Persodesign adlı şirket yeni bir ticari konsept geliştirdi. Dilencilik utanılacak bir şey olmaktan çıkarılıp bir iş ve mesleðe dönüştürülecekti. Eleman bulmak için gazetelere ilanlar verildi. Başvuruda bulunan 36 kişi güneşli bir Cumartesi günü Stockholmun en işlek caddesi Drottningatanda dilencilik yaptı. 100 bini aşkın kişinin geçtiði caddede yaşları 9 ila 73 arasında deðişen 19 kadın ve 17 erkek ellerinde ne için dilendiklerini gösteren kartonlarla geçenlerin dikkatini çekip para toplamaya çalıştı.
Ýsveç ve bazı ülkelerin medyalarında tartışmalara yol açan girişimin Ýsveçli sanatçılar Carina Reich ve Bogdan Szyberin dikkatleri yeni liberal politikaların sonuçlarına çekmek amacıyla gerçekleştirilen bir sanat projesi olduðu anlaşıldı.
Projenin amacını ve sonuçlarını hakkında bilgi almak için Sanatçı Carina Reich ile görüştük. Sanatçı toplumda giderek yaygınlaşan dilenciliðin nedenlerini sorgulamak ve toplumun dikkatini neo-liberal politikaların yol açtıðı sonuçlara dikkat çekmek amacıyla böylesi bir projeyi gerçekleştirdiklerini söylüyor. Özelleştirmelerin ve sosyal devletin adım adım tasfiyesinin insanları işsizliðe ve yoksulluða sürüklediðini, geçimlerini saðlayamayan insanların sayılarının arttıðını ve toplumun bu insanlara gerekli desteði vermediðini ifade ediyor.
Shakespearein Titus Andronicus u çıkış noktası
Reich, Ýngiliz ünlü yazar Shakespearein ilk trajedi eseri Titus Andronicus u çıkış noktası alarak inanç, utanç, suçluluk ve öç almayı konu alan 3 yıllık bir proje yaptıklarını, proje kapsamında dillenciliði deðişik biçimlerde gündeme getirmeye devam edeceklerini söylüyor.
Sanatçılar projenin ilk etabının sonuçlarını kapsamlı olarak deðerlendirip önemli bulgulara ulaşmışlar. 9 kişi dünyayı deðiştirmek; yoksullara, çocuklara ve savaştan zarar görenlere yardım, 8 kişi kişisel ihtiyaçlarını karşılamak; kışlık ayakkabı, gocuk, gözlük alabilmek, 7 kişi konut edinebilmek, 6 kişi öðrenimlerini sürdürebilmek için dilenmiş. Bir kişi devleti yıkmak, bir diðeri de tüketim toplumunu protesto etmek amacıyla, 3 kişi de gerçekten yiyecek alabilmek için para toplamaya çalışmış.
En fazla para Ýsveçli dilencilere
En fazla parayı (421 kron) dişlerini yaptırmak için dilenen 60 yaşlarındaki Ýsveçli toplamış. Onu kışlık gocuk almak isteyen 45 yaşındaki adam, babaannesine doðum günü hediyesi almak isteyen genç kız izlemiş.
En az para toplayabilen on kişi ise evsizler ve yaşamını dilenerek sürdürmeye çalışanlar. Bunların ortak yanları yabancı ve yoksul olduklarının her hallerinden belli olması. Romanyadan Ýsveçe çalışmak amacıyla getirilen, kandırıldıklarını anlayınca ülkelerine dönmek isteyen ancak yol paraları olmadıðı için dilenmek zorunda kalan evli çiftin 8 saat dilenmelerinin hasılatı sadece 53 kron olmuş.
Reich ortaya çıkan bu tabloyu şöyle yorumluyor: En fazla parayı somut bir ihtiyacını, örneðin dişlerini yaptırmak veya giysi alabilmek için dilenenler topluyor. Halk sosyal olarak dışlanmış olduðu belli olanları, gerçekten karınlarını doyurabilmek için dilenenleri görmezden geliyor. Yoksullar ve göçmenler için dilenmek karlı bir iş deðil.
Dilencilk onu örgütleyen şirket için de pek karlı olmamış. Reich ilan ve dilenenlerin ücretleri için toplam 96 bin kron ödediklerini, buna karşın hasılatın yarısını, sadece 1577 kron kazanabildiklerini söylüyor.