Nesli tükenmek üzere olan ve son dönemlerde sığınağı Kürdistan dağları haline gelen İran Parsı türünün yok olmaması için tek umut, mayınlı olduğu için girilmesi zor olan dağlar oldu.

Leopar ya da parsın 8 alt türünden biri olan İran Parsı, aynı zamanda Kafkas Parsı olarak da biliniyor. Kürdistan, İran, Azerbaycan, Ermenistan, Tacikistan, Afganistan, Türkmenistan ve Özbekistan gibi ülkelerde yaşayan İran Parsı, tehlike altında.

Tüm bu ülkelerde halen var olan bu pars türünün 800 ile bin 200 arasında bir sayıya kadar gerilediği tahmin edilirken, insanlar tarafından avlanmaları en büyük tehlike.

Slate adlı internet gazetesinde Lea Polverini adıyla yayınlanan bir haberde, Güney Kürdistan’da son 20 yıldaki ormanlık alan kayıplarının da İran Parsı türünün yaşam alanlarını kısıtlanmasına neden olduğu vurgulandı.

“Kürdistan dağları tüm dünyada sayıları 800 ila bin 200 arasında değişen ve yok olmak üzere olan bu hayvan türünün son sığınaklarından” denilen haberde, yok olan 890 bin hektarlık alanda ayrıca 30’u aşkın kuş türünün yok olmasına neden olacağı vurgulandı.

EKONOMİK KRİZ FAKTÖRÜ

Güney Kürdistan dağlarında özellikle ekonomik krizin de etkisiyle ormanlık alanlar giderek azalıyor ve bu da beraberinde birçok canlı türünün azalmasına neden oluyor. Birçok kişinin geçim kaynağı olan orman kesimleri, parsların başlıca avlarından olan yaban domuzu veya dağ keçilerinin daha fazla avlanmalarını da beraberinde getiriyor.

Ayrıca Güney Kürdistan hükümetinin ekonomik kriz nedeniyle ormanları koruyan görevlilerin sayısının azalması da orman ve hayvan katliamlarında etkili oldu.

TEK GÜVENLİ YER: MAYINLI ALANLAR

Slate’e konuşan Kürdistan Botanik Vakfı yöneticisi Saman Ahmad’a göre, İran parsının son yaşam alanlarının başında her yıl çok sayıda Kürdün yaşamına mal olan mayınlı alanlar geliyor.

İran-Irak Savaşı döneminde Güney ve Doğu Kürdistan sınırında mayınlanan alanların önemli bir kısmı halen temizlenmiş değil. Halen sınır hattında mayınlı olduğu tahmin edilen alanların yaklaşık 225 kilometrekare olduğu hesaplanıyor.

Saman Ahmad’a göre, mayınlar nedeniyle insan faaliyetinin az olması sayesinde ormanlık alanlar korunabiliyor ve canlı türlerinin yok olması ertelenmiş oluyor.

2019 yılında Güney Kürdistan hükümeti tarafından verilen izinle Nature Irak adlı kuruluş tarafından Süleymaniye yakınlarındaki Qopi Dağı’nda geniş bir alan satın alınmıştı. Nature Irak tarafından parslar için satın alınan arazinin ulusal park statüsüne kavuşması için Bağdat hükümeti nezdindeki çalışmalar ise sürüyor.