Açlık Grevleri İzleme Heyeti: Tedavi kılavuzlarına uyulmalı!

Açlık Grevleri Takip ve İzleme Heyeti, hastaneye kaldırılan tutsaklara ilişkin bilgilendirme yaptı. Heyet, tutsakların kelepçeli muayene edildiğine de dikkat çekerek, "hukuka uyun" çağrısı yaptı.

Amed Açlık Grevleri Takip ve İzleme Heyeti, açlık grevi ve ölüm orucu eylemcilerinin hastane sevkleri ve tedavileri için yürüttüğü çalışmalara ilişkin basın toplantısı düzenledi. Amed Barosu Adli Yardım binasında düzenlenen toplantıya, heyetin içinde yer alan kurum temsilcileri katıldı. Açıklamayı heyet adına Tabipler Odası Başkanı Şerif Demir yaptı.

'HASTANEYE GÖTÜRÜLMELERİ ZORUNLU'

Demir, açlık grevlerinin sonlandırılması özel tıbbi yaklaşım gerektirdiğini belirterek, uzun süreli açlığın insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin bilindiğini söyledi. Açlık grevinin sonlandırılması sürecinin de sağlık açısından ciddi riskler barındırdığını ifade eden Demir, açlık grevinde bulunanların kaybettiklerinin yerine konması ve normal beslenmeye geçiş süreci belli kuralları gerektiğini vurguladı. Uzun süreli açlık sonrası ayrıntılı muayene, tetkik, tedavi ve özel bir beslenme programı gerektiğine dikkat çeken Demir, şöyle konuştu:

“Kişilerin hastanelere götürülmesini ve tedavilerinin hastane koşullarında yatırılarak yapılması zorunludur. Bu süreçte kalıcı bedensel-zihinsel ve ruhsal hasar gelişmesine neden olabilecek uygulamalardan kaçınılması, bilimsel bilgiler ışığında özenli bir yaklaşımın gösterilmesi ile mümkündür. Tüm uyarılarımıza rağmen gerekli ve yeterli hazırlıkların yapılmadığı, açlık grevleri sonlandıktan sonra açlık grevini bitirmiş olan tutukluların henüz yeterli tedaviye ulaşmadıklarına dair kaygı verici bilgiler ulaşmaktadır. Kamuoyuna yansıyan bilgiler birçok cezaevinde açlık grevini sonlandıran mahpusların ya hastaneye hiç götürülmedikleri ya götürülmelerinde zorluk çıkarıldığı ya da hastane yatışlarının hiç yapılmadığı, kısa süre içerisinde cezaevlerine geri götürüldükleri, hastanelerde kelepçeli muayenenin dayatıldığı yönündedir. Ne yazık ki ülkemizde defalarca yaşanan açlık grevleri deneyimlerinden süzülerek oluşturulmuş tedavi ve beslenme algoritmasının bazı cezaevlerinde ve hastanelerde kısmen uygulandığı bazılarında ise hiç uygulanmadığı görülmektedir."

Demir, Sağlık Bakanlığı ve Adalet Bakanlığı’nın genel olarak açlık grevlerini sonlandırmış tutsakların cezaevlerinde tutulmaları ile ilgili bir tutum takındıkları, yeniden beslenmeye geçiş süreçlerinde gereken tıbbi özenin gösterilmediğine dair bilgiler edindiklerini dile getirdi. Demir, açlık grevi yapan tüm kişilerin; uzun süreli açlığa maruz kalmış “hastalar” olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirtti. Açlık grevini sonlandırmış tutsakların, cezaevlerinde yetersiz olanaklarla tedavi edilme eğilimi eksik risk değerlendirmesi, yanlış-yetersiz tedavi tıbbi uygulama hatalarına yol açtığını belirten Demir, şunları söyledi:

"Bu uygulamalar, açlık grevi sonlandırma-beslenmeye geçiş protokollerine aykırıdır ve insan sağlığı açısından kabul edilemez. İnsan ve hasta hakları bakımından hastalar arasında ayırım yapmadan gereksinim duyduğu tüm tıbbi tedavi ve girişimleri yapmak hekim ve sağlık çalışanlarının sorumluluğundadır. Bu nedenle Adalet Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı yetkililerini tedavi kılavuzlarına uymaya, tedavi süreçlerini cezaevlerinin olanakları ile sınırlandıran yaklaşımlarından vazgeçmeye ve hukuka uygun davranmaya çağırıyoruz.”

