Geçtiğimiz günlerde Nükleer Güvenlik Ajansı (ASN) tarafından alınan bir kararda, nükleer santrallerin işletme sürelerinin 40 yıldan 50 yıla çıkarılmasına onay vermişti. Bu ise üç reaktörü 1979’da işlemeye başlayan Ain ilindeki Bugey Nükleer Santrali dahil birçok santralin yıllarca daha aktif olmaya devam etmesi demek.
Yıllarca süren talepler ama aynı zamanda çalışanların tepkisi nedeniyle Almanya sınırındaki Fessenheim Nükleer Santrali’nin ancak 2020’de kapatılabildiği ülkede santrallerin kapatılmamasına karşın ASN tarafından yapılan önlem önerilerinin dikkate alınıp alınmadığı da tartışılıyor.
Elektriğin yüzde 70 kadarının nükleer enerjiden elde edilmesiyle Fransa bu alanda Dünya’da ilk sırada yer alırken, aynı zamanda nükleer teknolojiyi en çok satan ülke olması nedeniyle bu enerjiden vazgeçilmediği biliniyor. Bu ise çevreci örgütleri endişelendiriyor.
France Info radyosuna konuşan Greenpeace Fransa örgütü yöneticisi Nicolas Nace, ASN tarafından nükleer santrallerin işletme sürelerinin uzatılmasının ve güvenliklerinin arttırılmasına dair önerilerle yetinilmesinin büyük bir hata olduğunu vurguladı. Nace, ASN tarafından önerilen tamirat ve diğer güvenlik önlemlerinin daha yeni olan EPR türü reaktörlere oranla daha az güvenlik sağladığının altını çizdi.
Eski yıllarda inşa edilen santrallerde yenileri gibi yeraltında güvenli olarak kurulan antrepo havuzlarının olmadığına dikkat çeken Greenpeace France yetkilisi, bunun ise uçak kazaları veya olası sabotaj durumunda tehlikeyi büyüttüğüne işaret etti.
BAZILARI BİTTİĞİNDE 47 YILLIK OLACAKLAR
Greenpeace yöneticisinin dikkat çektiği bir diğer nokta ise, ASN tarafından önerilen önlemlerin hayata geçirilmesinin oldukça zaman alması. Bu tür çalışmaların ağır işlediğini ve aynı anda santrallerin de yaşlandığını hatırlatan Nicolas Nace, 2011 yılında Japonya’nın Fukuşima kentindeki nükleer faciasından sonra önerilen ek önlemlerin bugün dahi halen bitirilmediği bilgisini paylaştı.
YENİLENEBİLİR ENERJİLERE GEÇİLMELİ
Fransa’nın halen yüzde 70 oranında elektriğini sağladığı nükleer santrallerin payının 2035’te yüzde 50’ye düşürülmesi hedefinin yeterli olmadığını vurgulayan Nicolas Nace, “İstenirse daha iyisi yapılabilir” diye konuştu. Nace, bunun için öncelikle önemli bir kısmı 1980’lerden bu yana işletilen santrallerin kapatılmasına dair bir takvimin oluşturulması olduğunu dile getirdi.
Güneş ve rüzgâr başta olmak üzere yenilenebilir, çevre ile atmosferi kirletmeyen enerjilerin tercih edilmesinin önemine işaret eden Nace, gelinen aşamada bu tür enerjilerin maliyetlerinin ciddi bir biçimde düştüğü gerçeğini de hatırlattı. Greenpeace yetkilisine göre, Fransa’nın 2050 yılında yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanma potansiyelinin olduğunu da sözlerine ekledi.
ÇOĞU 80’LERDEN KALMA
Fransa’da ilki 1956’da askeri amaçla kurulan bir reaktörden bu yana onlarca nükleer santral inşa edildi. Toplamda 21 nükleer santralde 71 ayrı reaktör kurulurken, halen 16 santralde 56 reaktör işlemeye devam ediyor. Halen işletilen reaktörlerin üçünün 1979’da yarısından çoğunun ise 1980’lerde inşası tamamlanmıştı. En yenisi ise 2002 yılında çalıştırılmaya başlanmıştı. Özellikle 1980’ler ve öncesinde bitirilen reaktörlerin günümüzdeki güvenlik standartlarına uygunlukları tartışma konusu.