AKP’nin Kürt dili politikası: 22 yılda sayısız hak ihlali
AKP’nin 22 yıllık iktidarı sürecinde her ne kadar Kürtçeyi serbest bıraktığı söylense de Kürtçe üzerinde sayısız hak ihlali yaşandı.
AKP’nin 22 yıllık iktidarı sürecinde her ne kadar Kürtçeyi serbest bıraktığı söylense de Kürtçe üzerinde sayısız hak ihlali yaşandı.
AKP iktidara geldiği yıllarda, özellikle Kürtlere yönelik baskıların biteceği, Kürtçe üzerinde yapılan asimilasyon politikalarının son bulacağı propagandasını yapmıştı. Ancak gelinen noktada, 22 yıl boyunca özellikle Kürtçe üzerinde planlı bir asimilasyon politikası izledi.
Özellikle Kürt halkı ve Kürt hareketini yok etme üzerine kurulu 2014 MGK kararları ile başlayan ‘Çökertme Planı’ sonrası Kürtçe üzerindeki baskılar da tamamen artmaya başladı. Bu baskılar Kürt dilinin yok edilmesi, toplum tarafından kullanılmasının engellenmesi üzerine ve neredeyse her kanaldan, planlı bir şekilde ilerledi.
AKP’nin Kürtçenin unutulması ve kullanılmaması üzerine yaptığı planlı saldırılar, çökertme planının öncesine dayanıyordu. 2011 yılında Türkiye ve Kurdistan’da yapılan ve yüzlerce Kürt siyasetçinin tutuklandığı KCK operasyonları sırasında tutuklanan Kızıltepe Belediyesi Eşbaşkanı Ferhan Türk'e, seçim çalışmaları sırasında Kürtçe konuştuğu için ceza verilmişti. Cezanın gerekçesi ise, “Bilerek ve isteyerek Kürtçe konuşmak” olarak mahkeme evraklarına geçmişti.
2014 yılında yapılan MGK sonrası ise Kürtçe üzerindeki baskılar giderek hızlanmaya başladı. Sonrasında gelen 15 Temmuz iktidar içi hesaplaşmalar sonrasında ise, çıkartılan KHK’lar ile onlarca Kürt sanat kurumu, eğitim kurumu hemen kapatıldı, mallarına el konuldu ve bir daha açılmaması için düzenlemeler yapıldı. O süreçte binlerce kişiye Kürtçe eğitim veren KURDİ-Der ve İstanbul Kürt Enstitüsü ilk kapatılan kurumlar arasındaydı.
En son Kadıköy’de Kürtçe şarkı söyleyen Cihan Aymaz’ın katledilmesi ve yine Kadıköy’de halay çeken Kürt gençlerinin polis tarafından darp edilerek gözaltına alınması da Kürtçe üzerine yönelik baskının giderek artacağının göstergesi olarak karşımızda duruyor.
Kürt Araştırmaları Derneği’nde Eyüp Subaşı, Kürtçe üzerindeki asimilasyon politikalarına ilişkin ANF’ye şu değerlendirmelerde bulundu: “Sadece bir yıl içerisinde Kürtçe'ye yönelik yapılan baskılarla aslında 22 yılın o fotoğrafını çekebiliriz. Hemen hemen her gün bir şekilde Kürtçeye yönelik bir ihlal oluyor. Bazen Kürtçe konuşana yönelik bir saldırı oluyor. Bazen Kürtçe oyuna yönelik bir baskı oluyor. Bazen de Kürtçe bir kitap suç unsuru olarak sayılıyor ve genel olarak neredeyse her gün bir şekilde Kürtçe'ye yönelik baskılar oluşuyor. AKP, Kürt düşmanlığını daha da ileri bir boyuta taşıdığı için Kürt dili üzerine de aynı baskıları geliştiriyor. Enstitü gibi bir kurumun İstanbul gibi bir yerde kapatılması, ister istemez dilini öğrenmek veya geliştirmek isteyenler üzerinde olumsuz bir etki oluşturdu. Ama bunu biz minimize etmek için hemen başka bir kurum kurduk ve çalışmaları yürüttük. Kürtçe üzerindeki asimilasyon politikaları, Kürtçe’nin unutulması üzerinedir.”
