Stockholm İlk Mahkemesi, İsveç devletini etnik kökenlerinden dolayı Romanları fişlemekten suçlu buldu ve fişlendikleri için yargıya başvuran 11 Roman’a 30 biner kron tazminat ödemesini kararlaştırdı.

Mahkeme başkanı Lena Egelin, İsveç ve dünyanın diğer ülkelerinde baskı ve ayrımcılığa uğrayan Romanların fişlenmesinin aşağılayıcı bir tutum olduğunu ve bundan dolayı da İsveç devletinin Romanlara tazminat ödeyeceğini açıkladı.

Mahkemenin kararı dava açacak diğer Romanlar için de örnek oluşturucak ve böylelikle fişlenen tüm Romanlara 30’er bin kron tazminat ödenecek. Daha önce de fişlenen Romanlara kişilik haklarının ihlal edilmesinden dolayı 5 biner kron tazminat ödenmişti.

Bundan 2 yıl önce, İsveç polisinin fişlediği 4673 Romandan 11’i insan hakları örgütü Civil Right Defenders’e başvurmuş ve dava açılması için yardım istemişti. Örgütün avukatı da, Romanlar adına dava açmış ve yasalara aykırı olarak fişlenen Romanlara 30’er bin kron tazminat talep etmişti.

ROMANLARIN TARİHLERİNDEKİ EN BÜYÜK BAŞARI

Fişlendiği için dava açan Romanlardan Fred Taikon, mahkeme kararının açıklanmasından sonra medyaya yaptığı açıklamada mahkemenin harika bir karar verdiğini, Romanların İsveç devletini yargı karşısına çıkararak tarihlerinde en büyük başarıyı elde ettiğini söyledi.

Kendisinin ve yakınlarının suç işlemediği halde polis tarafından fişlendiğini söyleyen Taikon, fişlemeyi yapan polislerin yargı karşısına çıkarılmamasına da tepki gösterdi.

11 Romanın avukatlığını üstlenen Civil Right Defenders’in hukukçusu Robert Hårdh, mahkeme kararının müvekilleri ve tüm toplum için bir zafer olduğunu söyledikten sonra, “Yasa insanları eşit yapan tek şeydir ve Stockholm İlk Mahkemesi bugün bunu gösterdi” dedi.

SADECE ROMAN OLDUKLARI İÇİN FİŞLENDİLER

2013 yılında günlük yayımlanan Dagens Nyheter Gazetesi, İsveç’in güney bölgesinde Skåne’de, polisin 4673 Romanı fişlediğini açığa çıkardı. Fişlenenler arasında 80 yaşındaki Romanların yanı sıra 15 yaşın altında 1104 çocuk da bulunuyordu.

Romanlar ve insan hakları örgütleri insanların etnik kökenlerinden dolayı fişlenmelerine tepki göstermiş, fişleme emrini veren ve yerine getirenlerin yargı karşısına çıkarılmasını talep etmişlerdi. Tepkiler üzerine dönemin Adalet Bakanı Beatrice Ask, İsveç adına tüm Romanlardan özür dilemiş ve “Olanlarda benim de sorumluluğum var ve ayrıntılı araştırma yapacağız. Kural ve yönetmenlikleri yeniden gözden geçireceğiz” demişti.

İnsan hakları savunucuları, mahkemenin devletin fişlenen Romanlara tazminat ödemeye mahkum edilmesini olumlu bulmakla birlikte, tek bir yetkilinin bile yargı karşısına çıkarılmamasını eleştiriyorlar.

ROMANLARI FİŞLEMEYE DEVAM EDİYORLAR

Romanların açtığı dava sonuçlandı ve İsveç devleti tazminet ödemeye mahkum oldu ama İsveç polisi Romanları fişlemeyi sürdürüyor.

İsveç Devlet Radyosu’nun Ekot Servisi, geçtiğimiz yılın aralık ayında İsveç polisinin Romanya, Bulgaristan ve Macaristan’dan gelen ve çoğunluğu dilenerek yaşamlarını sürdürmeye çalışan Romanları fişlediğini açığa çıkarmıştı.

Ekot’un ulaştığı belgeler tüm polis istasyonlarına bölgede bulunan dilencilerin fotoğraflarını çekmeleri ve haklarında ayrıntılı bilgiler toplanılması talimatı verildiğini gösteriyor.

Medyaya açıklamalarda bulunan Romanlar da, polisin resimlerini çektiğini ve kimlik bilgilerini aldığını ve akrabaları haklarında sorular sorduklarını doğrulamışlardı.

POLİS: CAN GÜVENLİKLERİNİ SAĞLAMAK İÇİN FİŞLİYORUZ

Yeni bir fişleme skandalının ortaya çıkmasından sonra tepkiler üzerine açıklama yapan İsveç Emniyet Müdürlüğü yetkilileri, Bulgaristan ve Romanya’dan dilenmek için gelen binlerce Romanın can güvenliklerinin sağlanması için çalışma yaptıklarını açıklamışlardı.

Kendisi de Roman olan Feminist İnsiyatif adlı partinin Avrupa Parlamenteri Soraya Post, polis yetkililerinin açıklamasına tepki göstermiş ve insanların etnik kökenlerinden dolayı Roman oldukları için fişlenmelerini utanç verici olarak tanımlamıştı.

İnsan hakları örgütleri ve Roman kuruluşlarının tepkilerine rağmen İsveç polisi Romanya ve Bulgaristan’dan gelen Romanları fişlemeyi sürdürüyor.