Paris’te 30 Kasım’da başlayacak olan ve küresel ısınmanın önüne geçilebilmesi için ‘son şans’ olarak değerlendirilen iklim zirvesi COP-21 öncesinde 170 ülke, 2030 yılına kadar belirlediği hedeflerini Birleşmiş Milletler’e (BM) sunmuş durumda. Atmosfere salınan sera etkili gazların yüzde 90’ından sorumlu olan bu ülkelerin vaatlerini yerine getirmeleri halinde küresel ısınmanın 2100 yılına kadar 3 derece ile sınırlı kalması mümkün olacak.

Uzmanlar, sanayi devrimi öncesi döneme göre 3 derecelik bir ısınma artışının iklimsel felaketleri önlemek için yeterli olmayacağı ve bunun en fazla 2 derece olması gerektiğinde birleşiyor. Sera etkili gazların azaltılması noktasında yeni adımlar atılmaması halinde ise küresel ısınmanın 2100 yılına kadar 4 ile 5 derece artış göstereceği ve büyük felaketler yaşanacağı tahmin ediliyor.

COP21 öncesinde sera gazı salınımlarının büyük kısmından sorumlu ülkelerin BM’ye ilettiği bazı vaatler şöyle:

ÇİN: Atmosfere salınan gazların dörtte birinden sorumlu tutulan Çin, aynı zamanda dünyanın en büyük kömür tüketicisi ülkesi konumunda. Çin, 2030 yılına kadar kömürden kaynaklı karbondioksit (CO2) salınımlarını 2005 yılına oranla yüzde 60-65 oranında azaltmayı vaat ediyor.  Çin aynı zamanda dünyanın yenilenebilir enerjilere en fazla yatırım yapan ülkesi iken, kömür tüketiminin azaltılmasından doğacak enerji açığını yenilenebilir enerjilerle kapatmayı hedefliyor.

ABD: Bugüne kadar CO2 salınımları konusunda gerekli adımları atmakta direnen Amerika Birleşik Devletleri (ABD) aynı zamanda atmosfere en fazla zararlı gaz salan ikinci ülke. ABD, 2025 yılına kadar gaz salınımlarını 2005 yılına oranla yüzde 26 ile 28 arasında azaltmayı vaat etti.

AB: Atmosfere salınan gazların azaltılması konusunda BM’ye hedeflerini ilk ileten ülkeler ise Avrupa Birliği (AB) üyeleri oldu. AB’nin Mart ayında ilettiği yeni iklim planında, gaz salınımlarının 2030’a kadar 1990 yılına oranla yüzde 40 oranında azaltılması hedefi yer alıyordu. Tüm dünyadaki zararlı gaz salınımlarının yüzde 10’u 500 milyonu aşkın nüfuslu 28 AB ülkesine ait.

HİNDİSTAN: Artan nüfusu ve büyüyen ekonomisiyle önde gelen ‘atmosferi kirleten’ ülkelerden olan Hindistan ise karbondioksit salınımını 2030 yılına kadar yüzde 35 azaltmayı vaat ediyor. Hindistan, bunun için 2005 yılındaki salınım düzeyini baz alırken, diğer zararlı gazlara dahil global bir hedef ortaya koymuyor.

Hindistan’ın 2030 yılına kadar atmosfere zarar vermeyen yenilenebilir enerjilerden elde edilen elektrik oranını yüzde 40’a çıkarma hedefine rağmen, kömüre olan bağımlılığı devam edecek. Kömür üretiminin 2020 yılına kadar iki katına çıkacak olması dikkat çekiyor.

RUSYA: Gaz salınımlarında beşinci sırada gelen Rusya ise, 2030 yılına kadar 1990 yılına oranla yüzde 25 ile 30 arasında azaltma hedefliyor. Ancak Rusya’nın geniş topraklarındaki ormanlar sayesinde karbondioksit salınımları zaten ciddi oranda azalırken, ülkenin sanayisinin göstereceği gerçek çabanın sadece yüzde 10 civarında olacağı tahmin ediliyor.

JAPONYA: Kömür tüketiminde önde gelen ve gaz salınımlarında altıncı sırada olan Japonya ise 2030 yılına kadar 2013 yılı salınımlarına oranla yüzde 26’lık bir azaltma vaat ediyor. Japonya’nın bu hedefini gerçekleştirmek için 2011’deki Fukuşima faciası sonrasında terk edilen nükleer enerjiye geri dönüşe güvenmesi ise çevreci kuruluşlar tarafından eleştiriliyor.

BREZİLYA: Atmosfere salınan gazların yüzde 2’sinden sorumlu görülen Brezilya ise gaz salınımlarını 2030 yılına kadar yüzde 43 azaltmayı vaat ederken, buna temel olarak 2005 yılını alıyor. Brezilya da, yenilenebilir enerjilere daha fazla yatırım yapacağını duyurmuştu.

İRAN: Gaz salınımlarında sekizinci sırada yer alan İran, 2030 yılına kadar yüzde 4’lük bir azaltma hedeflerken, uluslararası yaptırımların kaldırılması halinde bunu yüzde 12’ye kadar çıkarmayı vaat ediyor.

Endonezya ise, sera etkili gaz salınımını yüzde 29 oranında azaltacağını, mali yardım yapılması durumunda bu oranı yüzde 41’e çıkarabileceğini duyurmuştu.

KANADA: Geniş petrol kumu yataklarına sahip olan ve daha önce Kyoto Protokolü’nden çıkma kararı alan Kanada, gaz salınımlarını 2030 yılına kadar yüzde 30 azaltacağını ilan etti. Geçtiğimiz ay iktidara gelen liberal hükümet, bir önceki muhafazakar iktidar tarafından vaat edilen ve çevreci örgütler tarafından yetersiz bulunan bu hedefi ‘yeniden gözden geçirme’ sözü vermişti.

Başta Meksika, Gabon, Suudi Arabistan, Fas, Etiyopya olmak üzere gelişmekte veya yükselmekte olan birçok ülke de iklim vaatlerini BM’ye iletmişti.