AKP’nin iktidarda olduğu yıllar içerisinde Kürtçeye yönelik saldırılardan bazıları yıllara göre şöyle;
2004
13 Ocak 2004 Riha'da Kürtçe konuşan HAK-Par Genel Başkanı Abdulmelik Fırat’a hapis cezası verildi.
2009
Ankara’da Kürtçe şarkı söyleyen Emrah Gezer adlı genç, özel harekat polisleri tarafından vurularak katledildi.
2011
25 Ocak 2011: Silopiya'da BDP’nin Kürtçe tabelalarına savcılık emriyle el konuldu.
16 Ağustos 2011: Kürtçe konuşan Siirt Belediye Başkanı Selim Sadak’a 3 bin lira ceza verildi.
3 Kasım 2011: KCK operasyonları adı altında yürütülen siyasi soykırım saldırılarında gözaltına alınan ve tutuklanan Kızıltepe Belediyesi Eşbaşkanı Ferhan Türk’e seçim çalışmalarını Kürtçe yaptığı için, “Bilerek ve isteyerek Kürtçe konuştuğu” gerekçesiyle hapis cezası verildi.
2013
20 Eylül 2013: İstanbul Bağcılar’da ailesiyle Kürtçe konuşan işçi bıçaklandı.
31 Aralık 2013: Bolu’da minibüste Kürtçe konuşan bir öğrenci saldırıya uğradı.
2014
2 Ocak 2014: Niğde’de Kürtçe konuşan üniversite öğrencilerine saldırı düzenlendi.
18 Temmuz 2014: İstanbul İstiklal Caddesinde Kürtçe müzik yapan sokak müzisyenlerine faşist saldırı gerçekleşti.
16 Eylül 2014: Colemêrg Gever'de (Yüksekova) anadilde eğitim veren Dibistana Seretayî a Dayika Uveyş (Üveyş Ana İlkokulu) özel harekat tarafından basıldı.
16 Eylül 2014: Şirnex Cizîr'de bulunan Dibistana Seretayî a Bêrîvan mühürlendi.
3 Eylül 2014: Antalya Kaş’ta Vedat Çetin, Sefer Kazaki ve Mahir Çetin, Kürtçe konuştukları için saldırıya uğradı. Mahir Çetin yaşamını yitirdi.
30 Ekim 2014: Tekirdağ hapishanesinde bulunan Nihat Bertan’ın Kürtçe mektupları, “bilinmeyen bir dil” denilerek gönderilmedi.
5 Kasım 2014: Çelê'de (Çukurca) Murat İsi, askerdeyken telefonunda Kürtçe müzik olduğu gerekçesiyle linç edildi.
18 Aralık 2014: Ordu’da inşaat işçileri Behrem Çelik, Ruhat Çelik, Hakan Çelik ve Şevket Çelik’e Kürtçe konuştukları için saldırı düzenlendi.
6 Aralık 2014: Manisa Demirci’de 4 inşaat işçisi Kürtçe konuştukları için faşist saldırıya maruz kaldı.
18 Aralık 2014: Ordu’da 4 inşaat işçisi Kürtçe konuştukları için faşist saldırıya uğradı.
2015
13 Mart 2015 Erzurum’da bir ilkokul öğrencisi Kürtçe konuştuğu için "Din Kültürü ve Ahlak Dersi" öğretmeni tarafından öğretmenler odasında, diğer öğrencilerin yanında darp edildi.
15 Mart 2016: Bolu’da Kürtçe şarkı söyleyen sanatçı gözaltına alındı.
8 Nisan 2015: Meletî'de Ömer Erdem adlı öğrenci Kürtçe konuştuğu için saldırıya uğradı
22 Nisan 2015: Kürt sanatçı Nudem Durak, Şirnex'te Kürtçe şarkı söylediği için tutuklandı, 19 yıl hapis cezası verildi.
29 Mayıs 2015: Konya’da üzerinde ‘Anadilde eğitim haktır’ yazısı ve Kürtçe yazılar bulunan HAK-PAR aracına saldırı düzenlendi.
