Toplumsal değerler, kültürel, dini ve ahlaki inançlar gibi faktörlerden etkilenir. Kürtaj, çoğu toplumda bu tür değerlerle sıkı bir ilişki içerisindedir ve genellikle derin tartışmaların odak noktasında yer alır.

Kürtaj, kadınların bedensel ve psikolojik sağlığı, yaşam tarzları ve sosyo-ekonomik durumları üzerinde derin etkilere sahip olan hassas bir konu. Temelde, kürtaj, gebeliğin istenmeyen veya beklenmeyen sonuçlarıyla başa çıkma ihtiyacını karşılar. Bu süreç, kadınların kendi bedenlerine ve yaşamlarına dair haklarını ön plana çıkaran bir tartışma noktasıdır. “Kürtaj hakkı, kadının kendi bedeni üzerindeki haklardan biridir. Bu hakkın ana eksenini, kişisel konularda sosyal baskıdan bağımsızlaşabilme, kendi vicdanıyla karar verebilme, istemediği bir hizmete zorlanmama, bedensel müdahale ve zarara uğramama özgürlüğü oluşturmaktadır. (Sharge, 2003)” 

Kürtaj, birçok durumda tıbbi bir gereklilik olarak kabul edilir, ancak yasal ve etik boyutları, sosyal ve kültürel faktörlerden de etkilenir. Bazı toplumlarda kürtaj, dini veya ahlaki inançlar nedeniyle tartışmalı bir konu olarak görülürken, diğer toplumlarda kadınların hakları ve özgürlükleri bağlamında önemli bir adım olarak değerlendirilir.

TOPLUMSAL VE SİYASAL BİR MESELE

Bu hakkı, kadınların kendi vücutları üzerinde kontrol sahibi olma hakkı ile doğrudan ilişkilidir. Kadınların cinsel ve üreme hakları bağlamında, istenmeyen bir gebeliği sonlandırma hakkı, kendi yaşamlarını ve geleceklerini şekillendirme konusunda önemli bir özgürlük sağlar. Bu hak, kadınların eğitim, iş ve sosyal yaşam gibi alanlarda eşit şartlarda yer alabilmelerini destekler. Kürtaj konusu, sadece tıbbi bir mesele değil, aynı zamanda toplumsal ve siyasal bir meseledir. Yasal düzenlemeler, kürtajın erişilebilirliği, toplumun kürtajı algılaması ve bu konudaki kültürel normlar gibi faktörler, kadınların bu haklarını kullanma ve erişme konusunda belirleyici oluyor.

Sağlık hizmetlerine erişimde eşitlik ve kadınların kendi bedenlerini kontrol etme hakkı, toplumun kadınları destekleyen ve onların kararlarını saygıyla karşılayan bir yapıya sahip olması gerektiğini vurgular. Sonuç olarak, kürtaj tartışması kadın hakları, tıbbi etik ve toplumsal normlar gibi çok sayıda faktörü içeren karmaşık bir konudur. Kadınların kendi bedenleri ve yaşamları üzerinde kontrol sahibi olma hakkını vurgular ve bu hakların korunması, ilerici ve insan odaklı bir toplumun temelidir.

KADINLAR HER YERDE DİRENİYOR

Kürtaj yasaları dünya genelinde oldukça çeşitlilik gösterir. Bazı ülkelerde kürtaj, yasal ve erişilebilirken, bazı ülkelerde ise sınırlı veya tamamen yasaklanmış olabilir. İşte örnekler:

Arjantin: 2018'de Arjantin'de kürtaj yasası değişikliği için yoğun bir kampanya yürütüldü. Binlerce kadın ve destekçileri, kürtajın yasallaşması için parlamento binası önünde toplanarak bu hakkı savundular. Bu çabalar sonucunda, Arjantin'de kürtaj yasal hale gelmedi ancak bu konudaki farkındalık ve tartışma önemli bir noktaya ulaştı.

Polonya: Polonya'da, kadınlar kürtaj yasalarının sıkılaştırılması planlarına karşı büyük protesto gösterileri düzenledi. Özellikle 2020'de, yasa teklifinin reddedilmesi için binlerce kadın sokağa çıkarak bu haklarını savundu. Bu protestolar, kadın hakları ve kürtaj hakkı üzerine geniş tartışmaları gündeme getirdi.

İrlanda: İrlanda'da, kürtaj yasaları uzun süre boyunca oldukça kısıtlayıcıydı. Ancak 2018'de yapılan bir referandumla, kürtaj yasakları kaldırıldı ve yasal hale geldi. Bu değişiklik öncesinde kadınlar, kürtaj hakkının genişletilmesi için çeşitli kampanyalar yürüttü ve toplumda destek toplamaya çalıştı.

Portekiz: Portekiz'de kürtaj yasaları uzun süre tartışma konusu oldu. 2007'de yapılan bir referandumla kürtaj yasal hale geldi. Bu süreçte kadınlar, kürtaj hakkı için kampanyalar düzenleyerek yasal düzenlemelerin değiştirilmesi yönünde çaba gösterdi.

İngiltere: İngiltere'de kürtaj, yasal ve erişilebilir bir prosedürdür. Bazı politik ve dini gruplar, kürtajın daha sıkı şartlara bağlanmasını veya yasaklanmasını savunuyor. Bu duruma karşı çıkan kadınlar ve aktivistler, kürtaj hakkının korunması ve erişilebilirliğin sürdürülmesi için çeşitli kampanyalar yürütüyor.