Açıklamanın ardından Demir’in, Amed, Elazığ, Malatya- Elbistan, Bayburt, Gümüşhane, Siverek ve Erzincan’da bulunan cezaevlerindeki açlık grevine giren tutsaklara ilişkin bilgi verdi.

'KELEPÇELİ OLARAK TEDAVİ!'

Demir’in paylaştığı bilgiler şöyle:

Cezaevleri dışında açlık grevi eylemini sürdürenlerden (Diyarbakır, Batman, Mardin, Urfa’dan gelenler) 18’i, Diyarbakır özel hastanede muayeneleri ve kan tetkikleri alındıktan sonra uygun tedavi ve beslenmeye geçildi. Diyarbakır’daki Cezaevindeki 230 açlık grevine giren eylemciden 21’i 26 Mayıs tarihinde Gazi Yaşargil Eğitim Araştırma Hastanesine getirildi. Hastanede mahpuslar kelepçeleri çıkarılarak muayene edilmiştir. Sonrasında yatağa kelepçeli bir şekilde tedavileri yapılmıştır. Hastaneye son getirilen 6 eylemci minibüsten indirilirken eşlik eden güvenlik güçleri tarafından iteklenerek servise çıkartılmıştır. Kelepçeli tedavi ve kötü muamele için hastane yönetimi ve cezaevi savcısıyla görüşüldü. Kötü muameleye uğrayan kişilerin fiziki muayenesinde herhangi bir darp cebire rastlanmadı. 27 Mayıs tarihinde ise cezaevi kampüs polikliniğinde 3 Dahiliye-1 Kardiyoloji- 1 Nöroloji- 1 psikiyatri hekimi ve diyetisyenden oluşan heyet görevlendirildi. Geri kalan 209 açlık grevcisinin muayeneleri, tıbbı tetkik ve kan tahlilleri yapılmıştır. Muayene ve tahliller sonrasında 15 kişi daha hastaneye sevk edilmiştir. Çıkan sonuçlara göre sevklere devam edilmektedir. Hastaneye getirilen 36 kişiden ilk getirilen gruptaki 9 kişi dün taburcu edilmiştir. Diğer açlık grevcilerinin tedavileri devam etmektedir.

'KAN KUSMALARINA RAĞMEN CEZAEVİNE GÖNDERİLDİLER'

27 Mayıs tarihinde günü önce revirde grevcilerin muayeneleri yapıldıktan sonra gerekli tetkikler için hastaneye sevk edileceği cezaevi idaresince belirtildi. Ancak Kadın tutuklularla 1 ve 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde bulunan mahpusların dilekçe vermiş olmalarına rağmen henüz sevklerin yaşanmadığı, öğleden sonra hastaneye sevk edileceği ifade edilmiştir. Tahlilleri ve tetkiklerin yapılacağı tarafımıza iletilmiştir. 28 Mayıs günü ise yeniden avukatlar tarafından ziyaret sağlanmıştır. 26 Aralık’ta açlık grevine başlayan eylemcilerden Serkan Eren, Ahmet Tekin, Yasin Güngör’ün hastaneye sevki sağlanmıştır. Bu tutukluların kan kusmasına rağmen yeniden cezaevine gönderilmiştir. Ayrıca 9 tutuklu daha hastaneye sevk edilmiştir. Yine aynı gün içerisinde 27 tutuklu daha sevk edileceği belirtilmiştir. Diğer tutukluların tedavilerinin kampüs içerisinde yapılacağı söylenmiştir.