28 Mayıs 2015: Kürtçe müzik dinleyen çocuklara bıçaklı saldırı düzenlendi.
23 Mayıs 2015: Antalya’da Kürtçe konuşan iki kardeşe saldırı düzenlendi.
2 Mayıs 2015: Bodrum’da Kürtçe konuşan işçilere saldırı düzenlendi.
1 Ağustos 2015: Azadiya Welat internet sitesine erişim engeli getirildi.
8 Ağustos 2015: İstanbul İstiklal Caddesinde Kürtçe müzik yapan Yusuf Çetin işkenceyle gözaltına alındı.
6 Eylül 2015: İstanbul’da Sedat Akbaş, Kürtçe konuştuğu için katledildi.
9 Eylül 2015: Trabzon otogarında Kürtçe konuşan iki kişi linç edildi.
22 Eylül 2015: Colemêrg'de bulunan Dibistana Seretayî a Dayika Uveyş, özel harekat tarafından basıldı, camları kırıldı, eşyalar dağıtıldı, okul mühürlendi.
24 Ekim 2015: Kürt sanatçı Selim Serhed, Kürtçe şarkı söylediği için katledildi.
2016
24 Mart 2016: Amed'de Kürtçe konuşan hastaya doktor saldırdı.
12 Mayıs 2016: Uşak’ta Eren Sümer ve Ufuk Çelik adlı kişiler, Kürtçe konuştukları için bıçaklı saldırıya uğradı.
26 Mayıs 2016: Silivri çocuk ve genç hapishanesinde bulunan Muhammed Karvar’a gelen 4 Kürtçe kitap, “Tercüme yapılamıyor” denilerek verilmedi ve geri gönderildi.
8 Temmuz 2016: Kürt yöresel kıyafetlerini giyip sosyal medyada paylaşım yapan İbrahim Çay, linç edildi, zorla Atatürk büstü öptürüldü.
26 Temmuz 2016: Üsküdar’da Kürtçe müzik dinleyen işçilere saldırı düzenlendi.
29 Ağustos 2016: Tuzla’da Kürtçe konuşan işçilere saldırı düzenlendi.
15 Ekim 2016: Adana’da Azadiya Welat dağıtımcısı Kadri Bağdu saldırıya uğradı, katledildi.
12 Ekim 2016 İzmir Baro seçimlerinde ‘Jin Jiyan Azadi’ diyen kadın avukata saldırı düzenlendi
20 Kasım 2016: Mersin’de düzenlenen çocuk etkinliğinde Kürtçe şarkı söylendiği sırada, MHP’li belediyenin görevlileri sesi kesti, sahneyi boşalttı, etkinliğin yapılmasını engelledi.
2017
9 Haziran 2017: Amed'de bir kadın, Kürtçe konuştuğu için hastaneden kovuldu.
2018
26 Şubat 2018: Mahkemede Kürtçe savunma yapmak isteyen Rıdvan Döner, Tufan Beyhan ve Hikmet Ölçer’in savunma yapması engellendi.
1 Nisan 2018: Mêrdîn'de bir lise öğrencisi Kürtçe müzik dinlediği için müdür yardımcısı tarafından darp edildi.
22 Aralık 2018: Sakarya’da bir baba ve oğula Kürtçe konuştukları için saldırı düzenlendi. Saldırıda Kadir Sakçı katledildi.
2019
15 Ocak 2019: Amed’de bir kafede Kürt müzik dinleyen 5 genç, polis tarafından işkenceye maruz kaldı.
1 Nisan 2019: Dışişleri Bakanlığı, Japonya’da bir üniversitede verilen Kürtçe derslerin kalkmasını istedi.
12 Haziran 2019: Bir futbol müsabakası sırasında takım arkadaşına Kürtçe, "pas ver" diyen Batman Belediyesi Kadın Futbol takımı üyeleri saldırıya uğradı.
23 Temmuz 2019: Mem Ararat’ın Wan konseri yasaklandı.
22 Temmuz 2019: İzmir Büyükşehir Belediyesi, Kadifekale’de açılacak olan Üreticiler Pazarı’nın açılış konserinde Kürtçe şarkı söylenmesini yasakladı.
