Habere göre aile içi şiddetin onlarca kurbanı bu mezarlıkda bulunuyor. Üzerinde çoğunlukla bir isim bile bulunmayan, bazen sadece adli tıp kurumlarında listelerine iliştirilmiş bir numara olan mezar taşlarının altında toprağa veriliyor. 

MEZARDA BİLE GÜVENDE DEĞİLLER, GİZLİ GÖMÜLÜYORLAR

Haberde, “Şiddet uygulayan kocalar tarafından katledilen eşler, ailenin 'namusunu' korumak zorunda olduğunu düşünen babalar ve erkek kardeşler tarafından öldürülen kız çocukları ve kız kardeşler, sonsuza dek unutulan hayatlar” deniliyor. 

Feminist avukat Rozkar İbrahim Siwan mezarlığından AFP'ye yaptığı açıklamada, "Mezarcı onları gece gömüyor ki akrabaları mezarın nerede olduğunu bilmesin ve yıkmaya gelmesin" dedi.

Rozkar İbrahim, aşık olan, sonra hamile kalan, sevgilisi ve çocuğuyla birlikte ülkeden kaçmaya çalışan bir kadınınki gibi trajedileri saatlerce anlatmaya devam edebileceğini söylüyor. 17 yaşındaki kadın bu haziran ayı içerisinde akrabaları tarafından bulunmuş ve bebeği ile birlikte katledilmiş.

Kurdistan bölgesinin ikinci büyük kenti Süleymaniye yakınlarındaki mezarlığı ziyaret eden otuzlu yaşlardaki siyah giysili Rozkar İbrahim, "Onlar burada gömülü" diyor.

İsimsiz mezar taşlarının kimliğini tespit etmek için yıllardır mücadele eden aktivist, "Bu mezarlık var olmamalı bile" diye ekliyor.

MEZARCI SALİH: SADECE BEN 200 KADIN GÖMDÜM

Buraya gömülen kurbanların sayısı tam olarak bilinmiyor. Ancak 15 yıldır mezarcılık yapan Osman Salih, sadece kendisinin 200 kadar kadın ve bazıları 13 yaşında olan kız çocuklarını gömdüğünü söylüyor.

55  yaşındaki Salih, "Öldürülmüşler, yakılmışlar ya da boğularak öldürülmüşler" diyor.

İSTİKRAR VAHASI MI?

Bir istikrar ve modernlik vahası olduğu iddia edilen Güney Kurdistan'da her yıl düzinelerce kadın cinayeti rapor edildiğini hatırlatan AFP, “Bu durum, 2011 yılında yerel makamların aile içi şiddeti suç sayan bir yasa çıkarmasına rağmen yaşanıyor.” diye ekliyor. 

Uluslararası Af Örgütü'nde araştırmacı olan Razaw Salihy, yasama cephesinde "önemli ilerlemeler" kaydedildiğini belirtirken, Kurdistan'da "kadın cinayetleri ve kadın ve kız çocuklarının çoğunlukla erkek akrabaları tarafından sakat bırakılmasının endişe verici bir oranda" gerçekleştiğini doğruluyor.

CEZASIZLIK POLİTİKASI

Razaw Salihy, "Cezasızlık kültürünün son derece düşük oranda" mahkumiyetle sürdürüldüğünü kaydediyor. 

Rozkar İbrahim, Siwan mezarlığındaki kadın cinayetleri bölümünde Kurdistan'ın dört bir yanından kimliği belirsiz kadınların yattığını söylüyor.

Avukat, zamanın ve yağmurun getirdiği yıpranma ve aşınma nedeniyle mezar taşlarının çoğunun üzerindeki numaraların solduğunu söylerken, "Kurbanlardan bilgi almak için adli tıp kurumuna başvurmak zorundayız".

2020 yılında özerk bölgenin başbakan yardımcısı Kubad Talabani, kimlik tespiti yapılmadan herhangi bir kurbanın gömülmesini yasaklamıştı. Mevcut durumda gömülü olan diğer kurbanların mezar taşlarına sembolik bir yazı yazılacaktı: "Yaşam".

AFP tarafından elde edilen son resmi istatistiklere göre, Güney Kurdistan'da 2021 yılında 45 kadın cinayeti kaydedilirken, bu sayı bir önceki yıl 25'ti.

Ancak Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Dairesi'nden Serkut Omar'a göre, herhangi bir rakam vermeksizin, "namus cinayetleri" 2024 yılında "önemli ölçüde azaldı".

SIĞINACAKLARI GÜVENLİ BİR YER YOK

Süleymaniye'deki Adli Tıp Dairesi Müdürü Barzan Muhammed, 21 yıllık meslek hayatında en kötüsünü görmüş.Ele aldığı kadın cinayeti vakalarında kurbanların çoğunun "silahla vurularak", "bazen tek bir kurşunla, bazen de on kurşunla" öldürüldüğünü söylüyor.

"Çıplak elle ya da iple boğulma vakaları da gördük" diyen Barzan Muhammed, tanınmayacak şekilde yanmış bir cesede de atıfta bulunuyor.

Kendisini öldürmekle tehdit eden kocası tarafından dövülen Banaz, kaçarak babasının yanına sığınan kadınlardan biri. Ancak ağabeyi daha sonra kocasına itaat etmesini emrederek onun burnunu kırmış. 43 yaşındaki kadın, "İki kez çocuklarımın önünde kafama silah dayadı" diyor.

Bir gün Siwan mezarlığına gideceği korkusuyla sonunda Güney Kurdistan’ı terk etmiş. "Sonumun oraya gömülen kadınlar gibi olacağı korkusu her zaman peşimi bırakmadı".