Güney Kürdistan’da hükümette bulunan partiler arasında devam eden siyasal krizin sonlanması, parlamentonun ve anayasa hazırlık komisyonunun yeniden çalışmalarına başlaması için imza kampanyası başlatıldı.

Süleymaniye’de bir araya gelen 6 sivil toplum örgütü Süleymaniye, Halepçe, Germiyan ve Kerkük’te yürütülecek ve 10 gün sürecek imza kampanyasını bir basın açıklamasıyla duyurdu.

Sivil toplum örgütleri adına açıklamayı okuyan Biwêr Gençlik Örgütü sorumlusu Bahaddin Kemal, kampanyanın iki temel amacı bulunduğunu söyleyerek şunlara dikkat çekti: “Birinci amaç, Kürdistan bölgesel parlamentosunun aktifleştirilmesi, ikincisi de Kürdistan bölgesi anayasa hazırlık komisyonunun çalışmalarına kaldığı yerden yeniden başlamasıdır.”

Açıklamada konuşan Şehit ve Enfal Yakınları Ekonomik Geliştirme Derneği sorumlusu Dilman Kemal, parlamentonun çalışmadığı yerde yasalar ve anayasaların ortadan kaldırıldığını vurguladı.

“Demokratik ülkelerde ülke yönetimine parlamento hakimdir, yasaları ve anayasayı da parlamento hazırlar. Bu yasalar ve anayasa halkın çıkarlarını gözetmek üzerinden hazırlanır. Yurttaşların hakları bu anayasayla korunur. Parlamento çalışmıyorsa, bu yasaların ve anayasanın ortadan kaldırıldığı anlamına gelir” diyen Dilman, bölgenin bugün o durumda olduğunu ve kimsenin sorunlar karşısında nereye başvuracağını bilmediğini de sözlerine ekledi.

Dilman, toplayacakları imzaları da tüm siyasi partilere ve parti liderlerine göndereceklerini, söyledi.

NE OLMUŞTU

Güney Kürdistan’da bir dönem uzatmalı başkanlık görevini yürüten Mesut Barzani’nin görev süresi 20 Ağustos 2015’te sona erdi. Ancak Mesut Barzani ve partisi KDP’nin başkanın halk tarafından seçilmesi için hükümeti oluşturan partilere baskı yaptı.

Hükümeti oluşturan KDP dışındaki 4 parti KDP’nin bu dayatmasını kabul etmeyip, başkanın yetkilerinin sınırlandırılarak tekrar parlamento tarafından seçilmesini istediler. Ancak KDP de dört partinin bu talebini kabul etmedi ve başkanlık seçim tarihi geldiğinde seçimi yaptırmadı.

Seçim yapılmayınca ve yeni başkan belirlenmeyince anayasa gereği görev ve yetkilerini parlamento başkanına devretmesi gereken Mesut Barzani bunu kabul etmedi ve göreve devam etti.

Özellikle Goran Hareketi buna tepki gösterince KDP Goran Hareketi’ni kriz çıkarmakla suçladı ve 12 Ekim 2015 tarihinde Goran Hareketi’nden parlamento başkanı olan Yusıf Muhammed ve beraberindeki Goran vekilleri Hewler’e giderken KDP asayiş güçleri tarafından engellendi. Hewler’e girişlerine ve parlamentoya gidişlerine izin verilmeyen parlamento başkanı ve vekiller Süleymaniye’ye geri dönmek zorunda kaldı. Parlamento başkanının Hewler’e girişine izin verilmemesinden iki gün sonra hükümette yer alan 4 Goran vekili de başbakan Neçirvan Barzani tarafından görevden uzaklaştırıldı.

Bu arada 2015 Haziran ayında oluşturulan yeni anayasa hazırlık komisyonu, hükümet içinde baş gösteren bu kriz nedeniyle çalışmalarını sonlandırmak durumunda kaldı.

Sonraki aylarda krizi çözmek için siyasi partiler arasında yapılan tüm görüşmeler sonuçsuz kaldı ve parlamento işlemez duruma geldi.

Siyasi partiler arasında başlayan siyasi krizle birlikte bölgede giderek derinleşen ekonomik kriz toplumda her geçen örgütlü tepkilere neden oldu. Krizin derinleşmesiyle aylarca memur maaşlarının ödenmemesine tepki gösteren halk alanlara inerek protesto gösterilerine başladı. Halkın tepkisine şiddetle karşılık veren asayiş güçleri ona yakın kişi öldürürken çok sayıdaki kişi de yaralandı.

Ayrıca ekonomik krizden kaynaklı resmi olmayan rakamlara göre 40 bine yakın kişi kaçak yollardan yurt dışına çıktı. Bu kaçışlar sırasında onlarca kişi kaçakçı feribotlarında can verdi.

Ancak tüm bunlara rağmen bölgede halen ne başkanlık seçimi yapılabildi, ne parlamento yeniden işlerlik kazandı ne anayasa hazırlık komisyonu görevine devam etti ne de ekonomik kriz çözülebildi.