AKP-MHP İktidarının 2022 yılında savaş politikaları uyguladığı Van ve Hakkari’de yasaklar, hak ihlalleri, doğa katliamları, işçi ölümleri ve siyasi soykırım operasyonları hız kesmeden devam etti.
Kuzey Kurdistan’da OHAL yasalarını uygulayan AKP-MHP faşist bloku, 2022 yılında da Kürt halkına topyekun bir savaş politikası uyguladı. Özellikle Kuzey Kurdistan’ın Van ve Hakkari kentinde yasaklar, ölümler, gözaltılar ve tutuklamalar ise hiç eksik olmadı. Yaklaşık 6 yıldır kesintisiz OHAL kanunların uygulandığı bu iki kentte, başta demokratik kurumlar olmak üzere, yurtsever Kürt halkının ulusal ve uluslararası hakları askıya aldı. Yarı açık cezaevi haline getirilen Van ve Hakkari’de 2022 yılında hak ihlalleri adeta tavan yaptı. Yine Hakkari ve Van’da yüzlerce köy, mezra, yayla ve mera, “Güvenlikli Bölge” adı altında halka yasaklandı, bölge boşatılmaya çalışıldı.
CEZAEVLERİNDE ÖLÜMLER EKSİK OLMADI
İnsanlık suçu işlemekten hiçbir zaman geri adım atmayan AKP-MHP iktidarı; 2022 yılında Van ve Hakkari’deki cezaevlerinde de hak ihlallerini devam ettirdi. 10 Mayıs 2022 tarihinde Van’da ağır hasta olan 80 yaşındaki Makbule Özer ve 79 yaşındaki eşi Hadi Özer, “Örgüte yardım etmek” iddiasıyla tutuklandı. Yine Van’daki cezaevlerinde bulunan birçok siyasi hasta tutsak tedavi hakkı engellendiği için katledildi. Bu tutsaklardan biri de 53 yaşındaki Tahir Gürdal. Van F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevinde yaklaşık 10 yıl boyunca tutuklu olan ağır hasta Gürdal, tedavi edilmediği için katledildi.
Ağır hasta tutsak 70 yaşındaki Ramazan Turan, 21 Ocak 2022 yılında tek başına tutulduğu hücrede katledildi. Resmi makamlara göre kalp krizi geçirdiği iddia edilirken, İHD Van Şubesi’nin yaptığı açıklamada Turan’ın ölümünün şüpheli olduğu belirtildi. Gürdal ve Turan gibi birçok ağır hasta tutsak, cezaevlerinde tutuldukları ve tedavi edilmedikleri için AKP-MHP faşist iktidarı tarafından katledildi.
TUTUKLAMA FURYASI DEVAM ETTİ
Türk devleti, 2022 yılında da Kurdistan kentlerinde terör estirmeye devam ettirdi. Keyfi şekilde hemen hemen her gün birçok eve ve kuruma baskın düzenledi, yüzlerce kişiyi gözaltına aldı, onlarcasını tutukladı. Demokratik eylem ve etkinliklere katılanlar gözaltına alındı ve tutuklandı.
*9 Ekim tarihinde Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’a yönelik uluslararası komployu protesto etmek isteyen kitleye polis saldırdı. Polisin saldırısı sonucu HDP Iğdır Milletvekili Habip Eksik’in ayağı kırılırken birçok kişi yaralandı, 20 kişi ise gözaltına alındı.
* 27 Kasım tarihinde Hakkari kent merkezi, Gever ve Şemzinan ilçelerinde yapılan ev baskınlarında 16 kişi gözaltına alındı. Bu 16 kişiden 3’ü daha sonra tutuklandı.
* Kasım ayı içerisinde Van’da evlere yapılan baskınlarda 24 kişi gözaltına alındı.
