Kıbrıs Parlamentosu, Avrupa Birliği (AB) ve Uluslararası Para Fonu (IMF)’nin 10 milyar Euro’luk ‘kurtarma paketine’ karşılık bankalardaki mevduatlara ağır vergiler getiren anlaşmasını reddeti. Kıbrıslıların sevinçle karşıladığı ret kararı, Kıbrıs bankalarında on milyarlarca mevduatı bulunan ve ülke açıklarındaki gaz yataklarında gözü bulunan Rusya’nın zaferi oldu.

Tüm Avrupa’nın nefesini tutarak beklediği anlaşmada son sözü Kıbrıs Parlamentosu söyledi. 56 üyeli Parlamento’da 36 üye ret oyu verirken, muhafazakar cumhurbaşkanı Nicos Anastasiades’in partisi Disy’den 19 milletvekili ‘çekimser’ kaldı.

Kıbrıs bankalarındaki 20 ila 100 bin Euro arası mevduatlardan yüzde 6,75 ve 100 bin üzerindekilerden yüzde 9,9 vergi alınmasını öngören anlaşmayla ilgili sonucu açıklayan Yannakis Omiru, "Bu ‘şantaja’ verilecek cevap tabii ki hayır olacaktı. Bu bankalardaki fonlara yapılan bir baskındı" diyerek sonuçtan duyduğu memnuniyetini dile getirdi.

Anlaşmanın onaylanması öncesinde bir çok Kıbrıslı parlamento binası önünde gösteri düzenlemiş ve anlaşmanın reddedilmesini istemişti.

RUSYA’NIN AB’YE KARŞI ZAFERİ

Kıbrıs’a verilen 10 milyarlık krediye karşılık ülkenin bankacılık sektörü ve kurumlar vergisinde getireceği yeni vergilerle ek gelirler elde etmesi şartı getirilmişti. Buna göre, kurumlar vergisi yüzde 10’dan yüzde 12,5’e yükseltiliyor, 100 bin Euro’ya kadar olan mevduatlara bir kereye mahsus yüzde 6,75, 100 binin üzerindeki mevduatlara ise yüzde 9,9 vergi kesintisi uygulanacaktı.

Anlaşmanın reddedilmesini önemli kılan ise, Rusya’nın etkisi oldu. Bir çok Rus zengininin mevduatlarını tuttuğu Kıbrıs bankalarındaki hesaplara uygulanacak vergiler en çok Rusya’yı etkileyecekti. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’e göre Rus şirketlerinin Kıbrıs bankalarında 19 milyar dolar mevduatı bulunuyor. Moody’s, Rus bankalarının ülkedeki varlığının ise 12 milyar dolar civarında olduğunu iddia etmişti.

Kıbrıs’ın 2011 yılında Rusya’dan aldığı 2,5 milyar Euro’luk kredinin faizlerinin düşürülmesi ve geri ödemelerin ertelenmesi talebi olmuştu. Rusya, AB ve IMF ile yapılan anlaşmadan duydukları rahatsızlığı açıkça dile getirmişti. Rus Maliye Bakanı Anton Siluyanov, AB’nin aldığı kararın diğer ülkelere danışılmadan alındığını söylemiş ve 2,5 milyarlık eski kredinin faizlerinin düşürülmesine ilişkin öneriyi tekrar düşünecekleri uyarısında bulunmuştu.

Dün Moskova’ya uçan Kıbrıs Maliye Bakanı Michael Sarris’in de Rus meslektaşı ile kredi konusunu görüşmesi beklenirken, Rusya’nın aynı zamanda AB Komisyonu ile de müzakere etmesi planlanıyor.

‘KIBRIS GAZINA KARŞILIK RUS BANKASINDAN KREDİ SÖZÜ’ İDDİASI

Kıbrıs Parlamentosu’nun kararının Rusya’nın AB’ye karşı zaferi olarak görülmesini sağlayan bir argüman da Rusya’da yayın yapan günlük Vedomosti gazetesinden geldi. Gazeteye göre, Rus Gazprombank bankası Kıbrıs açıklarındaki gaz yataklarının işletilmesi için lisans verilmesi karşılığında ülkeye yeni krediler vaad etti.  Yüzde 41 hissesi Rus enerji devi Gazprom’a ait olan bankanın bu teklifinin, AB’nin 10 milyarlık kredi anlaşmasına karşı yapıldığı da düşünülüyor.

Rusya ve AB’nin Kıbrıs üzerindeki güç mücadelesini güçlendirecek bir başka argüman ise anlaşmaya hayır oyu veren Demokrat Parti (Diko) milletvekili Marios Garoyian’dan geldi. Anlaşmanın ‘kasıtlı bir suç’ olduğunu söyleyen Garoyian, "Kıbrıs’ı ekonomik köle olmaya ve Rusya ile Çin gibi ülkelerle ilişkilerini kesmeye ve enerji rezervlerine başkalarının el koymasına zorluyorlar" diyerek, Kıbrıs üzerindeki güç mücadelesine vurgu yaptı.

İFLASTAN KURTULMAK İÇİN FATURA HALKA KESİLMİŞTİ

Ülke ekonomisini iflastan kurtarmak için en az 17 milyar Euro’luk bir kredi talep eden Kıbrıs hükümetinin ihtiyaç duyduğu miktar ülkenin bir yıllık Gayri Safi Yurtiçi Hasılası’na (GSYH) denk geliyor. Kıbrıs ekonomisi 2012 yılında yüzde 2,2 oranında gerilemiş, işsizlik oranı ise yüzde 15’i bulmuştu. Ekonominin içinde bulunduğu zor koşullar nedeniyle hükümet, bir çok alanda kemer sıkma politikalarını devreye koymuştu. Kıbrıs Parlamentosu 2012’de kamu sektörü çalışanlarının maaşlarında yüzde 15’e kadar kesintiye gitmiş ve maaş zamlarını 2016’ya dondurmayı kararlaştırmıştı. Sosyal yardımların da kesintilere maruz kaldığı ülkede, başta sigara, alkol ve akaryakıt ürünleri olmak üzere bir çok ürüne yeni vergiler getirilmişti.