Amerika’da siyasetçilerden iş çevrelerine kadar herkes, ekonominin ‘mali uçuruma’ düşmesi olasılıðı nedeniyle diken üstünde. Demokratlar ile Cumhuriyetçilerin anlaşamaması durumunda 1 Ocak tarihinde 600 milyar dolardan tutarında vergi artışı ve kesintiler otomatik olarak devreye girecek.

Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner, Amerikan bütçesini ‘saðlıksız bir sarsıntıdan korumak için”, Boehner’e göre Demokratlar ile Cumhuriyetçilerin kabul edebileceði bir yasa tasarısı sundu. Ancak Perşembe günü John Boehner’in kendi partisini bile tasarı konusunda ikna edemediði ortaya çıktı. Boehner,bir milyon dolardan fazla kazançlar için sınırlı vergi artırımı öngören ve Cumhuriyetçilerin "B planı" olarak adlandırdıkları planı yeterli destek bulamayınca Kongre’deki oylamasını iptal etmek zorunda kaldı.

Yasa tasarısının iptaliyle birlikte birçokları çözüm umudunu yitirdi: Perşembe ve Cuma günü New York borsasında hisseler büyük oranda gerileme kaydetti.

Cumhuriyetçilerin kurtarma planının sonuçsuz kalmasıyla Amerikan hızla korkulan ‘mali uçuruma’ doðru hızla yol almaya başladı. 31 Aralık gününe kadar hükümetin kendisi uzun vadeli bir kısıtlama planını oluşturamaması durumunda, yasaya göre 1 Ocak’tan itibaren otomatik olarak 600 milyar dolar tutarında aðır kesintiler ve vergi artışı devreye girecek.

Yasal frenleme ABD’nin bütçe açıðının kontrol edilemez hale gelmesini önlemeyi hedeflese de, uzun vadede ekonomideki iyileşmeyi de frenleyecek. Hesaplı bir kısıtlama paketi çok daha cazip olurdu ama bunun temel esasları üzerinde taraflar anlaşamıyor.

Boehner’in teklifi, her halükarda geliri 1 milyon dolar üzerinde olanların dışındakiler için gelir vergisi artışını önlemeye yönelikti. Ancak kendi partisindeki aşırı muhafazakarlar buna karşı çıktı: Cumhuriyetçilerin bu radikal kanadı her türlü vergi artışına karşı çıkıyor. Bundan dolayı Boehner teklifini geri çekmek zorunda kaldı, topun tekrarda ABD Başkanı Barack Obama’da olduðunu belirterek. Obama ise yıllık gelirleri 400 bin dolar üzerinde olan için vergi artışı istiyor.

Böylece tekrardan 2011 yazında yaşanan durumla karşı karşıya gelinmiş oldu. O zaman da Boehner Obama ile bütçenin uzun vadede nasıl tekrardan saðlıklı bir hale getirilebilineceði konusunda müzakerelerde bulunmuştu. Görüşmeler son anda başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

Bu durum ciddi sonuçlara yol açmıştı. Cumhuriyetçiler normalde vazgeçilmez olan ABD’nin yasal borç limitinin arttırılmasını kısıtlamaları dayatmada bir araç olarak kullandılar. ABD’nin ‘iflası’ son anda önlenmiş oldu ancak, Kongre’nin daha sonra saðlam bir bütçe planını benimsemesi gerekiyordu. Bunu yapamaması durumunda 1 Ocak 2013 itibariyle her iki taraf açısından tatsız olan önlemler; vergi artışı ile ‘bütçe çukuru’ olarak da bilinen sosyal güvence yanı sıra savunma alanında kısıtlamalar otomatikman devreye girecekti. Bir buçuk yıl sonra taraflar hala uzlaşmazken, ABD asla içine girmek istemediði bütçe çukuru ile karşı karşıya.

ABD'li ve uluslararası ekonomi uzmanları, son anda vergi artırımı üzerinde bir anlaşma saðlanarak ortak hareket edilmemesi durumunda, ABD ekonomisinin resesyona gireceði öngörüsünde bulunuyorlar.