Güney Kore: Güney Kore'de kürtaj uzun süre yasaklıydı. Anyasa Mahkemesi, 2019'da bu yasağı iptal etti ve kürtajın yasal hale gelmesine karar verdi. Bu karar öncesinde kadınlar, kürtajın yasal olması için yıllar boyunca çeşitli platformlarda mücadele etti ve bu haklarını savundu.

ABD: Kürtaj, 1973 tarihli Roe v. Wade kararı ile yasal hale geldi ve eyaletlerin müdahalesini sınırladı. Son yıllarda birçok eyalette kürtaj yasaları kısıtlanmaya veya sınırlanmaya çalışıldı. Bu durum, ülkede büyük tartışmalara ve protestolara sebep oldu. Kadın hakları savunucuları ve aktivistler, kürtaj hakkını korumak için çeşitli protesto etkinlikleri, lobi çalışmaları ve yasal mücadeleler yürüttü.

İspanya: İspanya'da kürtaj, yasal olarak 2010'da kabul edildi. Bazı siyasi gruplar ve toplum kesimleri, bu yasayı eleştiriyor ve değiştirilmesi veya kaldırılması için baskı yapıyor. Kadın hakları savunucuları, bu yasağa karşı çıkarak protesto gösterileri düzenledi ve yasal düzenlemeleri değiştirmek için çaba sarf etti.

Diğer ülkelerde de kürtaj yasaları hakkında benzer tartışmalar ve hareketlilikler yaşandı. Kadın hakları savunucuları, genellikle kampanyalar, protestolar, lobi çalışmaları ve yasal mücadeleler gibi çeşitli yöntemlerle, kadınların kürtaj hakkını savunmuş ve yasal düzenlemelerin değişmesi veya korunması için çaba gösterdi. Bu tür hareketlilikler, kadınların kendi bedenleri üzerindeki haklarını vurgulamak ve toplumun bu konuda bilinçlenmesini sağlamak amacıyla gerçekleştirildi.

TÜRKİYE’DEKİ DURUM

Türkiye'de kürtaj konusu yasal bir çerçevede ele alınıyor. Kurtaj, 1983'te kabul edilen yasalarla belirli şartlar altında yasal hale getirildi. Yasal olarak, gebeliğin anne veya fetus için ciddi sağlık riskleri taşıdığı durumlarda veya gebelik sonucu ortaya çıkan sağlık sorunları söz konusu olduğunda kürtaj yapılabilmektedir. Son yıllarda tartışmalar ve bazı çevrelerden gelen baskılar söz konusu. Bazı siyasi ve dinci çevreler, kürtajın daha sıkı şartlara bağlanması veya tamamen yasaklanması gerektiğini savunuyor. Bu durum, kadın hakları savunucuları ve aktivistlerin tepkisine sebep oldu ve çeşitli platformlarda bu hakların korunması için mücadele edildi.

Türkiye'de kadın hakları örgütleri, kürtaj hakkının korunması, kadınların bedenleri üzerindeki haklarının savunulması ve toplumda farkındalık oluşturulması için çeşitli etkinlikler düzenledi. Kadın örgütleri, kampanyalar, protestolar, sosyal medya üzerinden bilinçlendirme çalışmaları ve yasal düzenlemelerin korunması için lobi faaliyetleri gibi çeşitli yöntemlerle kürtaj hakkını savundu. Bununla birlikte, Türkiye'de kürtajın yasal bir prosedür olmasına rağmen sosyal normlar, kültürel etkiler ve bazı ahlaki değerler, farklı bakış açılarına sebep olabiliyor. Dolayısıyla, kürtaj konusu Türkiye'de hem siyasi hem de toplumsal açıdan çeşitli tartışmalara ve hareketliliğe neden oluyor. 

BEDEN VE YAŞAM HAKKI

Birçok toplumda, kürtaj konusu, ahlaki ve dini perspektiften ele alınır. Kimi kesimler, kürtajın insan hayatına müdahale olarak görülmesi gerektiğini düşünerek, fetusun haklarına vurgu yapar. Bu görüş, kürtajın genellikle yanlış olduğunu savunur.

Öte yandan, kürtajın yasal ve erişilebilir olması gerektiğini savunanlar, kadınların beden ve yaşam haklarına vurgu yapar. Kadınların kendi bedenleri üzerinde kontrol sahibi olma hakkı, bu çerçevede en önemli tartışma konularından biridir. Kürtajın yasaklanması veya kısıtlanması durumunda kadınların sağlık ve özgürlüklerinin riske gireceği düşünülür. 

Toplumsal değerlerin etkisi, kürtaj yasalarının belirlenmesinde de büyük rol oynar. Bazı ülkelerde kürtaj yasal ve erişilebilirken, diğerlerinde çok sınırlı veya yasaklanmış olabilir. Bu durum, toplumdaki farklı değerlerin yasal düzenlemeleri nasıl etkilediğini gösterir. Özellikle kürtajın toplumsal kabulü veya reddi, o toplumun cinsiyet rolleri, eğitim seviyesi, dini inançları ve genel yaşam tarzı gibi pek çok faktörle bağlantılıdır. Bu sebeple kürtaj konusundaki toplumsal değerler, belirli bir toplumun kimliğini ve anlayışını önemli ölçüde şekillendirebilir. Kürtaj konusu sadece bireysel haklarla ilgili değil, aynı zamanda toplumsal değerler, kültürel inançlar ve dini perspektiflerin karmaşıklığıyla da yakından ilişkilidir. Bu çerçevede, kürtaj tartışmaları genellikle toplumun derinliklerindeki değer ve inanç sistemlerinin bir yansıması olarak görülebilir.