Uzay sondası InSight Mars’a riskli bir iniş yapacak

NASA’nın uzay sondası InSigh, yedi yıllık bir çalışma ve yedi aylık bir yolculuk sonucunda Mars’a iniyor. Riskli iniş bu Pazartesi günü gerçekleşecek.

InSigh’in yolculuğu NASA mühendisleri tarafından gergin ve umutlu bir şekilde Dünya’dan izleniyor. Mars atmosferine girişten, toz fırtınallarına ve yüzeydeki kayalar ile temasa kadar her şey saatler öncesinden programlandı.

NASA’nın bilimsel yönetim şefi Thomas Zurbuchen, Pazar günü yaptığı bir açıklamada “Mars sözkonusu olduğunda hiçbir şey kazanılmış değildir. Mars zorludur” dedi.

2012 yılından bu yana ilk kez bir aygıt, Mars’a inecek. Daha önce NASA’nın Curiosity aracı Mars’a gönderilmişti. Curiosity halen Kızıl Gezegen’de aktif olan tek aygıt olarak dikkat çekiyor. Şimdiye kadar sadece ABD, Mars’a robot indirebildi. Sovyetler Birliği’nin bir çok aracı başarısız iniş yaptı. Benzer şekilde Avrupalıların da gerçekleştirdiği inişler, düşüşle sonuçlandı. En son 2016’da Avrupalılar teşebbüste bulunmuştu.

InSight sondasının Kaliforniya saatiyle 11.47’de, Greenwich Saatiyle (GMT) 19.47’de Mars atmosferine yaklaşması gerekiyor. Atmosfere sürtünme halinde sıcaklık hızlı bir şekilde 1.500 dereceye kadar çıkacak ancak sonda güçlendirilmiş bir termik santral ile korunuyor.

Uzay sondası daha sonra saatte 20 bin kilometre hızla hareket ederek, dikdörtgen bir alanı hedefleyecek. NASA, “130 bin kilometre mesafeden bir gol atmak gibi” diyerek durumu özetledi.

Dört dakika sonra ve 100 kilometre daha aşağıda, bir paraşüt otomatik olarak açılacak ve inişi sert bir şekilde frenleyecek. Termik kalkan bırakıldıktan sonra, iniş için üç ayak açılacak ve paraşüt kopacak. Kısa bir süre boyunca serbest iniş olacak. Insight projesi şefi Thom Hoffman, “Bu benim açımdan ürkütücü bir düşünce” diyor.

Mars topraklarına mesafe azaldıkça uzay sondası hızlı bir şekilde 12 frenleme füzesini ateşleyecek. Bu da sondanın iniş hızını saatte yaklaşık 8 kilometreye düşürecek. Böylece sondanın ağırlığı 365 km olacak. GMT ile saat 19.54’te, diğer bir ifadeyle atmosfere temastan yedi dakika sonra sondanın Mars’a ayak basması bekleniyor. NASA yetkilileri bu yedi dakikayı “yedi terör dakikası” olarak adlandırıyor. Zira bu yedi dakika içerisinde hiç kimse InSight sondasına yardım edemeyecek. Sondanın Mars’ın bunan milyarlarca yıl önce nasıl oluştuğuna ilişkin sırları çözmek için dikkatle dinlemesi ve incelemesi gerekecek. Mars, insanların şimdiye kadar içerden incelediği tek kayalık gezegen olarak önem kazanıyor.