Sergide yer alanlar arasında Nelson Mandela, Dalay Lama, Malala Yosufzay, Şirin Ebadi ve Yunus Muhammed gibi Nobel Ödülü almış ünlülerin yanı sıra okullarında, mahallerinde ve işyerlerinde mağdur olan ve dışlanan kesimler için mücadele eden adları duyulmamış insan hakları savunucuları da bulunuyor.

Sergiyi gerçekleştiren İsveçli fotoğraf sanatçıları Anders Wiking ve Oskar Edlund, siyahi tanınmış insan hakları savunucusu Martin Luther King'in “Benim bir hayalim var” sözünden etkilenerek bir sergi düzenlemeyi kararlaştırmışlar.

SERGİNİN DÜZENLENMESİ 14 YIL ALDI

14 yıl önce sergiyi gerçekleştirmek için dünya çapında tanınmış ve aynı zamanda toplum tarafından bilinmeyen ancak hayalleri olan ve amaçlarını gerçekleştirmek için mücadele eden kişilerle ilişki kurarak onların resimlerini çekmeye ve söyleşiler yapmaya başlamışlar.

2003 yılında ilk girişimde bulunmuş ve döneminin İsveç Dışişleri Bakanı Anna Lindh'in fotoğrafını çekmişler, ancak Lindh fotoğrafının çekilmesinden birkaç gün sonra silahlı bir saldırısı onucu yaşamını yitirince söyleşi yapmayı gerçekleştirememişler.

İki sanatçı, 14 yıl boyunca dünyanın değişik yerlerinde yaşayan mücadeleleri ile tanınan kişilerden randevu almak için girişimde bulunmuşlar. Fotoğraf çekmek ve söyleşiler yapmak için de Güney Afrika'dan ABD'ye, Çin'den İtalya'ya kadar pek çok ülkeye gitmişler. Sonunda demokrasi, insan, çocuk ve kadın hakları için hayalleri olan ve bu konuda yaptıkları çalışmalarla tanınan 114 kişinin resim ve söyleşilerinin yer aldığı sergiyi “We have a dream” adıyla gerçekleştirmeyi başarmışlar.

ÊZİDΠKADINI NADYA MURAD DA SERGİDE YER ALIYOR

Wiking ve Edlund’un fotoğraflarını çekip söyleşiler yaptıkları arasında Birleşmiş Milletler Eski Genel Sekreteri Kofi Annan, Güney Afrika eski Devlet Başkanı Nelson Mandela, Nobel Barış Ödüllü İranlı Avukat Şirin Ebadi, Çinli Sanatçı Ai Weiwei, Rusya’da müzik grubu Pussy Riot, Band Aid adlı müzik grubunun kurucusu Sir Bob Geldof, Sanatçı Patti Smith, Pakistan’da kız çocuklarının öğrenim görmeleri için mücadele eden Malala Yosufzay, İtalyan Gazeteci Roberto Saviano, ABD'li ünlü yazar ve tarihçi Noam Chomsky, insan hakları savunucusu ünlü yazar Tarık Ali, Bahreynli kadın hakları savunucusu Maryam al-Khawaja, Ukraynalı Femen aktivist Inna Shevchenko ve Ugandalı eşcinsel Sam Opio , Sakharov Dünüşce Özgürlüğü Ödülü'nü alan Êzidî kadını Nadya Murad da bulunuyor. Fotoğrafların yanında söz konusu kişilerle yapılan kısa söyleşiler de yer alıyor.

Serginin açılışına, fotoğraf ve hayalleri sergilenenlerden Ukraynalı Femen aktivist Inna Shevchenko, Bahreynli insan ve kadın hakları savunucusu Maryam al-Khawaja ve Ugandalı LGBT aktivisti Sam Opio da katıldı.

