“Dem dema serkeftinê ye (Şimdi kazanma zamanı)” şiarıyla start verilen Newroz kutlamaları sona yaklaşırken, bütün gözler dün Amed’deki Newroz kutlamasındaydı.

Newroz’un daha coşkuyla geçmesi için yoğun çabaların verildiği yerlerden biri de Amed’de bulunan Dicle Kültür Sanat Derneği’ydi. Newroz’da yer alan bütün müzikal çalışmalara öncülük eden derneğin başkanı Celal Ekin ile Newroz’u ve Mezopotamya Kültür Merkezi’nin (MKM) kuruluşuyla beraber Newroz geleneğine sağladığı katkıları konuştuk.

Ekin, 1991’de kurulan MKM’nin hangi ihtiyaçlar sonucunda ortaya çıktığına değinerek, Kürt özgürlük mücadelesinin geliştikçe bir takım ihtiyaçların da ortaya çıktığını söyledi. Ekin, bu ihtiyacı gören Kürdistanlı aydın ve sanatçıların bir araya gelerek bir kültür sanat merkezinin kurulması tartışmalarını yürüttüklerini kaydetti.

“MKM, aydınların bir araya gelişiyle oluşturulan bir kurumdu ve kuruluşunu Kürt özgürlük mücadelesinin yarattığı değerler üzerinden oluşturdu” diyen Ekin, MKM’nin yaşayarak, üreterek ve ürettiğini insanlara ulaştırarak kendini geliştirmeye çalışan bir kültür sanat kurumlaşması olduğunu ifade etti.

MKM, TARİHİN BİLİNCİNDEYDİ

1992-93’te bugünkü gibi Amed’de milyonların bir araya geldiği Newroz etkinlikleri yapılamadığını; o dönemler birçok bölgede korsan gösteriler yapıldığını, ‘Newroz diye bir bayram yoktur’ denildiğini hatırlatan Ekin, “MKM, bu tarihin bilincinde olan bir kültür sanat merkeziydi. Bu süreci bilen, yakından takip eden, kendi tarihsel geçmişiyle bağını kurmaya çalışan bir kültür sanat merkeziydi. Kendisini sürekli Newrozlara hazırlayan, Newroz coşkusunu söylediği şarkılarla kitleleriyle, halkıyla paylaşmaya çalışan bir kurumdu” dedi.

Koma Azad, Koma Çiya, Koma Amed gibi MKM bünyesinde kurulan birçok müzik grubunun Newroz ruhuyla kendilerini şekillendirdiklerini söyleyen Ekin, şöyle devam etti: “MKM, Newrozlarda halkın coşkusuna cevap verebilecek, o coşkuyu paylaşabilecek hazırlıklar içerisindeydi. Tabii Newroz’un anlamına ve ruhuna uygun yaşamayı MKM’ye veren tarihsel bir geçmiş vardı. Dehaq’ın zulmüne karşı direnen bir Demirci Kawa destanı var. Yine 1982’de Mazlum Doğan’ın zindanda üç kibrit çöpü ile Newroz’unu kutlaması var. Böylelikle hem tarihle bağını kurdu hem de Newroz’u güncelleyen bir eylem biçimi olmuş oldu. Bu eylem biçimi moral, motivasyon açısından hem Amed halkına hem de Kürtlerin yaşadığı bütün coğrafyalarda etkisini gösteren bir eylem biçimine dönüştü. Kürtler artık bu bağı şarkılarıyla, heyecanıyla ruhuna uygun bir Newroz’a dönüştürdü.”

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE AMED’DEKİ NEWROZ

Mazlum Doğan’ın yaptığı eylemin, halka ayrıca bir rol ve misyon yüklediğinin altını çizen Ekin, şöyle konuştu: “Amed halkı son 20 yıldan daha fazla bir süredir, çok daha geniş alanlarda Newroz kutlamalarına şahitlik etmektedir. Hatta Amed sınırlarını aştı ve yurt dışından Newroz’a katılmak için seferler düzenlenmeye başlandı. En fazla 15 ya da 20 bin kişinin katıldığı etkinliklerden şimdi yüz binlerin katıldığı Newroz’dan söz ediyoruz. Dileğimiz o ki; herkesin Newroz’un ruhuna uygun, Newroz’un bu halkın tarihinde yaratmış olduğu değerlerin ruhuna uygun bir çalışma pratiği ve üretim süreci içerisine girer. Bu Newroz Bayramı’yla beraber gerçekten özgürlüğün, barışın ve kardeşliğin yolunun açılmasını temenni ediyorum. Bütün halkların Newroz Bayramı’nı kutluyorum.”