Geçtiğimiz yıl, çoğunluğu Almanya ve İsveç olmak üzere 215 bin Afganistanlı sığınmacı Avrupa ülkelerine iltica başvurusunda bulundu. Bahar aylarında  Avrupa Birliği Komisyonu, iltica talebi rededilenlerden 80 bin kişinin Afganistan'a iade edileceğini açıklamıştı.

İNSANİ YARDIMI ŞANTAJ OLARAK KULLANDILAR

Ancak Afganistan Hükümeti ülkede savaş ve çatışmaların sürdüğünü belirterek uzun süre Avrupa ülkelerinin ilticacıların zorla Afganistan'a iade edilmesine karşı çıktı. Avrupa Birliği, Afganistan'a yaptıkları insani yardımı bir şantaj olarak kullandı. İsveç Devlet Radyosu'nun Ekot Ajansı, geçtiğimiz aylarda Avrupa Birliği'nin geri gönderilecek sığınmcıları almaması durumunda Afganistan Hükümeti'ni yapılan dış yardımları keseceği tehditinde bulunduğunu duyurmuştu. Afganistan Hükümeti, baskılara boyun eğmek ve ilticacıları geri alacağını güvence altına alan anlaşmayı imzalamak zorunda kaldı.

Avrupa Birliği, anlaşmanın imzalanmasının ardından Afganistanlı sığınmacıları 50'şer kişilik gruplar halinde charter seferleri düzenleyerek Afganistan'a gönderme hazırlıkları yapıyor. Bu arada Afganistan Hükümeti ve Avrupa Birliği iade edilecekler için Kabul Havaalanı'nda yeni bir terminal açılması için çalışma yürütüyor.

İSVEÇ 25 BİN AFGANİSTANLIYI GERİ GÖNDERECEK

Anlaşmanın ardından bir açıklama yapan İsveç Adalet ve Göçmen Bakanı Morgon Johansson, yapılan anlaşmayı İsveç için bir ilerleme olarak niteledi ve geri gönderilme hızının artacağını söyledi. İsveç medyasında yer alan haberlere göre iltica başvurusu reddedilen çoğunluğu çocuk 25 bin sığınmacı Afganistan'a zorla gönderilecek.

Geçtiğimiz yıl Afganistan'da İsveç'e 23 bin 480 yalnız çocuk olmak üzere toplam 30 bin 80 kişi iltica talebinde bulundu. Bunlardan sadece % 21'nin iltica başvurusu kabul edildi. Göçmen Dairesi'nin yayımladığı istatistikler Afganistan'dan yalnız gelen çocukların % 48'ine ülkede kalma izni verildiğini gösteriyor. Bu, 17 bin civarında çocuğun zorla Afganistan'a gönderileceği anlamına geliyor.

ÇOCUK ESİRGEME KURUMU'NDAN UYARI

İsveç Çocuk Esirgeme Kurumu, Afganistan'dan gelerek İsveç'e iltica talebinde bulunan yarısı 15 yaşın altında, bini aşkın çocukla görüşerek izlenimlerini raporlaştırdı. Raporda, İsveç'e iltica talebinde bulunan her on çocuktan dokuzunun işkence ve dayağa maruz kaldığı, her üç çocuktan birinin de en az bir yakınını savaşta kaybettiği belirtiliyor.

Afganistan'da çocukların çalıştırılmalarının oldukça yaygın olduğu ve son iki yıl içinde savaşa asker olarak katılan çocukların sayısının iki kata çıktığı belirtilen raporda, savaş ve yoksulluktan ötürü yılda ortalama 100 bin çocuğun daha 5 yaşını doldurmadan yaşamını yitirdiğine dikkat çekiliyor.

Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Sekreteri Elisabeth Dahlin, dış yardımın kesilmesi tehdidiyle çocukların Afganistan'a iade edilmelerinin doğru olmadığını ve Afganistan'da iade edilecek çocuklara sahip çıkacak kurum ve kuruluşların bulunmadığını söylüyor.

FİNLANDİYA DA İADE EDECEK

Brüksel'de düzenlenen konferans sırasında Afganistan Hükümeti'yle sığınmacıların iade edilmesi için anlaşma imzalayan Finlandiya da, sığınmacıları geri göndermeye hazırlanıyor. Finlandiya İçişleri Bakanı Paula Risikko, FNB Haber Ajansına Afganistan'dan Avrupa Birliği ülkelerine gelen sığınmacıların sayısında artış olduğunu ve bu nedenle de iade anlaşmasının önem taşıdığı açıklamasını yaptı.

Dış yardımın Afganistan Hükümeti'ne karşı şantaj olarak kullanıldığı iddialarını ise “Bu bir ticari eşya anlaşması” değil diyerek yalanladı.

İKİ YÜZLÜ POLİTİKA

İsveç Göçmen Dairesi, Afganistan'ın ilticacıların iade edilmesi için yeterli ölçüde güvenli olduğu değerlendirmesini yaparken, Dışişleri Bakanlığı internet sayfasında Afganistan'daki güvenlik durumunun oldukça tehlikeli olduğu tesbitini yapıyor ve İsveç vatandaşlarına Afganistan'a gitmemeleri uyarısında bulunuyor.

Afganistan'da çalışma yürüten ve Devlet Dış Yardım Kurumu'nun (SİDA) finanse ettiği ”İsveç-Afganistan Komitesi” de ,Afganistan'ın güvenli bir ülke olmadığı görüşünde. Komite'nin Basın Sekreteri Katarina Hellström, Afganistan'da durumun her yıl daha da kötüleştiğini, ülkenin % 30'nun Talibanların denetiminde bulunduğunu ve sadece 5 eyalatte savaş ve çatışmaların olmadığını söylüyor.

AFGANİSTAN BİR İNSANLIK KRİZİYLE KARŞI KARŞIYA KALABİLİR

Hellström, Afganistan'da 1 milyon civarında iç ilticacı bulunduğunu ve son dönemlerde Pakistan'ın yüzbinlerce ilticacıyı geri yolladığını söylerken, Irin Haber Ajansı da, ilticacıların geri gönderilmelerinin Afganistan'ı bir insanlık krizi ile karşı karşıya bırakacağı uyarısında bulundu.

Bu yıl 225 bin sığınmacının Afganistan'a iade edildiği belirtiliyor ve yıl sonuna kadar bu rakamın 1 milyona ulaşacağı tahminleri yapılıyor. Bu nedenle de Birleşmiş Milletler, Afganistan'a 152 milyar dolar felaket yardımı yapılmasını istemişti.