ABD ve Irak, koalisyon görevinin sona ermesini müzakere ediyor

ABD ve Irak’ın, ABD öncülüğündeki uluslararası askeri koalisyonun Irak'taki varlığının sona erdirilmesi ve yerine ikili ilişkilerin getirilmesi için görüşmelere başlamak üzere olduğu bildirildi.

Reuters’ın üç kaynağa dayandırdığı haberine göre ABD bu mesajı, çarşamba günü Irak Büyükelçisi Alina Romanowski tarafından Irak Dışişleri Bakanı Fuat Hüseyin'e iletilen bir mektupla verdi.

Üç kaynağa göre ABD böylece Irak'taki İran destekli grupların kendisine yönelik saldırılarını durdurma önkoşulundan vazgeçmiş oldu.

Irak Dışişleri Bakanlığı "önemli" bir mektup aldıklarını ve Başbakan'ın mektubu dikkatle inceleyeceğini söyledi, ancak daha fazla ayrıntı vermedi.

Sonucun belirsiz olması ve ABD askerlerinin çekilmesinin yakın olmaması nedeniyle görüşmelerin birkaç ay sürmesi bekleniyor.

ABD'nin Irak'ta 2 bin 500 askeri bulunuyor ve 2014’te DAİŞ’in yenilmesinden sonra bu çetelerin yeniden dirilmesini önlemek iddiasıyla yerel güçlere danışmanlık ve yardım yapıyor.

Başta Avrupa ülkeleri olmak üzere diğer ülkelerden yüzlerce asker de DAİŞ karşıtı uluslararası koalisyon çerçevesinde Irak’ta bulunuyor. Ancak bu misyonun Irak'taki varlığı giderek artan bir baskı altında.

Tahran ve Washington'un nadir müttefiklerinden biri olan Irak’ta, Gazze savaşının başlamasından bu yana milis grupları ile ABD arasında gerilim tırmanıyor. Bu gruplar, İsrail’e desteği gerekçe göstererek ABD üzerinde baskı kuruyor.  Irak ve Suriye'deki ABD birlikleri, Irak'ta üslenen ve İran yanlısı olarak değerlendirilen gruplar tarafından yaklaşık 150 kez saldırıya uğradı. ABD, sonuncusu salı günü gerçekleşen bu saldırılara karşı bir dizi misilleme saldırısında bulundu.

Bu şiddet olaylarının tırmanması ile birlikte Irak Başbakanı Muhammed Şia el-Sudani, ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin müzakereler yoluyla hızla geri çekilmesi çağrısında bulundu. Bu süreç geçen yıl başlatılmıştı ancak Ekim 2023'te Gazze savaşının başlamasıyla durmuştu.

Washington, koalisyonun görevinde yapılacak herhangi bir değişikliğin bir kısıtlama olarak algılanacağı ve İran da dahil olmak üzere bölgesel rakiplerini cesaretlendireceği gerekçesiyle ateş altında bir çekilmeyi müzakere etmek istemiyordu. Ancak Reuters’ın iki kaynağa dayandırdığı haberine göre saldırıların durmayacağı ve statükonun tırmanmaya devam edeceği anlaşılınca hesaplar değişti.

ABD'li bir yetkili, "ABD ve Irak, geçtiğimiz ağustos ayında ilan edilen Yüksek Askeri Komisyon kapsamında bir diyalog başlatma konusunda anlaşmaya yakın" dedi.

Bu komisyon, Irak güvenlik güçlerinin DAİŞ grubuyla mücadele kabiliyetinin ortak bir değerlendirmesini mümkün kılacak ve "ikili güvenlik ilişkisinin doğasını şekillendirecek".

ABD’li yetkili "Bu konuyu aylardır tartışıyoruz. Zamanlama son saldırılarla ilgili değil. ABD görüşmeler sırasında meşru müdafaa hakkını koruyacaktır" dedi.

Iraklı ve ABD'li yetkililer görüşmelerin resmen başlamasının Sudani hükümeti üzerindeki siyasi baskıyı ve muhtemelen ABD güçlerine yönelik saldırıları azaltacağını umuyor.