2025 yılı önceliklerini Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’na sunan Antonio Guterres, “Eylemlerimiz ya da eylemsizliklerimiz modern Pandora'nın kutusundaki kötülükleri serbest bıraktı” dedi. 

“Bu kötülüklerden dördü, en iyi ihtimalle politikalarımızı her açıdan sekteye uğratabilecek, en kötü ihtimalle de varlığımızı ortadan kaldırabilecek tehditleri temsil ettiği için öne çıkmaktadır” diyen Guterres, ‘dörtnala giden çatışmalar, endemik eşitsizlikler, şiddetli iklim krizi ve kontrolden çıkmış teknolojiler ’e atıfta bulundu.

Bu kötülüklerden ilkinin Gazze ve Sudan'da olduğu gibi “çoğalan, daha karmaşık ve daha ölümcül hale gelen” çatışmalar olduğunu kaydeden Antonio Guterres, ayrıca “on yıllardır en yüksek seviyesine ulaşan” nükleer tehdidi, insan haklarına yönelik “sürekli” saldırıları ve “endemik cezasızlığı” kınadı.

Guterres ayrıca, ister işgal altındaki Filistin topraklarında, ister İran'da ya da Suriye'de olsun, Orta Doğu'da devam etmekte olan “yeniden yapılanmanın” yol açabileceği yolla ilgili endişelerini dile getirdi.

Yıllardır küresel ısınmayla mücadeleyi önceliklerinden biri haline getiren BM Başkanı, bir kez daha fosil yakıt endüstrilerini ve dünyamızı “kasıp kavuran iklim krizinden” sorumlu olan diğerlerini suçladı.

BM Genel Sekreteri, “Bir felaket sahnesine dönüştürülen felaket filmlerinin mekanı Los Angeles tepelerinden başka bir yere bakmayın” dedi.

Guterres, yapay zekânın dizginlenemeyen gelişimine ilişkin endişelerini düzenli olarak yinelerken, aynı zamanda “ihtiyatlı yönetim” gerektiren “teknolojik devrimin” “benzeri görülmemiş fırsatlarını” da vurguladı. 

“Dünyanın etik, güvenli ve emniyetli bir yapay zekaya ihtiyacı var” diyerek Genel Kurul'a, Üye Devletler tarafından onaylanan ve karar alıcıları yapay zekanın riskleri ve fırsatları konusunda bilgilendirmek üzere tasarlanan Uluslararası Bilimsel Uzmanlar Paneli'ni ‘gecikmeksizin’ kurma çağrısında bulundu.

Guterres, “Bu devrimin sadece ayrıcalıklı bir azınlığa değil, tüm insanlığa fayda sağlamasını temin etmek gibi tarihi bir sorumluluğumuz var” dedi.

Guterres’e göre daha geniş anlamda, “sosyal, ekonomik, siyasi ve finansal sistemlerimizde bir şeylerin derinden bozulduğunun inkar edilemez bir işareti” olan dünyadaki muazzam eşitsizlikler, Pandora'nın kutusundan çıkan kötülüklerden biri.

BM Genel Sekreteri, “İyi haber şu ki, bu zorlukların üstesinden gelmek için planlarımız var. Tekerleği yeniden icat etmemize gerek yok, sadece onu döndürmeye devam etmeliyiz” diye belirtti. 

Genel Sekreter bu ifadeleriyle geçtiğimiz Eylül ayında kabul edilen ‘Gelecek Paktı’ndaki öncelikler doğrultusunda (çok taraflı sistemin güçlendirilmesi, mali kurumlarda reform, silahsızlanma, yoksullukla mücadele…) harekete geçilmesi çağrısında bulundu.

“Umudumuzu asla kaybetmeyelim” vurgusunda bulunan BM Genel Sekreteri, şimdiden daha iyi bir geleceğin ‘işaretlerini’ gördüğünü sözlerine ekledi.