Covid-19 olarak adlandırılan yeni koronavirüs, Aralık ayında Çin’in 11 milyon nüfuslu Wuhan kentinde bir hayvan pazarında ortaya çıktı.

40 DOLAYINDA ÜLKEYE YAYILDI

Çarşamba verilerine göre dünya genelinde 80 bini aşkın vaka tespit edildi. Diğer bir ifadeyle Çin dışında 3 bine yakın vaka var. Çin’de ise 2 bin 700’ü aşkın kişi hayatını kaybetti. Çin dışında ise 50 dolayında ölüm var. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) olası bir pandemi uyarısında bulunarak, dünyanın pandemiye hazırlanması gerektiğini açıkladı.

Virüs her geçen gün daha fazla yayılıyor. 40 dolayında ülkeye yayılmış durumda. Salı günü Avusturya, İsviçre, Hırvatistan ve Cezayir’e sıçrayan virüs, Çarşamba günü beş ülkeyi daha etkiledi: Brezilya, Yunanistan, Kuzey Makedonya, Pakistan ve Gürcistan.

İRAN’IN TEDBİRİ ‘GERÇEKLERİ GİZLEMEK’ Mİ?

Ortadoğu’da en fazla etkilenen ülke İran oldu. Bu ülkede resmi verilere göre 19 kişi hayatını kaybetti. Vaka sayısı yine resmi açıklamalara göre 140 dolayında. Ancak gerçek sayının gizlendiğine dair ciddi şüpheler var. Kum kenti milletvekili, Pazartesi günü yaptığı bir açıklamada sadece bu kentte en az 50 kişinin öldüğünü açıklamıştı. İran’ın bilgileri gizleme ve çarpıtma konusunda çok kötü bir sicili var. Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü de İran’ın bilgileri gizlediği tepkisinde bularak, “Bilgiyi gizlemek öldürür” dedi. İranlı yetkililer kentleri karantinaya almayı reddederken, mevcut durumda ülke içinde virüs taşıyıcıları veya virüs taşıdıklarından şüphe edilenlerin seyahatlerine kısıtlama getirdi. 24 kişi de internette alarm verici söylentiler yaydığı gerekçesiyle gözaltına alındı.

İTALYA EN FAZLA ETKİLENEN AVRUPA ÜLKESİ

Avrupa’da en az 13 ülke virüsten etkilendi. İtalya, Avrupa’da en fazla etkilenen ülke oldu. En az 6’sı çocuk olmak üzere 400 vakanın tespit edildiği İtalya’da 12 kişi hayatını kaybetti. Ülkenin kuzeyinde 11 kent karantinaya alındı. Virüsün yayılması ile birlikte panik de arttı.

FRANSA ENDİŞELİ

Ani bir yayılma gösteren İtalya senaryosunun Fransa’da da yaşanmasından endişe ediliyor. Ülkede altı yeni vaka tespit edildi. Fransa’da iki kişi hayatını kaybetti. Toplam 18 vakanın tespit edildiği Fransa’da 11 kişi iyileşti. Sağlık yetkilileri, mevcut durumda güven verici açıklamalarda bulunuyor, ancak uzmanlar ve medya, virüsün yayılma riskinin olduğuna dikkat çekiyor.

GÜNEY KORE’DE VAKA SAYISI BİN 300’E YAKLAŞTI

Çin dışında vakaların en yüksek olduğu ülke Güney Kore olarak dikkat çekiyor. Bu ülkede vaka sayısı bini aştı. Son bilançoya göre en az 1.261 doğrulanmış vaka bulunuyor. Hayatını kaybedenler ise 12’ye yükseldi. Vakalar arasında bir Amerikan askeri de var.

GELİŞTİRİLEN TEDBİRLER

Dünya genelinde farklı tedbirler öne çıktı. Çin, özellikle Hubei eyaletinde 50 milyonu aşkın kişiyi karantinaya alırken, bu ülkedeki virüs yayılması ve ölümler belli bir sınıra getirildi.

Farklı ülkelerde devletler düzeyinde karantinaya alma, etkinlikleri iptal etme, uçuş kısıtlamaları, sınırlarda kontroller gibi tedbirler öne çıktı.

AVRUPA KOMİSYONU’NUN KARARI

Avrupa Komisyonu, İtalya’da kırmızı alan olarak ifade edilen 11 kentten geçen personelinin 14 gün karantinaya alınmasını istedi. Komisyon, mevcut durumda Schengen sahasında sınır kontrollerinin yeniden başlatılmasını tavsiye etmedi.