Shevchenko, bir zamanlar sadece hayal olan ancak günümüzde gerçekleşen pek çok şeyin ilerleme olduğunu ve insanları sevindirdiğini söylerken, bir eşcinsel olan Sam Opio “Ben başkalarına saygı gösteriyorum onların da bana aynı saygıyı göstermelerini istiyorum. Bu gerçekleşene kadar da mücadeleme devam edeceğim” dedi.

AMACIMIZ KUTLAMA DEĞİL MÜCADELE

Maryam al-Khawaja, “We have a dream” sergisinin fotoğrafları sergilenen aktivist ve insan hakları savunucuların kutsamasına dönüşmemesi gerektiğini belirtikten sonra, “Biz bu insanları kutlamayacağız, onlar için mücadele edeceğiz. Günümüzde pek çok insan hakları savunucusu cezaevlerinde” şeklinde konuştu.

Maryam al-Khawaja'nin sergide gözleri siyah bir kumuşla bağlanmış bir resmi yer alıyor. “Bahreyn'de yakalanırsanız hemen gözleriniz bağlanıyor ama resimde olduğu gibi ağzınızın açık olmasının sembolik bir önemi var. Bu, benim en önemli silahım” diyor.

Anders Wiking, sergiye yer alan bazı kişilerin devlet veya mafya türü örgütlenmelerin tehdit ve baskıları altında bulundukları için kendileriyle ilişki kurmada güçlüklerle karşılaştığını, Çinli Sanatçı Ai Wie ve yazdığı kitaplarından dolayı İtalyan Mafyasının hedefi haline gelen Roberto Savionu ile buluşmak ve resimlerini çekmek için yıllarca beklemek zorunda kaldıklarını söyledi.

Wiking, Malala Yosufzay ile de buluşmanın ve resimlerini çekmenin de hiç de kolay olmadığını ve buluşmak için yıllarca beklediğini söyledikten sonra olanları şu cümlelerle özetledi:

“İyi bir buluşma oldu. Küçük bir odada resmi çektim. Yumruğunu sıkan ve altında ‘We can do it’ yazan bir kadın portresine benzer bir resim çekmek istediğimi söyledim. Fikir Malala'nın hoşuna gitti ama Müslüman bir kadının çıplak koluyla resim çektirmesinin uygun olup olmadığını babasına sormak istedi.”

ÇOK GÜÇLÜ KADINLAR VAR

Wiking, sergide resmi yer alanlar arasında sisteme, geleneksel değer yargılarına karşı çıkan ve insan hakları için mücadele eden çok güçlü kadınlar olduğunu, bunlar arasında yaşlıların hakları için mücadele eden İsveçli Jeanette Mikkelsen, Pakistanlı Asma Cihangir ve işkence görenleri tedavi eden Helen Bamber'in de bulunduğunu söylüyor.

Anders Wiking, sergiyle küçük veya büyük, kısa vadeli veya uzun vadeli tüm hayallerin insanlara güç verdiğini, hayali olanlar için her şeyi gerçekleştirmenin mümkün olduğu mesajını vermek istediklerini belirtirken Oskar Edlund, “Anlatımları ve hayalleri bizlere ilham veren insanları seçerek sergiledik” diyor.

Arap Baharı, siyasi baskılar ve mobbninge de dikkat çekmek istediklerini söyleyen Edlund, “Gazeteleri okuduğunda insan var olan adaletsizliklerden etkileniyor. Bizim için baskı altındaki insanlara para yardımıyla yetinmek yeterli olamazdı. Daha fazla şeyler yapmak istedik. Vizyonumuz sergilediğimiz insanların anlatımlarının başkalarına ilham vermesi, istek, umut ve hayallerinin gerçekleşmesi için harekete geçmeleriydi” şekilde konuşuyor.

Fotoğraf Müzesi'nin salonunun ortasına geçici bir oda inşa edilmiş. Ziyaretçiler bu odada bulunan kamera ve bilgisayarları kullanarak hayallerini görsel veya yazılı olarak yayımlayabiliyorlar. Yayımlanan hayaller Facebook, Twitter ve Instagram aracılığıyla yaygınlaştırılıyor.