Elazığ cezaevinde 3 dahiliye ve 2 diyetisyen halk sağlığından gelecek doktor heyeti kampüs içerisinde bulunan revirlerde tedavileri sağlanacaktır. Sağlık Bakanlığı’ndan genel bilgi ve belgelere göre müdahale edileceği söylenmiştir. Sevkler henüz yapılmamıştır ancak yapılacağı söylenmiştir. Mahpuslardan bir kısmının kan örneği alınmıştır ve sonuçlar beklenmektedir. Sonuçlara göre uzman dahiliye doktoru ve diyetisyen değerlendirmesi sonrasında sevk edilecek veya diyet listesine göre tedavi uygulanacaktır. 28 Mayıs itibariyle çoğu açlık grevcisinin kan örnekleri alınmıştır. 28 Mayıs tarihinde 27 kişinin sevk edileceği iletilmiştir. Ancak 5 kişinin sevk edildiği bilgisi alınmıştır. Cengaver Aykul 163 gün olmasına rağmen kan alınmamış ve hastaneye sevk edilmemiştir.

Elbistan’da 24 açlık grevcisi bulunmaktadır. Hepsinin kan tahlilleri alındıktan sonra hastaneye götürüleceği ifade edilmiştir. Savcı ve cezaevi idaresiyle görüşülmüştür, gerekli hassasiyetle yaklaşılacağı aktarılmıştır. Malatya’da ise 15 açlık grevcisi vardır. 3 açlık grevcisi 5 Ocak’ta başlayan grupta yer almaktadır. Grevcilerin hepsi hastaneye götürülmüştür. Dahiliye uzmanı tarafından muayeneleri yapılmıştır. Grevciler cezaevine geri getirilmiş, ancak tahlil sonuçlarına göre tekrar hastaneye götürülecekleri aktarılmıştır.

Bayburt Cezaevinde 18 kadın açlık grevcisi, Gümüşhane’de ise 5 erkek açlık grevcisi bulunmaktadır. 27 Mayıs 2019 tarihi itibariyle hastaneye sevkleri sağlanmıştır. Kadın tutuklunun kan tahlilleri yapılmıştır. Cezaevi idaresi ile görüşülerek yemek listesi açlık grevini sonlandıran mahpusların sağlık durumlarına uygun bir şekilde güncellenmiştir.

'SEDYEDEN DÜŞTÜ, GÖZÜNDE KARARMA OLDU'

26 Mayıs tarihinde 1 ‘inci grup açlık grevi eylemcileri ile görüşme yapıldı. Yine ziyaret sırasında muayene için hekimin cezaevine geldiği bilgisi alındı. Cezaevi idaresi ile hastaneye sevklerin sağlanması gerektiğine dair görüşmeler yapıldı. 27 Mayıs tarihinde ikinci bir ziyaret yapılarak 3 kadın açlık grevcisinin hastaneye sevklerinin sağlandığı bilgisi alınmıştır. Erkek tutuklulardan 12 kişinin hastaneye sevki sağlanmıştır. Sunay Yaman isimli mahpusun kan alınma esnasında gözde kararma nedeniyle sedyeden düşmüş ve burnun kırık ile kaşında yarık oluşmuştur. Erkek grevciler kelepçeli muayeneye tabi tutulmuştur. Erkek tutkulu muayene esnasında kelepçelerin çıkarılmadığı tarafımıza iletilmiştir.

26 Mayıs günü cezaevinde bulunan grevciler ile görüşme yapılmış ve doktor kontrolü yapıldıktan sonra hastaneye sevk edilecekleri söylenmiştir. 27 Mayıs tarihinde tutuklular ve cezaevi idaresi ile görüşme yapılmıştır. Revir doktorunun bilgisi doğrultusunda öğleden sonra 15 grevci hastaneye sevk edilmiştir. Hastanede gerekli tetkikler yapıldıktan sonra cezaevine geri gönderilmişlerdir."

Diyarbakır, Batman, Mardin, Urfa’da tahliye olduktan sonra dışarıda eylemlerine devam eden 18 grevcinin Diyarbakır'ın özel hastanelerinde tedavi edilmek üzere sevkleri sağlandı. Bugün itibariyle 100 günün altında olan grevcilerin taburcu edilmesi planlanmaktadır. 100 gün üzerinde olan grevcilerin tedavileri devam etmektedir."