* 19-28 Aralık tarihleri arasında evlere yapılan basınlarda 8 kişi gözaltına alındı. Yine 15 Ağustos tarihinde örgüt propagandası yaptıkları iddiasyıla 20 kişi gözaltına alındı, 3’ü tutuklandı.
DOĞA KIRIMI YAŞANDI
El değmemiş doğasıyla cennetten bir köşe olan Van-Hakkari coğrafyası 2022 yılında AKP-MHP iktidarının kırımına uğradı. Van’da başlayıp, Hakkari’ye, oradan Güney Kurdistan’a uzanan Zap Vadisi ve Zap suyu AKP’nin hedefi oldu. Van-Hakkari, Hakkari-Çukurca arasında bulunan Zap Vadisinde birçok HES, baraj yapıldı. Yapılan barajlar ve HES’ler Zap suyunun azalmasına ve vadinin susuz kalmasına neden oldu. Yine HES’ler vadide bulunan yüzlerce endemik bitki ve hayvan türünün yok olmasına neden oldu. Cilo, Sümbül, Meskan gibi birçok dağda madenler çıkartılarak doğa katledildi. Bu madenlerin çıkartılması için kullanılan zehirli atıklar, Hakkari’nin temiz sularının kirlenmesine, doğada yaşayan bitki ve hayvanların zehirlenmesine yol açtı.
Kürt özgürlük tarihi açısından önemli bir yere sahip olan, 1930 yılında Türk devleti tarafından 50 bin kişin katledildiği Van’ın Erciş İlçesine bağlı Zilan bölgesi de AKP’nin hedefi oldu. 2022 yılında Zilan’da birçok HES, mermer ocakları açıldı. Yine Van’nın Muradiye İlçesinde bulunan Muradiye Şelalesinin üzerinde bulunan, Bendimahi Çayı üzerine de HES’ler yapıldı. Buralarda yapılan HES ve madenler canlı yaşamın yok olmasına neden oldu. Zilan, Bendimah, Zap Suyu’nda yaşayan binlerce balık ve diğer canlı türleri yok oldu.
2022 YILINDA İŞ KIYIMI DEVAM ETTİ
AKP-MHP-faşist iktidarının kayyumla gasp ettiği HDP’li Van ve Hakkari belediyelerinde çalışan yüzlerce emekçi, kayyum eliyle işlerinden çıkarıldı. Emekçileri işten atan kayyumlar AKP-MHP faşist iktidarına yakın kişileri işe aldı. 2016 yılında Van Büyükşehir Belediyesi’nin kayyum tarafından gasp edilmesinin ardından işlerine son verilen 306 işçi, 2022 yılında mahkemenin işlerine iade talebine rağmen Van kayyumu bu kararı tanımadı.
Aynı durum Hakkari’de de uygulandı. Kayyum atanan Hakkari ve Gever belediyelerinde birçok işçi işten çıkartıldı, yerlerine MHP ve AKP yandaşları işlere alındı.
2022 YILINDA 30’A YAKIN VANLI İŞÇİ İŞ CİNAYETİNE KURBAN GİTTİ
AKP’nin Kurdistan’da ekonomik ambargo uygulamasından dolayı yüz binlerce insan işini kaybetti. İşini kaybeden Kurdistanlılar, yeni iş bulma umuduyla Türkiye metropollerine göç etmek zorunda kaldı. İşsizliğin ve yoksulluğun çok yüksek olduğu Van ilçelerinde yaşayan insanlar, çalışmak için başta İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa, Kocaeli ve Antalya’ya gidiyor. Kurdistanlılar buralarda genellikle inşaat sektöründe çalışmak zorunda kalıyor. Türkiye’deki inşaat sektöründe; iş güvenliği ve denetimi olmadığı için her yıl yüzlerce insan iş cinayetlere kurban ediliyor. 2022 yılında 30’a yakın Vanlı işçi, iş güvenliği ve denetimi olmadığı için çalıştıkları inşaatta meydana gelen kazalar nedeniyle yaşamını yitirdi.