16 Ağustos 2019: Tutsak Bawer Eye’ye Kürtçe konuştuğu için ailesiyle fotoğraf çektirmesi yasaklandı.
23 Eylül 2019: Adana’da Kürtçe tiyatro oyunu yasaklandı.
29 Eylül 2019: Kürt sanatçı Dodan’ın sahne aldığı mekan polis tarafından basıldı, Dodan, Kürtçe şarkı söylerken mikrofonu elinden alındı.
16 Ekim 2019: 74 yaşındaki Ekrem Yaşlı, Çanakkale’de Kürtçe konuştuğu için saldırıya uğradı.
13 Ekim 2019: Adapazarı’nda tarım işçisi Şirin Tosun Kürtçe konuştuğu için linç edilerek katledildi.
22 Ekim 2019: Bismîl belediyesine kayyum olarak atanan Bismil Kaymakamı, belediyenin internet sitesinden Kürtçeyi kaldırttı.
22 Ekim 2019: Amasya E Tipi hapishanesinde bulunan Ferhat Yaşa’ya yazdığı Kürtçe mektuptan dolayı 180 TL fatura çıkartıldı.
4 Kasım 2019 Cezaevinde yaşamını yitiren BDP Erentepe Belediye Başkanı’nın mezar taşına Kürtçe yazıldığı için saldırı düzenlendi.
2020
21 Ocak 2020: Grup Munzur üyelerine, Kürtçe şarkı söyledikleri için hapis cezası verildi.
24 Şubat 2020: O Ses Türkiye yarışmasına katılan Hayri Kasaş’ın Kürtçe söyleme talebi, ‘yasak’ diye kabul edilmedi.
1 Haziran 2020: Ankara’da Barış Çakan adlı genç, Kürtçe şarkı dinlediği için katledildi
1 Ağustos 2020 Bingöl’de Mahsum Kaya, Furkan Kılıç, Necmettin Evranas, Yusuf Genç Kürtçe müzik dinledikleri için korucuların saldırısına uğradı
2 Ağustos 2020 Dicle Üniversitesinde açılan Kürt dili ve Kültürü bölümünde Kürtçe yer almadı. Bölümün Türkçe eğitim vereceği açıklandı
6 Ağustos 2020 Şırnak Cizre’de bulunan Cizre Park AVM’de çalışanların Kürtçe konuşması yasaklandı
4 Eylül 2020 Sakarya’da mevsimlik tarım işçileri Kürtçe konuştukları için saldırıya uğradı
14 Eylül 2020 Doğan Çetin, askerde Kürtçe eğitimi savunduğu için komutan ve erler tarafından saldırıya uğradı
5 Eylül 2020 Sakarya’da Kürtçe konuşan işçilere saldırı düzenlendi
27 Eylül 2020 Kürt sanatçı Hozan Cesim, Kürtçe şarkı söylediği için ölümle tehdit edildi
20 Eylül 2020 Kürt sanatçı Veysi Ermiş, Kürtçe şarkı söylediği için gözaltına alındı
23 Eylül 2020 İBB’nin ‘Sokakta Sanat Var’ etkinliğine katılması beklenen Kürt grup Roj Band’ın sahneye çıkması engellendi
10 Ekim 2020 İBB Şehir Tiyatrolarında gösterilecek olan Kürtçe oyun yasaklandı
13 Ekim 2020 Avesta Yayınlarının Mardin’de yapmak istediği Kürtçe etkinlik polis tarafından basıldı, etkinliğin yapılmasına izin verilmedi
24 Ekim 2020 Düzce Cezaevinde Kürtçe mektupların çevirisi için yönetim tarafından fahiş fiyatlar istendi. Çevirisi yapılmayan mektuplar gönderilmedi ya da verilmedi.
