Nazilerin 1 Eylül 1939’da işgal harekatına girişerek İkinci Dünya Savaşı’nı başlattığı Polonya’da savaş sonuna kadar 6 milyona yakın kişi yaşamını yitirmişti. Savaşta ülkedeki birçok kent yerle bir olurken, günümüz rakamlarıyla on milyarlar ile yüz milyarlarca dolar arasında maddi zarar oluştuğu tahmin ediliyor.

Savaş sonrasında sosyalist Demokratik Alman Cumhuriyeti (DDR) ödenen tazminat ödemeleri, dönemin Sovyetler Birliği yönetiminin Polonya ile müzakereleri sonucu 1953’te durdurulmuştu. Ancak DDR’nin savaş sonundan 1953 yılına kadar sanayi gelirlerinin üçte birini Polonya ve SSCB’ye tazminat olarak ödediği ve bunun günümüz değeriyle 50 milyar Euro’ya denk geldiği tahmin ediliyor.

Savaş sonrasında Batı Almanya’nın Polonya’ya ödediği miktar ise, dönemin parasıyla 255 milyon Mark’ı bulmuştu.

POLONYA VAZGEÇİLEN TAZMİNAT HAKKINDA ISRARLI

Son dönemlerde ülkede yargıyı kontrol etme ve kadınlarını kısıtlamaya yönelik politikalarıyla Almanya ve Avrupa Birliği (AB) ile sorunlu olan iktidardaki Hukuk ve Eşitlik Partisi (PiS), tazminat meselesini yeniden gündemine oturttu.

Ancak dönemin sosyalist Polonya yönetiminin yeterli bulduğu tazminatların yetersiz olduğu savunuluyor.

Geçtiğimiz gün medyaya konuşan iktidar partisi PiS milletvekili Arkadiusz Mularczyk, parlamentonun yetkili organının savaş tazminatlarına ilişkin yeni bir çalışma başlattığını duyurmuştu.

PiS SOSYALİST POLONYA’YI BAĞIMSIZ DEVLET OLARAK GÖRMÜYOR

Savunma Bakanı Antoni Macierewicz ise, ülkesinin tazminat hakkından vazgeçtiği iddiasının doğru olmadığını savundu. TVP Info kanalına konuşan Macierewicz, 2004 yılında yapılan ve sadece başkent Varşova’daki maddi zararı 45 milyar dolar olarak belirleyen bir çalışmaya atıfta bulundu.

Savunma Bakanı, dönemin sosyalist Polonya yönetiminin SSCB’ye bağımlı bir ‘kukla devleti’ olduğu iddiasını savunurken, Almanya’nın ‘tartışmasız bir biçimde’ Polonya’ya tazminat borcu olduğunu da sözlerine ekledi.

ALMANYA AÇISINDAN SORUN ÇOKTAN ÇÖZÜMLENDİ

Ancak Polonya’nın konuyu yeniden gündeme getirmesine rağmen Alman hükümetinin yeniden tazminat ödemeye yanaşmayacağı duyuruldu. Federal hükümet sözcülerinden Ulrike Demmer, Almanya’nın siyasi, moral ve mali açıdan tarihi sorumluluklarına bağlı olduğunu ama tazminatlar konusunun hukuki ve siyasi olarak çözümlendiğini söyledi.

İkinci Dünya Savaşı sonrasında Almanya’nın kazanan devletlere ve bireysel  başvuruculara ödediği toplam savaş tazminatı ise yaklaşık 135 milyar Mark’ın (70 milyar Euro) civarında olduğu tahmin ediliyor.