AVRUPA PARLAMENTOSU’NUN ALDIĞI TEDBİR

Avrupa Parlamentosu da Avrupa Komisyonu’na benzer bir karantina kararı aldı. Ama AP’nin direktifi daha geniş bir bölgeyi kapsıyor. İtalya’nın sözkonusu bölgelerinin dışında Çin, Hong Kong, Macao, Singapur ve Güney Kore de kırmızı alan kapsamına alındı.

BİRLEŞİK KRALLIK’TAN VATANDAŞLARINA TAVSİYE

Birleşik Krallık, Kuzey İtalya’dan, Çin’den, Güney Kore ve İran’dan dönen yolcuların evlerinde kalmalarını ve yetkilileri haberdar etmelerini istedi. Ülkede en az altı okul kapatıldı, başka okullar ise öğrencilerden veya personelden evlerinde kalmalarını istedi.

DİĞER ÜLKELERDE ALINAN TEDBİRLER

Bosna’da virüsten etkilenen ülkelere gitmiş olanların doktora başvurmaları ve evlerinde kalmaları talep edildi.

Avusturya, şüpheli vaka halinde sınırları geçici olarak kapatabileceklerini açıkladı.

Hırvatistan’da, gelecek otuz günlüğünde tüm okul seyahatleri iptal edildi.

Bir çok ülke vatandaşlarına İtalya’nın virüsten etkilenen bölgelerine gitmemelerini tavsiye etti. Bunlar arasında İspanya, Birleşik Krallık, Avusturya, Macaristan, Ukrayna, Lüksemburg, Çek Cumhuriyeti ve Romanya geliyor.

Finlandiya, vatandaşlarını İtalya’da bulunduklarında son derece dikkatli olmaya çağırdı.

Ukrayna Uluslararası Havayolları, personelinden İtalya yönüne uçuşlar sırasında eldiven ve maske takmalarını istedi.

KÜRESEL EKONOMİYE ETKİSİ

Koronavirüs ekonomiler üzerinde de ağır etkide bulundu. Salgından en fazla yararlanan altın ve kripto para bitcoin oldu. Her ikisi de önemli yükseliş gösterdi.

Salgının pazarlarda yol açtığı paniğe bakılırsa, dünya ekonomisinin yeniden resesyona girebileceği belirtiliyor. Ancak durumun ağırlığı ve ne kadar süreceği bilinmediğinden, ekonomik üzerindeki nihai etkisi konusunda da net bir ifade kullanılmıyor. Borsada, Dow Jons ve CAC 40 yüzde 7 kayıp yaşarken, Euro Stoxx’daki kayıp yüzde 8’i aştı. Bugün Çin’in gayrı safi milli hasılasının dünya üzerindeki payı yüzde 17 durumunda. Bu ülke ekonomisinde yaşanacak kayıplar da bu açıdan daha büyük etkide bulunacak. Koronavirüsün Çin’de 2020 yurt içi gayrı safi milli hasılasını yüzde 0,4 ila yüzde 0,6 oranında düşüreceği tahmini yapılıyor. İtalya’da Milan Borsası panikte. Bu ülkenin düşük büyüme değerleri göz önüne alındığında, teknik resesyona girme ihtimalinin yüksek olduğu belirtiliyor. Aylardır ekonomi çevrelerinde yeni bir küresel resesyon tartışmaları vardı zaten. Virüs salgını ise yeni bir ekonomik krizinin kıvılcımı olarak değerlendiriliyor.

KARABORSADA SAHTE MASKE PATLAMASI

Virüsün yayılması ile birlikte kaçak maske satışları patlama yaptı. Genellikle kötü kaliteli maskeler olarak dikkat çekiyor. Çin’de polis 31 milyon sahte maske veya kaçak üretilmiş maske ele geçirdi. Bununla birlikte en az 22 bin şüpheli, salgınla ilgili suçlardan sorgulandı.

İtalya'da Milan mali polisi Çarşamba günü kaçak maske faaliyetlerine ilişkin soruşturma kapsamında yüzlerce koruma maskesine el koydu. Salı sabahı da bir internet kullanıcısı bir litrelik antibakteryen şişesini e-Bay'da 300 euroya satışa çıkarmıştı. Bebek için dezenfektanlar da 240 euroya kadar piyasaya sürülmüştü. Artan fahiş fiyatlara karşı soruşturma çerçevesinde İtalyan mali polisi e-Bay ve Amazon'a baskın yaparak, bilgisayar verileri ve belgelere el koydu.