2 Kasım 2020 İBB’ye ait İstanbul Kitapçısının dükkanlarında Kürtçe yayınevlerine ‘hassasiyet’ gerekçesiyle yer verilmediği ortaya çıktı
13 Kasım 2020 İBB Şehir Tiyatrolarında gösterilecek olan Kürtçe oyun yasaklandı
14 Kasım 2020 Berû adlı Kürtçe oyun Urfa’da tamamen yasaklandı
15 Kasım 2020 Mardin’de Mezopotamya Sanat Derneği’nin çocuklara yönelik yaptığı Kürtçe etkinliklere katılan sanatçılar gözaltına alındı
17 Aralık 2020 Manisa’da Kürtçe konuşan yurttaşlara saldırı düzenlendi. Sabır Söyü adlı yurttaş yaralandı
12 Aralık 2020 İsmet Tuna, Kocaeli’nde otobüste Kürtçe konuştuğu için 2 kişinin saldırısına uğradı
2021
8 Mart 2021 İçişleri Bakanlığının kadına yönelik şiddete karşı kurduğu KADES uygulamasında Kürtçeye yer verilmedi
19 Mart 2021 MEB tarafından basılan “Kentimiz Diyarbakır” kitabında Kürtçeye yer verilmedi, konuşan dil Bakü’de kullanılan dile benzetildi
3 Nisan 2021 Kadıköy’de Kürtçe şarkı söyleyen sokak müzisyeni Siwaro’nun enstrümanlarına el konuldu
28 Nisan 2021 Diyarbakır Cezaevindeki oğlunu görmeye giden Fatime Demir’e, oğluna Kürtçe “Çawanî, başê” dediği için 6 ay görüş yasağı verildi
7 Nisan 2021 HDP’li Sıddık Taş’ın anadilde eğitim ile ilgili sorusuna Ziya Selçuk “Türk vatandaşlar, Türkçe dışında bir dil öğretilmez” dedi
21 Nisan 2021 HDP’li Hasan Özgüneş’in sorusu üzerine Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, uçaklarda Kürtçe anons yapılmıyor” cevabı verdi
3 Nisan 2021 Kadıköy’de Kürtçe şarkı söyleyen sokak sanatçısına saldırı düzenlendi
6 Nisan 2021 Mardin Nusaybin’de bir öğretmen, “Allah’ım tayinim çıksın, Kürtçe konuşmalarına tahammül edemiyorum” diye bir paylaşımda bulundu
5 Mayıs 2021 Amed’de kayyım atanan Sipan Belediyesi, ilçede bulunan Kürtçe cadde isimlerini değiştirdi
5 Mayıs 2021 Erzurum Karşıyaka ilkokulunda 4 öğretmen Kürtçe tabelayı kaldırmak için girişimlerde bulundu
24 Mayıs 2021 Van Newrozunda Kürtçe şarkı söyleyen Koma Awaza Azad grubunun üyeleri Fuat Ege ve Rohat Aram’a dava açıldı
17 Haziran 2021 İstanbul İdare Mahkemesi, yasaklanan Berû oyununun yasaklama kararında, “Milli güvenlik ve devletin devamlılığı için gereklidir” kararı verdi
7 Temmuz 2021 Beyoğlu Belediyesi, İstiklal Caddesinde Kürtçe müzik yapan sanatçıların müzik aletlerine el koydu
16 Temmuz 2021 Aynur Doğan’ın katıldığı Caz festivalinde, Doğan’a saldırı girişiminde bulunuldu
30 Temmuz 2021 Konya’da Dedeoğlu ailesine yönelik saldırıda aile ferdi 7 kişi katledildi. Katledilme saldırısı olmadan kısa süre önce aile Kürtçe konuştukları için saldırıya uğramıştı
20 Temmuz 2021 Afyon’da Kürtçe konuşan tarım işçilerine saldırı düzenlendi
10 Temmuz 2021 Demokratik İslam Kongresi ve DİAY-Der üyeleri Kürtçe hutbe verdikleri için tutuklandı
31 Ağustos 2021 Bakırköy Cezaevinde telefonda Kürtçe konuşan kadınlara soruşturma açıldı
23 Ağustos 2021 Leyla Güven ve 8 tutsağa Kürtçe şarkı söyledikleri gerekçesiyle soruşturma açıldı
