1992 yılında Efrîn sanatı ve kültürünün unutulmaması için Halep’te yaşayan Kürtler tarafından Koma Kalan isminde bir grup kurdu. Zamanla büyüyen ve üyeleri artan grup, tüm ulusal organizasyonlarda yer alarak Kürt kültürünün bir parçası olan halayları daha da geliştirdi.

Efrîn’in Kaxrê köyünden olan 64 yaşındaki Mustafa Süleyman Weqas, grubun kuruluş aşamasına ilişkin konuştu. 1992 yılında Halep’te Şam hükümetinden gizli bir şekilde grubu kurduklarını vurgulayan Weqas, “Koma Kalan’ı zorlu şartlarda kurduk ama zamanla halk arasında tanınmaya başlandı. Daha sonra ise güvenlik gerekçesi ile grubun ismini değiştirmek zorunda kaldık ve Koma Şehit Serhat yaptık. O dönem sürekli Lübnan’a gidiyorduk ve halaylarımızı tanıtıyorduk. Bazen de Cizirê bölgesine Newroz’a giderek halaylarımızla bayramımızı kutluyorduk. Yine birçok defa Şam’a da giderek düzenlenen şölenlere katılıyorduk" dedi.

Suriye’de yaşanan iç savaşın ardından Halep’te yaşayan Kürtlerin çoğu yönünü Efrîn bölgesine çevirdi. Grup üyeleri de Efrîn’e geldikten sonra grubun ismini bu sefer Koma Çiyayê Kurmênc olarak değiştirdi.

Efrîn’de daha güçlü bir şekilde örgütlenen grup, bütün ulusal şölen ve bayramlarda yer alıyor. 

Türk devletinin işgalinden sonra halkın Efrîn’den göç ettiğini söyleyen Mustafa Süleyman Weqas, şunları söyledi: “Göç ile birlikte kültür alanında ciddi zayıflıklar ortaya çıktı. Bundan dolayı biz de Şehba’da göçün getirdiği olumsuzlukları ortadan kaldırmak için grubumuzu hemen organize ettik ve büyüttük. Şimdi de sanat yolu ile Türk devletine ve bizi yok etmek isteyen diğer egemen devletlere karşı mücadele ediyoruz.”

HER HALAYIN 100 YILLARA DAYANAN BİR HİKAYESİ VAR

2010 yılında gruba katılan Mihemed Henîf, her halayın yüz yıllara dayanan bir hikayesi olduğunu belirtti. 

Koma Çiyayên Kurmênc üyeleri Kürt ulusal kıyafetleri giyiyor. Ulusal kıyafetlerinin önemine değinen 67 yaşındaki Emina Musa, “Ben 1999 yılında gruba katıldım. Bütün kıyafetlerimiz Kürt ulusal kıyafetlerdir. Çünkü çocuklarımız nasıl bir kültüre, geleneğe ve tarihe sahip olduğumuzu bilmeli. Kıyafetlerimizin önemi bizim için çok büyüktür. Daha çok sarı, kırmızı ve yeşil renklerini esas alırız. Çünkü sarı, kırmızı ve yeşil renkler ,aynı zamanda baharın ve doğanın da renkleridir. Ben de kültürümüzün yok olmaması için grup içerisinde yer alarak düşmana karşı mücadele ediyorum” dedi.