Adana Kürkçüler F Tipi Cezaevi’nde yaşanan hak ihlallerini raporlaştıran İnsan Hakları Derneği (İHD) Adana Şubesi Hapishaneler Komisyonu, mevzuata aykırı yapılan ağız içi arama uygulamasına dikkat çekti.

Rapora göre cezaevinde 2021 yılı Ağustos ayından bu yana doktor nezdinde ve mevzuata uyguna yapılması gereken "ağıziçi arama" şeklindeki uygulama hastane sevki sırasında Jandarma personelleri tarafından yapılıyor.

Mevzuata uyulmasını talep eden tutsaklar hakkında hazırlanan  “Aramayı kabul etmiyor” şeklindeki tutanaklarla hastane sevkinin engellendiği belirtildi.

İHD raporunda Kürkçüler F Tipi Kapalı cezaevinde 9 tutsak ile yapılan görüşmelere yer verildi.

Bunlar arasında kronik bağırsak hastalığı olan Fatih Özgür Aydın da var.  Aydın, yoğun ağrı ve acılar çekmesine rağmen, jandarma tarafından uygulanan “Ağız içi arama” nedeniyle doktorun belirttiği tarihlerdeki kontrollerine gidemediğini aktardı.

Kendisiyle birlikte kalan Ercan Yıldız’ın çölyak, kalp hastası olduğunu, İbrahim Algan'ın mide ve göz hastalıkları, Ümit Gündüz Altun'un ise deri ve diş hastalıklarının olduğunu söyleyen Aydın, sözkonusu uygulamadan dolayı hastaneye gidemediklerini sözlerine ekledi.  

Ahmet Kopkaya isimli tutsak, sırtında şarapnel parçaları olduğunu ve uzun süreden bu yana yoğun ağrılar çektiğini anlattı.  Kopkaya, “Daha önce Adana Şehir Hastanesinden tedavi için randevu aldım, ancak hastaneye götürüleceğim esnada Jandarma ağzımı açmamı istedi. Ben de bu durumu kabul etmedim. Bu uygulamayı 2021 Ağustos ayından bu yana devam ettiriyorlar” dedi.

Kalp romatizması hastası olan ve altı ayda bir doktor kontrolüne gitmesi gereken tutsak Ferhat Kaya, “Bulunduğumuz cezaevinde Mehmet Özen'in ciddi kalp hastalığı var, kalbi birkaç saniyeliğine durabiliyor ve sonra yeniden nabzı atmaya başlıyor. Ekrem Baydoğan'ın beyninde kireçlenme var. Benim gibi bu kişilerin de hastaneye sevkleri ağız içi aramayı kabul etmemeleri nedeniyle yapılmıyor” diye belirtti.

Raporda görüşlerine yer verilen tutsaklardan İsmail Tüzün, “Ağız içi arama” uygulamasının son beş ayda daha da yoğunlaştığına dikakt çekti.

Tüzün, şunları aktardı: “Bize 'Ya ağız içi aramayı kabul eder hastaneye gidersiniz ya da kabul etmezseniz hastaneye gidemezsiniz' deniliyor. Ben İHD'nin de ağır hasta mahpus listesinde yer almaktayım. Ağız içi aramayı kabul etmediğim için aylardır hastaneye gidemiyorum” dedi.

Tutsak Hasan Akman ise “Ağzımda enfeksiyon ve kist var. Tedavi edilmezsem ağız kanserine sebep olabilir” dedi.

Raporda şu talepler yer aldı:

“*Ağız içi arama uygulamasını kabul etmedikleri gerekçesi ile hastaneye sevkleri yapılmayan mahpusların bir an önce hastaneye sevkleri gerçekleştirilmelidir.

*Kürkçüler F Tipi Kapalı Hapishanesinde tutulan hasta mahpusların tedavilerinin düzenli bir şekilde ve uygun koşullarda yapılması sağlanmalı; tedavisi cezaevinde yapılamayacak mahpusların tahliyeleri sağlanmalıdır.

*Kovid pandemisinin yaşandığı bu süreçte makul bir gerekçe olmaksızın, temas konusunda hassasiyet gösterilmeden, hijyenik olmayan koşullarda hassas bölgelerde sistematik şekilde yapılan bu uygulama mahpuslar açısından ikincil bir mağduriyet yarattığı unutulmamalıdır.

*AİHM’in Gülay Çetin-Türkiye Kararında belirttiği hususlara uyulmalı, hasta mahpusların tahliye edilmemesinin AİHS’in 3. maddesinin ihlaline sebep verdiği hatırda tutulmalıdır.

*Yaşanan bu süreç nedeniyle derneğimize başvuruda bulunan ve hukuki destek talep eden mahpus ve ailelerine gerekli hukuki destek sağlanacak ve bu hususta yetkili tüm mercilere başvurularda bulunulacaktır.”