24 Ağustos 2021 Didem Arslan adlı TV sunucusu, Kürtçe konuşan bir konuğunu azarladı, Kürtçe
konuşmasını engelledi
24 Ağustos 2021 İzmir’de bir aileye Kürtçe müzik dinledikleri için saldırı düzenlendi
10 Eylül 2021 Adana’da Kürt öğrencilerin bulunduğu okula “Ya Türkçe konuş ya da sessiz ol” yazılaması yapıldı
29 Eylül 2021 Bitlis’te 90 yıllık camide bulunan Kürtçe yazı Diyanet kararıyla kaldırıldı
20 Ekim 2021 Antep’de istek parçayı çalmayan Kürt sanatçıya saldırı düzenlendi
22 Ekim 2021 Tunceli Valiliği, Mikail Aslan ve Cemil Qoçgiri’nin konserini yasakladı
16 Ekim 2021 MKM’nin İstanbul Bostancı’da yapmak istediği 30. Yıl etkinliği yasaklandı
8 Ekim 2021 Kürtçe, TBMM tutanaklarında bilinmeyen dil X olarak geçti
11 Kasım 2021 Kürt sanatçı Veysi Ermiş’e Kürdistan ifadesinden dolayı ceza verildi
17 Kasım 2021 Silivri Cezaevinde bulunan Mahmut Olgun’a Kürtçe şarkıda halay çektiği ve Kürtçe kitap yazdığı için ceza verildi
15 Kasım 2021 Keçiören Belediyesi Mem Ararat konserini yasakladı
14 Kasım 2021 Ahmet Kaya’nın mezarına saldırı düzenlendi
21 Kasım 2021 İstanbul Bayrampaşa’da Kürt işçilere, Kürtçe müzik dinledikleri için saldırı düzenlendi
14 Kasım 2021 HDP İstanbul Gençlik Meclisi’nin sahneleyeceği Stand-up gösterisi yasaklandı
5 Aralık 2021 Mardin’de Kürtçe oyun yasaklandı
8 Aralık 2021 HDP’li Ayşe Sürücü’nün mecliste yaptığı Kürtçe konuşma sırasında mikrofonu kapatıldı
2022
29 Ocak 2022 İstanbul İstiklal Caddesinde kürtçe müzik yapan sanatçılar polis tarafından gözaltına alındı
31 Ocak 2022 İstiklal Caddesinde Kürtçe müzik yapan müzisyenler darp edilerek gözaltına alındı
6 Mart 2022 Cizre Belediyesinde oynanacak olan ve izinleri alınan Kürtçe oyun, Cizre Kaymakamlığı tarafından yasaklandı
15 Nisan 2022 Urfa’da Kürtçe oyun Berû’ya getirilen yasak için mahkeme “devletin devamlılığı için gereklidir” kararını verdi
25 Nisan 2022 Van’da Kürtçe şarkı söyleyen bir kişi polis tarafından darp edilerek gözaltına alındı
10 Nisan 2022 Karaman Mehmet Bey Üniversitesi öğrencilerine Kürtçe müzik dinledikleri için saldırı düzenlendi
26 Mayıs 2022 Mem Ararat’ın Bursa konseri yasaklandı
17 Mayıs 2022 Metin-Kemal Kahraman’ın Muş konseri yasaklandı
16 Mayıs 2022 Aynur Doğan’ın Kocaeli konseri yasaklandı
16 Mayıs 2022 Amed Şehir tiyatrolarının Kocaeli’nde sergileyecekleri Kürtçe oyun yasaklandı
25 Mayıs 2022 Diyarbakır’da Kürtçe dinlediği için Kadri Pervane’ye 2 yıl ceza verildi
20 Mayıs 2022 Kürt müzisyen Zelal Gökçe gözaltına alındı
12 Mayıs 2022 Kürt sanatçı Dengbej Xalide ev baskınıyla gözaltına alındı
15 Mayıs 2022 Kürtçe seçmeli ders olsun diyen, öğrencileriyle Kürtçe konuşan Hüdai Morsümbül adlı öğretmen sürgün edildi
2 Mayıs 2022 Bursa’da Kürtçe müzik yapan müzisyenlere saldırı düzenlendi
31 Temmuz 2022 Pervin Çakar’ın Mardin konseri yasaklandı
