Şangay İşbirliği Örgütü üyelerinden Yeni Delhi Deklarasyonu

Şangay İşbirliği Örgütü (SCO) üyesi devletler, videokonferans yoluyla gerçekleştirdikleri 23’üncü toplantısında Yeni Delhi Deklerasyonu’nu imzaladı.

SCO ülkelerinin liderleri, çevrimiçi zirvenin sonuçlarının ardından ortak bir deklarasyona imza attı.

2001 yılında kurulan Şanghay İşbirliği Örgütü, Hindistan, Kazakistan, Çin, Kırgızistan, Pakistan, Rusya, Tacikistan ve Özbekistan'ı içeriyor. İran da örgüte kabul edildi. Belarus ve Moğolistan ise gözlemci ülke olarak davet edildi.

Deklarasyonda, dünyanın benzeri görülmemiş bir dönüşümden geçtiği ve küresel kurumların etkinliğinin artırılmasını gerektiren yeni bir hızlı teknolojik gelişme çağına girdiği belirtildi.

Üye devletler, evrensel olarak tanınan uluslararası hukuk, çok taraflılık, eşit, ortak, bölünmez, kapsamlı, işbirlikçi ve sürdürülebilir güvenlik, kültürel ve uygarlıksal çeşitlilik ilkelerine dayanan daha temsili, adil, demokratik ve çok kutuplu bir dünya düzeni oluşturmaya yönelik taahhütlerini yeniledi.

Bildirgede, üye devletlerin uluslararası ve bölgesel kalkınma sorunlarını ele almak için blok, ideolojik ve çatışmacı yaklaşımları dışlayan bir politika izlediği öne sürüldü.

Orta Asya'yı SCO'nun "çekirdek bölgesi" olarak gören üye ülkeler, bölge ülkelerinin barış ve refahı sağlama, sürdürülebilir kalkınmayı sağlama, iyi komşuluk ve karşılıklı güven ortamı oluşturma çabalarını desteklediklerini ifade ettiler.

Üye ülkeler ayrıca, terörizm ve aşırıcılıkla mücadele bahanesiyle diğer ülkelerin iç işlerine müdahaleye izin verilmediğini ifade etti.

SCO üyesi ülkeler, toplam 3,5 milyar kişiyi barındırıyor. Bu da dünya nüfusunun yarısına yakınını temsil ediyor. İran ve Belarus’un da katılımı ile birlikte bu nüfus 100 milyon kişi daha artacak.

Hindistan Başbakanı Narendra Modi katılımcılara temel ihtiyaç ve çıkarları hatırlatarak şunları söyledi: “SCO, dünya nüfusunun yüzde 40'ını ve hacim olarak dünya ekonomisinin neredeyse üçte birini temsil ediyor. Ve bu yüzden hepimiz sorumluyuz.”

En büyük ihracatçı ülke olan Çin, ticaret yollarının geliştirilmesiyle ilgileniyor. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'e göre, örgüt içindeki gümrük iş birliğinin güçlendirilmesi gerekiyor.

Şi Cinping, “Örgütün inisiyatifleri dahilinde yerel bölgesel entegrasyon inisiyatifleri ile yüksek kaliteli işbirliği elde etme çabalarını yoğunlaştırmayı öneriyorum” dedi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, SCO’nun bölgesel terörle mücadele yapısının bölgedeki tüm tehditlere karşı evrensel bir merkeze dönüştürülmesini önerdi. Putin, ekonomik gündem hakkında konuşurken, örgüt içinde artan ticaret göstergelerine dikkat çekti.

Kazakistan Devlet Başkanı Kassym-Jomart Tokayev, "Devletlerimiz dünya Gayri safi yurtiçi Hasılı’nın dörtte birini ve dünya ticaretinin yüzde 15'inden fazlasını oluşturuyor" diyerek övündü.