İsveç'te yapılan bir kamuoyu yoklamasının sonuçları her on kişiden yedisinin yeniden zorunlu askerlik uygulamasına geçilmesini, her on kişiden dokuzunun da sadece erkeklerin değil kadınların da zorunlu askerlik yapmasını istediğini gösterdi.

İsveç, 1 Temmuz 2010 tarihinde zorunlu askerlik hizmetini kaldırarak profesyonel ordu uygulamasına geçmişti. Dört sağ partinin oluşturduğu dönemin koalisyon hükümetinin zorunlu askerlik uygulamasını kaldırması yoğun tartışmalara yol açmıştı.

Sol Parti, zorunlu askerliğin kaldırılmasının İsveç'in tarafsızlığını ortadan kaldıracağını belirterek uygulamaya itiraz ederken yapılan kamuoyu yoklamalarının sonuçları halkın % 63'nün zorunlu askerliğinin kaldırılmasına karşı, % 28'nin de yana olduğunu göstermişti.

Muhalefette bulunan Sosyal Demokrat İşçi Partisi, Sol Parti ve Çevre Partisi Yeşiller'in karşı oy kullanmalarına rağmen zorunlu askerlik uygulaması 2009 yılında parlamentoda yapılan oylamada 3 oy farkıyla kaldırılmıştı.

Halkın çoğunluğunun zorunlu askerlikten yana olmasına rağmen profesyonel orduya geçmeye karar veren İsveç Hükümeti, asker toplayabilmek için her yıl 100 milyon krona malolan kampanyalar düzenlediyse de gençleri asker olmaya ikna edemedi.

PROFESYONEL ORDU DENEYİMİ FİYASKOYLA SONUÇLANDI

Profesyonel asker olmak için başvuruda bulunan her on gençten ikisi daha temel askerlik eğitimi bitirmeden ordudan ayrıldı. 2011 ila 2013 yılları arasında profesyonel asker olan her on kişiden yedisi görev süresi bitmeden ordudan istifa etti.

Gençler arasında işsizlik oranı % 20'ler civarında olduğu İsveç'te Hükümet, sürdürdüğü tüm kampanyalara rağmen orduya elaman bulmayı başaramadı. Şu anda ordunun 7 bin 500 asker açığı olduğu belirtiliyor.

Geçtiğimiz yılın sonlarında Sosyal Demokrat İşçi Partisi ve Çevre Partisi Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti, zorunlu askerlik uygulamasına yeniden geçilmesi için yeşil ışık yapkı ve bu amaçla bir komite oluşturdu.

Zorunlu askerlik uygulamasının 5. yılı dolayısıyla Ipsos adlı kamuoyu araştırma şirketi İsveç halkının zorunlu askerlik ve profesyonel orduya yaklaşımındaki değişimleri belirleyebilmek için bir kamuoyu yoklaması gerçekleştirdi.

ZORUNLU ASKERLİKTEN YANA OLANLARDA ARTIŞ

Halkın % 73'ü yeniden zorunlu askerlik uygulamasına yeniden geçilmesini isterken, % 15'sı buna karşı çıkıyor. 2010 yılında yapılan kamuoyu yoklamalarında halkın % 63'nün zorunlu askerlikten yana olduğu göz önüne alındığında 5 yıl içinde zorunlu askerlikten yana olanların % 10 oranında arttığı görülüyor. Profesyonel ordudan yana olanların oranı ise % 28'den % 15'e geriliyor.

Kamuoyu yoklamasına katılanların % 87'si bir başka değişle her on İsveçliden dokuzu askere alınırken kadın-erkek ayrımı yapılmamasını ve kadınların da tıpkı erkekler gibi zorunlu askerlik yapmalarını istiyor. Halkın sadece % 9'u kadınların askerlik yapmasına karşı çıkarken % 4'lük bir kesim de görüş belirtmekten kaçınıyor.

Araştırmayı yapan Ipsos şirketinin şefi David Ahlin, zorunlu askerliğin kaldırıldığı dönemde savunma giderlerinin azaldığı ve barışcıl bir havanın estiğini ancak aradan sadece 5 yıl geçmesine rağmen durumun oldukça değiştiği ve bundan dolayı da zorunlu askerlikten yana olanların sayılarının arttığı yorumunu yapıyor.

Yaşlıların gençlere kıyasla zorunlu askerliğe daha olumlu yaklaştıklarını, kamuoyu yoklamasına katılan erkek ve kadınların neredeyse eşit sayıda cinsiyet farkı gözetilmeksizin tüm gençlerin askere alınmasından yana görüş belirttiklerini söyleyen Ahlin, “Bu tür sorulara çok seyrek olarak üzerinde böylesine görüş birliği sağlanmış cevaplar alabiliyoruz” diyor.

KARMA ASKERLİK MODELİ ÜZERİNDE ÇALIŞILIYOR

Sağcı partilerin gençlik örgütleri yeniden askerliğinin zorunlu hale getirilmessine karşı çıkarlarken Hükümetin hem profesyonel hem de zorunlu askerliğin olacağı karma bir modeli gerçekleştirmek için hazırlık yaptığı belirtiliyor.

Hükümetin bu amaçla görevlendiği Çevre Partisi Yeşiller Milletvekili Annika Nordgren Christensen, Danimarka ve Norveç'te uygulanan karma askerlik modelini inceledikten sonra önerilerini Savunma Bakanı Peter Hultqvist'e iletecek.