Avustralya’da Aborijin hakları için referandumun yolu açıldı

Avustralya Senatosu Aborijin halkının Anayasa’da tanınması için tarihi bir referanduma giden yolu açtı.

Parlamentoda Aborijinlere “ses” verilmesini hedefleyen referandumun yolunu açan yasa tasarısı 19'a karşı 52 oyla kabul edildi.

Bu yasa, İşçi Partili Başbakan Anthony Albanese'nin yakında Anayasa'yı revize etmeyi amaçlayan referandum için bir tarih belirlemesine izin verecek.

Albanese hükümeti, Avustralyalılar Aborijin halkına karşı yüzyıllardır süren adaletsizliği telafi etme imkanına sahip olacak.

Aborijin bir yönetici olan Avustralya Yerlileri Bakanı Linda Burney, referandumun ülke için bir dönüm noktası olacağını söyledi.  Burney ABC'ye yaptığı açıklamada “çok etkilendiğini” ifade etti.

Tasarı kabul edilirse, en az 60 bin yıldır bu topraklarda yaşayan Avustralya Aborjinleri, ilk kez Anayasa'da tanınacak ve kendilerini etkileyecek yasalar gündeme geldiğinde hükümet tarafından istişare edilme hakkına sahip olacaklar.

Tasarının Senato'dan geçmesini memnuniyetle karşılayan Anthony Albanese, "Sözkonusu olan bir ulus olarak kimliğimizdir” dedi.

İşçi Partili Başbakan, "Bugün senatomuz referandum düzenlenmesine 'evet' dedi (…)Artık Avustralya halkı uzlaşmaya 'evet' ve İlk Milletler halklarının anayasal olarak tanınmasına 'evet' deme fırsatına sahip olacak” ifadelerini kullandı.

"Evet" yanlıları, 25 milyon nüfuslu Avustralya’da kendilerini Aborijin olarak tanımlayan yaklaşık 900 bin kişinin Parlamento'da bir danışma organı aracılığıyla temsil edilmesini istiyor.

Ancak Muhafazakar Muhalefet Lideri Peter Dutton'ın ülkenin ırksal sınırlara göre bölünmesine tepki göstererek tartışmalara neden oldu.

Aborijinler arasında proje konusunda fikir birliğiyok. Önde gelen bir yerli aktivist olan bağımsız senatör Lidia Thorpe’ye göre mesele sadece “güçsüz bir danışma organı” yaratmak. Thorpe pazartesi günü, "Sözkonusu olan şudur: bu ülkede beyazların suçluluk duygusunu yatıştırmak" dedi.

Bir asırdan fazla bir süredir Aborjin halkı tam vatandaş olarak görülmedi. Hakları artık yasalarla güvence altına alınmış olsa da, derin eşitsizlikler devam ediyor. Avustralya’nın ilk sakinleri olan bu azınlık onbinlerce yıldır yaşadıkları kendi topraklarında, sağlık hizmetlerine ve eğitime daha az erişim, daha düşük yaşam beklentisi, daha düşük ücretler ve yüksek hapsedilme oranı ile daha zor yaşam koşullarıyla karşı karşıya bulunuyorlar.

İlk anketler Avustralyalıların çoğunun plan lehine oy kullanacağını tahmin ederken, son anketler siyasi tartışma kızıştıkça desteğin azaldığını gösteriyor.

Yerli hakları savunucusu Pat Anderson, tartışmalarda daha fazla "olgunluk" çağrısında bulundu.

Anderson, “Avustralya halkı bizim nasıl bir ülke olduğumuza, neyi temsil ettiğimize karar verecek. Değerlerimiz neler? Biz kimiz? Yakında bunun için oylama yapacağız” şeklinde konuştu