PCA: Güney Çin adalarında Çin’in egemenlik talebi ‘temelsiz’!

Güney Çin Denizi’nde stratejik öneme sahip 3 milyon kilometrekarelik alana dair egemenlik iddialarında ilk kez bir uluslararası mahkeme kararı çıktı.

Lahey’deki Uluslararası Daimi Hakemlik Mahkemesi (PCA) Çin’in Vietnam ve Filipinler arasındaki bölgedeki adalar üzerinde egemenlik iddiasının ‘haksız’ olduğuna hükmederken, Çin’den ‘kararı tanımama’ yönünde açıklama geldi.

Çin, Vietnam ve Filipinler arasındaki bölgede çok sayıda ada ve adacıkın da yer aldığı 3 milyon kilometrekarelik alanın yüzde 80’inde Çin Halk Cumhuriyeti’nin egemenlik iddiası bulunuyordu. Önemli bir kısmı Filipinler kıyılarına yakın olan adaların da olduğu alana dair Filipinler tarafından 2014’te açılan davada karar verildi.

Daimi Hakemlik Mahkemesi tarafından verilen kararda, Çin Halk Cumhuriyeti’nin bölgedeki adalar üzerinde ‘tarihten gelme egemenlik hakkını ispatlayacak hukuki bir temelin olmadığı’ belirtildi. Kararda Çin’in Filipinler’in ‘ekonomik alanına’ müdahale ettiği ve haklarını zedelediği de vurgulandı.

Çin Halk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise, Daimi Hakemlik Mahkemesi’nin Uluslararası Deniz Hukuku’nda yetkili kurum olmadığı ve bu nedenle de kararın tanınmayacağı vurgulandı. Açıklamada, kararın Çin Halk Cumhuriyeti açısından ‘yok hükmünde’ olduğunun altı çizildi.

3 milyon kilometrekarelik bir alanda çok sayıda adanın olduğu Güney Çin Denizi’ndeki egemenlik talepleri Çin ile diğer komşu ülkeleri karşı karşıya getiriyor. Bölgedeki çok sayıda ada ve adacıktan ziyade uluslararası deniz ulaşım yolları üzerinde olması, balık rezervlerinin yoğunluğu ile olası gaz ve petrol yatakları nedeniyle de egemenlik tartışmaları önem kazanıyor.

Lahey’deki mahkemenin kararının bağlayıcılığı bulunmazken, Çin aleyhindeki hükmün önümüzdeki dönemde sorunu daha da içinden çıkılmaz hale getireceği yorumu yapılıyor.