14 Temmuz 2022 Denizli T Tipi cezaevinde bulunan Rıdvan İmre’nin yazdığı Kürtçe kitabın matbaaya gitmesi için cezaevi yönetimi 20 bin TL çeviri parası istedi
11 Eylül 2022 Kastamonu’da bir işçi Kürtçe konuştuğu için öldürüldü
13 Eylül 2022 Konya’da Iğdırlı bir aile Kürtçe konuştuğu için saldırıya uğradı
20 Eylül 2022 Kürt sanatçı Kadir Çat, Kürtçe şarkı söylediği için gözaltına alındı
13 Eylül 2022 Sosyal medyada Kürtçe şarkı paylaşan Yusuf Güneş’e hapis cezası verildi
23 Ekim 2022 İzmir Barosunun seçimleri sırasında ‘Jin Jiyan Azadi’ diyen kadın avukata saldırı düzenlendi
27 Ekim 2022 Ankara’da Jina Mahsa Amini’nin katledilmesini protesto eden kadınlara, Kürtçe slogan attıkları gerekçesiyle saldırı düzenlendi
6 Aralık 2022 HDP’li İmam Taşçıer, mecliste Kürtçe konuşurken mikrofonu kapatıldı
30 Aralık 2022 Fransa’da bir faşist, Kürtçe şarkı söyleyen bir berbere saldırdı
21 Aralık 2022 Rudaw İstanbul muhabirine, canlı yayında, Kürtçe sunum yaptığı gerekçesiyle sözle saldırı düzenlendi
17 Aralık 2022 Mezopotamya Kültür Merkezi’nin Küçükçekmece Yahya Kemal Kültür Merkezinde düzenleyeceği 31. Yıl etkinliği, etkinliğe saatler kala yasaklandı
2023
18 Ocak 2023 Diyarbakır 2 nolu Cezaevinde tutuklu olan Hizan Belediyesi Eş Başkanı İhsan Uğur’a arkadaşına Kürtçe selam verdiği için disiplin cezası verildi
4 Şubat 2023 Azad Bedran’ın Mardin konseri yasaklandı
22 Şubat 2023 Kürtçe Podcast kanalı Hûrbini twitter hesabı kapatıldı
22 Şubat 2023 HDP’nin genel kongresine giderken araçta Kürtçe şarkı açan ve bunu canlı yayında sosyal medyada yayınlanan 1 kişiye 3 yıl hapis cezası verildi
22 Şubat 2023 Xwebûn gazetesi sosyal medya hesabı kapatıldı
1 Nisan 2023 şakran Cezaevinde bulunan Mehmet Yavuz Kürtçe kitap yazdığı gerekçesiyle sürgün edildi
11 Nisan 2023 Çanakkale’de Kürt bir aileye saldırı gerçekleştirildi
5 Nisan 2023 Bodrum’da Kürtçe konuşulan işçilere saldırı düzenlendi
29 Nisan 2023 İstanbul Beylikdüzü’nde Yeşil Sol Parti standında Kürtçe şarkı eşliğinde halay çekmek isteyen yurttaşlara polis müdahale etti
3 Mayıs 2023 Kadıköy’de sokak müzisyeni olan ve Kürtçe şarkı söyleyen Cihan Kaymaz bıçaklanarak öldürüldü
10 Mayıs 2023 Yeşil Sol Parti’nin Ankara mitinginde Kürtçe şarkı çalındığı için polis saldırısı gerçekleşti. Polis mitingi engellemeye çalıştı
2 Mayıs Kadıköy’de Kürtçe müzik eşliğinde halay çeken gençlere polis saldırdı
KHK ile kapatılan Kürt kurumları
Med Kültür Derneği
Kürtçe tiyatro yapan Seyr-i Mesel Sanat Atölyesi
KURDİ-Der
Mezopotamya Kültür Merkezi
Dicle Fırat Kültür Merkezi
Kürt Yazarlar Derneği
Pale Kültür Sanat Derneği
Dicle Haber
Jin Haber Ajansı
İstanbul Kürt Enstitüsü
Ferzad Kemanger İlkokulu
Üveyş Ana İlkokulu
Özgür Gündem
Azadiya Welat
Denge TV
Jiyan TV
Van TV
Zarok TV
Çok sayıda Kürtçe radyo
Rojeva Medya
Gazete Sujin
Dihaber
Kürt Belediyelerine atanan kayyımlar, Edremit, İdil, Erciş, Batman, Diyarbakır’da çocuklar için açılan ve Kürtçe eğitimde veren kreşleri kapattı.