Özgür Hukukçular Derneği (ÖHD), Van Barosu ve İnsan Hakları Derneği (İHD) Van Şubesi tarafından oluşturulan heyet, Gürpınar ilçesine bağlı Şêxan (Yurtbaşı) köyünde bir firma tarafından yapılmak istenen mermer ocağına ilişkin yaptığı incelemeleri tamamladı.

Hazine adına tescilli olan ve görüşülen halkın esasında köy ortak alanı olan ve uzun yıllardır mera olarak da kullanılan sahanın DİMER MERMER İnş. San. Tic. A.Ş. tarafından mermer ocağı olarak işletilmek üzere Hazine’den kiralandığına vurgu yaptığına değinilen raporda, "Yurtbaşı Mahallesi’nde bulunan mermer/traverten madenine ait ÇED süreci halihazırda halen devam etmekte olup ÇED süreci tamamlanmamıştır. ÇED Yönetmeliği gereği ÇED süreci tamamlanmayan madende şirketçe herhangi bir faaliyet ve işlemin yapılması mümkün değildir" denildi.

ASKER ATEŞ AÇTI, HALKA DAVA AÇILDI

Raporun en dikkat çeken yerlerinden biri ise Türk jandarmaların köylülere ateş açması ve sonrasında meydana gelen olaylara ilişkin değerlendirme ve tespitler oldu.

Heyet tarafından yapılan inceleme ve görüşmelerde, mahalle halkına önceden herhangi bilgi verilmeden veya ihtarname gönderilmeden yıkım işlemlerine başlandığı belirtildi.

Yıkım işlemlerini haber alan köy halkının yıkımı engellemek için söz konusu alana gitmek istediği ve devlet güçleri tarafından saldırıya uğradığı kaydedilen raporda, şu ifadelere yer verildi:

"Yapılan yıkım faaliyetinde mahalle halkına ait 35 adet ahır yıkılmış ve kullanılamaz hale getirilmiştir. Yapılan görüşmelerde ahırları iş makineleriyle yıkılmaya çalışılan köylülerin ilk anda kolluk güçleriyle muhatap olduğu ancak bu kişilerin de darp edilerek yere yatırılarak ters kelepçelenip araçlarda saatlerce gözaltında bekletildiği belirtilmiştir. Olay sırasında 4 köylünün darp edilerek gözaltına alındığı, gözaltına alınan 2 yurttaşın olay yerinde daha sonra salıverildiği ve diğer iki köylünün ilgili Jandarma Karakoluna götürülerek haklarında 'Görevli Memura Direnmek' suçlamasıyla işlem yapılıp şüpheli sıfatı ile ifadelerinin alındığı ve ifade işlemlerinin ardından salıverildikleri tespit edilmiştir.”

ÜZERİNDE 'KULLANILMASI TEHLİKELİDİR' YAZIYOR

Raporda, olay esnasında devlet güçlerince kullanıldığı anlaşılan gaz bombalarına ait fişekler üzerinde son kullanım tarihinin geçtiğine dair ibarelerin yer aldığı belirtilerek, şöyle denildi:

"Olay esnasında kolluk güçlerince kullanıldığı anlaşılan gaz bombalarına ait fişekler üzerinde yapılan incelemede; kullanılan gaz bombalarının tamamının TİP1/A 37/38mm tek odacıklı gaz fişekleri olduğu, üretim tarihlerinin Ekim 2014 ve son kullanım tarihlerinin Ekim 2018 olduğu görülmüştür. Yine gaz bombası fişekleri üzerinde büyük ve okunaklı harflerle 'Dikkat: Son kullanım tarihinden sonra kullanılması tehlikelidir' şeklinde uyarı yazılarına yer verildiği görülmüştür. Son kullanım tarihi geçmiş gaz bombası mühimmatının köylülere yönelik olarak yoğun bir şekilde kullanıldığı tespit edilmiştir."