Afganistan ve Taliban ABD'nin mali desteğiyle ayakta kalıyor

ABD, askerlerini 2021 yazında Kabil'den aceleyle çekmesinden bu yana, Afganistan’a ve mültecilere yardım için yaklaşık 21 milyar dolar harcadı. Bu yardımın bir kısmı Taliban’ın ayakta kalmasını sağladı.

TALİBAN'A ABD DESTEĞİ

Amerika Birleşik Devletleri 2021 yazında Taliban tarafından Afganistan'dan zorla çıkarılmış gibi görünse de, üç yıl sonra hala bu ülkeye açık ara en büyük bağışçı konumunda.

BM'ye göre, bu mali talih kuşu ve Washington'un Taliban rejimine yönelik yaptırımları hafifletmek için tanıdığı muafiyetler, ülkenin çöküşten kaçınması için hayati önem taşıyor. 

ABD Kongresi tarafından ABD fonlarının kullanımını denetlemekle görevlendirilen Afganistan'ın Yeniden İnşası için Özel Genel Müfettişlik Ofisi'ne (Sigar) göre, ABD güçlerinin çekilmesinden bu yana “20.7 milyar dolar yardım tahsis edildi ya da kullanılabilir hale getirildi.”

Bu miktara yaklaşık 3 milyar dolarlık insani yardım ve kalkınma yardımı da dahil. Uzmanlar ayrıca Afgan devletine ait olan ve Eylül 2022'de ABD Hazinesi tarafından “Afgan halkı adına makro-finansal istikrarı korumak” amacıyla İsviçre'de kurulan Afgan Fonu'na aktarılmadan önce Washington tarafından dondurulan 3.5 milyar dolarlık varlığı da hesaba katıyor. 

Sigar hesaplamasında, Ağustos 2021'den bu yana topraklarına kabul edilen Afgan mülteciler için yapılan harcamaları dikkate alıyor. Örneğin, bir kısmı Savunma Bakanlığı tarafından finanse edilen Allies Welcome (Müttefikler Hoşgeldiniz) operasyonu kapsamında ABD'ye tahliye edilen Afgan erkek ve kadınların tahliye ve bakımı için 8.7 milyar dolar tahsis edildi. Bu operasyonlar kısmen Taliban'ın gözetimi altında gerçekleşti ve Taliban'ın sahada çalışan Afgan STK'lardan pay aldığı söyleniyor.

ABD Sağlık ve İnsani Hizmetler ve İç Güvenlik Bakanlıkları sırasıyla yaklaşık 3 milyar dolar ve 284 milyon dolar taahhüt etti. Son olarak, 2024 Konsolide Ödenek Yasası, Afgan mültecilere bakım sağlamaya devam edecek olan Enduring Welcome programı için Dışişleri Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı'ndan 5.53 milyar dolarlık bir taahhüt içeriyordu.

Birleşmiş Milletler ise bir “fon taşıyıcısı” olarak hareket ediyor. Fransız Le Monde gazetesi bu durumu, “Taliban, en iyi düşmandan gelen serumla yaşıyor” yorumunda bulundu.