AB ile ABD arasında devam eden ve sert eleştirilere neden olan serbest ticaret antlaşması (TTIP) müzakereleri ile bu ülkelerin aldıkları önemli kanunlar kapsamındaki kararların büyük şirketlerin etkisiyle alındığına dikkat çekiliyor.

Uluslararası alanda faaliyet gösteren Lobby Control ve Corporate Europe Observatory (CEO) adlı sivil toplum kuruluşarının yaptığı ortak araştırmaya göre, büyük lobiler Avrupa Birliği (AB) bakanlıklarının doğrudan etkileyerek, istenilen kanun ve kararların çıkmasında rol alıyor.

Araştırmaya göre, Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Antlaşması (TTIP) adlı serbest ticaret antlaşmasının müzakerelerine katılan lobi örgütleri, antlaşmanın içeriğine dair müzakereleri yönlendiriyor. Transatlantic Business Council (TABC) adlı şirket lobisinin bu müzakerelerde birçok görüşme yaptığı ve görüşmelerin etkisinin AB Bakanlıkları ile ülkelerin parlamentolarındaki kanunlarda görüldüğü belirtildi.

Büyük şirketlerin lobi faaltiyetlerinin bugüne kadar alınan birçok önemli kararda direkt etkilerinin olduğu vurgulanan araştırmaya göre, en az 6 önemli kanun ve karar lobilerin isteğine göre şekillendi. AB’nin elektronik hurdalara dair planlarının geri plana itilmesi, 2008 yılındaki finanz krizinde rol oynayan AIG sigorta şirketinin denetlenmemesi, ABD şirketlerinin AB vatandaşlarına ait bilgilerin korunması konusundaki tavırlarına göz yumulması, havacılık ve ozon tabakasının korunmasına dair önlemlerin yetersiz kalması bunlara örnek gösterildi.

ABD’li sigorta devi AIG’nin yeterince denetlenmediği ve 182 milyar dolarlık hükümet yardımıyla kurtarıldığı hatırlatılan araştırmada, bu şirketin yanı sıra Almanya’dan Audi, Siemens ve Deutsche Bank gibi büyük şirketlerin de lobi örgütü TABC’nin üyesi oldukları bilgisi verildi.

Lobilerin AB ve ABD yönetimlerine etkisinin boyutlarının hatırlatıldığı araştırmada, tartışmalı TTIP antlaşmasına dair müzakerelere de özel yer ayrıldı. TTIP’nin 2012’de hazırlanan bir taslağının ABD Ticaret Odası ile bir diğer lobi kuruluşu Businesseurope’un talepleri doğrultusunda şekillendiği ortaya çıkmıştı.

AB ile ABD arasında devam eden serbest ticaret antlaşması TTIP’ye karşı Avrupalı sivil toplum kuruluşları oldukça tepkili. Antlaşmanın büyük şirketlerin çıkarlarını gözeterek başta Avrupa pazarında milyonlarca çalışan ve yüz milyonlarca tüketicinin çıkarlarını yok sayması eleştiriliyor.

‘Stop TTIP’ sloganıyla 2014 yılında başlatılan imza kampanyasına 1,6 milyonu Almanya’dan olmak üzere 3,3 milyon AB vatandaşı katılmıştı. İnisiyatif, TTIP müzakerelerinin durdurulmasını talep ederken, AB Komisyonu bu kampanyayı dikkate almamıştı.