Chang'e 6 sondasını taşıyan roketin tropik Hainan adasındaki (güney) Wenchang Uzay Fırlatma Merkezi'nden saat 17:30'dan (09:30 GMT) kısa bir süre önce havalandığı bildirildi. 

Devlet tarafından işletilen China New Agency,  "Ay'ın insanlı keşfi tarihinde türünün ilk örneği" diyerek olayı duyurdu. 

Yetkililer, Chang'e 6 misyonu ile amaçlananın, Ay'ın uzak tarafından yaklaşık iki kilo Ay örneği toplamak ve bunları analiz için Dünya'ya geri getirmek olduğunu belirtti. 

Bu görev 53 gün sürecek. Teknik açıdan bu karmaşık görevde, Ay'ın Dünya'ya sürekli olarak arkası dönük olan bu yarımküresine bir sonda fırlatılmasını içeriyor. 

Çin Ay Keşif ve Uzay Mühendisliği Merkezi Müdür Yardımcısı Ge Ping gazetecilere yaptığı açıklamada "Chang'e 6 ilk kez Ay'ın uzak tarafından örnekler toplayacak" dedi. Çin daha önce de 2019 yılında Ay'ın uzak tarafına bir uzay aracı indirmiş ancak herhangi bir örnek getirmemişti.

Sonda, güneş sistemindeki bilinen en büyük çarpma kraterlerinden biri olan muazzam Güney Kutbu-Aitken havzasına iniş yapacak. 

Sonda, oraya vardığında Ay toprağı ve kayaları toplayacak ve indiği bölgede deneyler yapacak. Görevi tamamlandığında Dünya'ya dönecek ve Wenchang Uzay Fırlatma Merkezi'ne iniş yapacak.

Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi, ABD ve Rusya'yı yakalamak amacıyla askeri uzay programına milyarlarca dolar yatırdı. Pekin, geçen hafta üç astronottan oluşan yeni bir mürettebatın gönderildiği Tiangong ("Cennet Sarayı") uzay istasyonunun inşası da dahil olmak üzere bir dizi başarı elde etti.

Çin ayrıca Mars'a bir astromobil (küçük motorlu bir "gezici") indirmiştir ve dünyada uzaya kendi başına insan gönderen üçüncü ülke oldu. Amerika Birleşik Devletleri 2026 yılında Artemis 3 göreviyle Ay'a astronot indirmeyi planlıyor. Çin de 2030 yılına kadar oraya insan göndermeyi planlıyor.

ABD ENDİŞELİ

Çin, ABD'nin NASA'nın Pekin ile işbirliği yapmasını yasakladığı 2011 yılından bu yana Uluslararası Uzay İstasyonu'nun dışında tutuluyor. Bunun üzerine Çin kendi uzay istasyonu projesini geliştirdi. Çin'in uzay programındaki hızlı ilerleme Washington'da endişe yaratıyor.

Nisan ayında NASA'nın patronu Bill Nelson ABD'nin şu anda Pekin ile bir "yarış" içinde olduğunu söyledi. Nelson, Washington'da Temsilciler Meclisi harcama komitesine verdiği demeçte "Sivil uzay programı olarak adlandırdıkları şeyin büyük bir kısmının aslında askeri bir program olduğuna inanıyoruz" iddiasında bulundu.

Chang'e 6, Çin tarafından gelecek on yıl içinde Ay'a yapılması planlanan üç insansız görevden ilki. Daha sonra Chang'e 7, su aramak için Ay'ın güney kutbunu keşfedecek, Chang'e 8 ise Dünya'nın doğal uydusunda bir üs inşa etmenin teknik fizibilitesini oluşturmaya çalışacak. Pekin 2030 yılına kadar bir "üs modelinin" tamamlanacağını iddia ediyor.

BÜYÜK UMUT VAAT EDİYOR

Ay'ın uzak tarafı ya da karanlık yüzü, güneş ışınlarını hiç almadığı için değil, Dünya'dan görünmediği için böyle adlandırılıyor. Bilim insanlarına göre, Ay’ın karanlık yüzündeki kraterlerin yakın taraftakilere kıyasla eski lav akıntılarıyla daha az kaplı olduğu için araştırma için büyük umut vaat ediyor.

Bu da Ay'ın nasıl oluştuğunu daha iyi anlamak için malzeme toplamanın daha kolay olacağı anlamına gelebilir. Ge Ping, "Chang'e 6 tarafından toplanan örnekler yaklaşık 4 milyar yıllık bir jeolojik yaşa sahip olacak" dedi. 

Ge Ping, "Farklı bölgelerden ve farklı jeolojik yaşlardan Ay örnekleri toplamak ve deneyler yapmak insanlık için büyük değer ve önem taşıyor" diye ekledi.