2022 yılında tüm nükleer enerji santrallerini kapatmayı planlayan Almanya’da nükleer atıkların temizlenmesi, depolanması ve güvenliğinin sağlanmasına ilişkin müzakereler sürüyor. Son bir iddiaya göre, on yıllardır bu enerjiden kar eden şirketler ortaya çıkacak ek ‘riziko giderlerin’ sadece üçte birini ödeme karşılığında sorumluluktan kurtulacaklar.

Ülkenin önde gelen dergilerinden Spiegel’in online sitesinin haberine göre, nükleer sonrası çalışmalar için kurulan Atom Komisyonu’nda devlet ile şirketler arasında maliyet konusunda uzlaşma sağlandı.

Spiegel’in ‘müzakerelerin içinden 2 kaynağa’ dayandırdığı haberinde, E.on, RWE, EnBW ve Vattenfall adlı dört büyük şirket, oluşturulacak fona 17,2 milyar euroya ek olarak 6,1 milyarlık ‘ek riziko artışı’ sağlayacak. Bu da şirketlerin toplamda 23,3 milyar euroyla nükleer atıklara ilişkin sorumlulukları yerine getirmiş olmalarını sağlayacak.

Ancak şirketlerin devletle üzerinde uzlaştığı ve 2022 yılına kadar oluşturulan fona aktarılacak bu miktar, nükleer sonrası çalışmaların getireceği ‘ek riziko giderlerinin’ sadece yüzde 35’ini oluşturuyor.

ÇEVRE ÖRGÜTLERİ VE MUHALEFET EN AZ YÜZDE 50 İSTİYORDU

Nükleer enerjiden on yıllarca boyunca kar eden şirketlerin toplamda 23 milyar euro vererek sorumluluklarını ‘yerine getirmiş’ sayılmaları birçok çevrenin tepkisini çekecek.

Ülkedeki birçok çevreci dernek ve örgüt, şirketlerin ‘ek riziko giderlerinin’ en az yüzde 50’sini karşılamasını istiyordu. Bu talep uyarınca şirketlerin 8,6 milyarın üstünde katkı sunması talep ediliyordu.

BİNLERCE YIL GÜVENLİ BİR BİÇİMDE SAKLANMASI GEREKİYOR

Almanya, 2011 yılındaki Fukuşima Faciası sonrasında gelen tepkiler üzerine nükleer santralleri 2022 yılına kadar kapatma kararı almıştı. Ancak santrallerin kapatılması ardından temizlenmesi, atıkların arındırılması ve yüksek radyasyonlu olanları depolanması ve de güvenliğinin sağlanması gibi on yıllarca sürecek bir çalışma gerekiyor.

Zararlı atıkların yer altında, depremden veya doğal olaylardan etkilenmeyecek şekilde ve binlerce yıl saklanabilecek şekilde depolanmaları gerekiyor.

Uzmanlar, bu çalışmanın on milyarlarca euro maliyeti olacağını ve henüz netleştirilemeyen ve ‘ek riziko giderleri’ olarak da tabir edilen maliyetinin olacağını düşünüyor.

Konuya ilişkin çalışmaları yönetmek amacıyla geçtiğimiz sonbaharda Atom Komisyonu adlı, devlet, şirketler ve siyasi partilerin temsilcilerinin yer aldığı bir komisyon kurulmuştu.