Süleymaniye’de ‘Ji bo azadiyê’ filmine engelleme

Rojava Film Komünü, 5’inci Süleymaniye Film Festivali’nde gösterilmesi planlanan “Ji Bo Azadiyê” (Özgürlük için) filminin engellendiğini belirterek, festival yönetimini açıklama yapmaya çağırdı.

Rojava Film Komünü, festivale davet edilmesine rağmen “Ji Bo Azadiyê” filminin engellenmesine tepki gösterdi.

Yazılı bir açıklama yapan Film Komünü, kendilerine herhangi bir gerekçe sunulmadığını belirterek, festival yönetiminden açıklama istedi.

Açıklamada ifadeler yer aldı:

“Rojava Film Komünü olarak yapımını gerçekleştirdiğimiz Ji bo azadiyê (The End Will Be Spectacular) filmi Eylül 2019 yılında tamamlanmış, Film Dünya prömiyerini Kasım 2019’da 25th Kolkata Uluslararası Film Festivali’nde (NETPAC AWARD) yarışma bölümünde gerçekleştirmiştir. Ulusal Prömiyer olarak da, Kürdistan’da ilk gösterimleri, yerel ortaklarımızla birlikte filmin galasının Süleymaniye ve Rojava-Rimelan’da yapılması planlanmıştır. Süleymaniye Kültür Müdürlüğü’nün de desteklediği, 31 Aralık 2019 tarihinde Cinema Salim’de yapılacak olan gala gösterimine bir gün kala bu gösterim Süleymaniye valiliği ve asayiş güçleri tarafından iptal ettirilmiştir. Rojava’da ise planlandığı gibi gala gerçekleşmiştir. Sonrasında film pandemiye rağmen 20’nin üzerinde film festivalinde yer almıştır.

Yapımımız ‘Ji bo azadiyê’ ve ortak yapımcısı olduğumuz “Böğürtlen Zamanı” filmlerinin Süleymaniye Film Festivali’ne katılımı ise festival yönetiminin talebi üzerine gerçekleşmiştir. Komün yönetimimiz ile Festival Komitesi arasındaki görüşmeler Ekim ayında başlamış ve Ersin Çelik’in yönetmenliğini yaptığı “Ji bo azadiyê” filmi, Haşim Aydemir’in yönetmenliğini yaptığı “Böğürtlen Zamanı” filmi, Şero Hinde’nin yönetmenliğini yaptığı “Evin di Rûye Qirkirnê de” filmlerini programlarına almak istediklerini iletmişlerdir. Bu temelde her üç filmin de izleme kopyaları kendilerine gönderilmiştir. Sonrasında, ‘Evin di Rûye Qirkirnê de’ belgeseli Duhok Film Festivali’nde olduğu gerekçesi ile programlarına alamayacakları bildirilmiş, diğer iki film ise “Uluslararası Uzun Metraj Yarışma Bölümü”ne seçilmiş ve bizim de onayımızla birlikte her iki film programa alınmıştır.

Festival komitesi ‘Ji bo Azadiyê’nin 31 Aralık 2019 tarihli Süleymaniye galasının engellendiğini bilmektedir. Sözlü-yazılı görüşmelerde bu husus konuşulmuştur. Festivalden önce filmlerin Irak’ta halka açık resmi gösteriminin yapılmaması gerektiği de yazılı olarak bildirilmiştir.

Ayrıca filmler dışında film ekibinin festivale katılımı istenmiş bunun için tarafımıza resmi davetiyeler de gönderilmiştir. Ve arkadaşlarımız Festivale katılmışlardır. Filme ilişkin bilgiler festival tanıtım programında dijital ve festival kataloglarında yer almıştır. Festival başlamış, filmin gösterileceği gün (18 Aralık) ve gösterime saatler kala ‘Filmin 2019 yapımı olduğu için yarışma bölümünden çıkarılacağı, bugünkü gösterimini de yapamayacaklarını’ sözlü olarak aktarmışlardır.

Elbette gerçeğin bu nedenler olmadığı açık olarak konuşulmasa da başka bir sorunun olduğu ilk andan anlaşılmıştır. Çünkü üstte de belirttiğimiz gibi,

1- Film ile biz festivale başvurmadık, filmler festivale davet edildi.

 

2- Film 31 Aralık 2019 yılında galası engellendiği bilinirken, filmin sonraki yılda çekilmiş olamayacağı açıktır.

3- Festivalin davet ettiği filmler dışında, festival filmlerinin ‘Filmfreeyway’ üzerinden başvurularının kabul edildiği sitede herhangi şekilde yıl sınırlanmasından bahsedilmemiştir. Bizimle yapılan hiçbir görüşmede bu husus belirtilmemiştir.

4- Festivalin diğer seçki bölümlerinde de 2019 yapımı filmler mevcuttur.

Dünkü (18 Aralık) görüşmelerimizde de bunlar detaylı konuşulmuştur. Ve krizi büyütmemek adına ‘Yarışmada olup olmamamızın öneminin olmadığı, ancak planlı gösterimin gerçekleşmesi gerektiğini’ bildirdik. Fakat hiçbir şekilde bir çözüme yanaşılmamasının o gün içerisinde farklı bir gelişmenin olduğu görülmektedir. Bu konuda festival alanında da dün sabah, festival yönetimine dönük ‘dışarıdan’ etkinin olduğu bilgisi mevcuttu. Bu bilgi olmasa bile ortaya çıkan durum her şeyi anlatmaktadır.

Ayrıca bir şeye de dikkat çekmek isteriz ki, festivalin ana yarışma bölümünde yer alan 16 uzun metraj film arasında Kürdistan’da çekilmiş ve dili Kürtçe olan iki film mevcuttur. Bu filmler ‘Ji Bo Azadiyê’ ve ‘Dema Dirîreşkan’ filmleridir.

Bütün bunların ışığında, biz Rojava Film Komünü olarak, her şeyden önce sanat etiğinden, sinema ve sinema festivalleri etiğinden uzak bu uygulamayı eleştiriyor ve protesto ediyoruz. Birlikte çalışmalar yürüttüğümüz, kolektif şirket ve sanatçı arkadaşlarımızla yaptığımız tartışmalar sonucunda,

Festivalin ‘özgür bir sanat platformu’ olmadığının, bu nedenle festivalden diğer filmimiz ‘Böğürtlen Zamanı’nı da çekmek durumunda kaldığımızı belirtiyoruz.

Festival yönetimini, olayla ilgili kamuoyuna açıklama yapmaya çağırıyoruz. Kürdistan’ın kültürel başkenti olarak kabul edilen, Süleymaniye şehrinde gerçekleşen engellemenin nedenlerini Süleymaniye halkı, sanatçıları, festival misafirleri ve Kürdistan kamuoyu ile paylaşmaya çağırıyoruz."