Ortadoğu'da dengelerin sarsıldığı, Suriye'de kanlı bir savaşın sürdüğü sırada İran Haziran ayında Cumhurbaşkanlığı seçimlerine gidiyor. Mahmud Ahmedinecad, üçüncü kez aday olamıyor. Ancak desteklediği adayın "filtre"den geçmesi halinde, siyasi sistemin çökebileceği yönünde yorumlar var.

Batılı ülkeler de seçimlere kilitlenmiş durumda. Özellikle nükleer program konusundaki görüşmelerde 14 Haziran öncesi bir ilerleme beklenmiyor. Bu nedenle, anayasaya göre üçüncü kez seçilmesi mümkün olmayan Mahmud Ahmedinacad'ın yerine geçecek kişi bekleniyor.

Dış politika açısından, İran son bir yıl içerisinde nükleer müzakere konusunda bazı adımlar attı. Ancak uranyum zenginleştirme faaliyetlerinden vazgeçmeyi reddediyor. Batılı ülkeler ise yaptırım ve tehditlerle rejime adım attırmaya çalışıyor.

Bu seçimler Ortadoğu'da değişimlerin yaşandığı bir dönemde büyük önem taşıyor. Zira Cumhurbaşkanlığı seçimleri yarının İran'ını da belirleyecek. İran'ın sorunu sadece komşu ülkelerdeki gelişmeler ve uluslararası kuşatma değil, içerde de ağır bir ekonomik ve sosyal durum var.  

Cumhurbaşkanlığı seçimlerine 600'den fazla kişi adaylığını koydu. Bunlardan 100 kadarının ciddi bir potansiyeli olduğu belirtiliyor. Ancak bunlardan da sadece on kadarı Anayasayı Koruma Konseyi tarafından onaylanacak. 23 Mayıs'a kadar dört veya beş adayın onaylanması bekleniyor. Bu da güçler dengesinin daha iyi görünmesini sağlayacak.

Güçler dengesi açısından, adaylardan biri nükleer müzakereci ve İran dini liderinin doğrudan temsilcisi olan Said Celili olarak dikkat çekerken, karşısında ise Mahmud Ahmedinecad'a yakın İsfendiyar Rahim Maşai yer alıyor. Bu tablo, durumu çok zorlu kılıyor. Özellikle Mahmud Ahmedinacad'ın adayının Anayasa Koruma Konseyi'nden geçmesi durumunda  seçimlerin sonucu şimdiden kestirilecek gibi görünmüyor.

Siyasi gözlemciler, Maşai'nin adaylığının reddedilmesi halinde de bundan kolay vazgeçmeyeceğini belirtiyor. Ancak nasıl bir sürece gideceği de kestirilmiyor. Maşai'yi destekleyen Ahmedinecad, aşırı muhafazakar kanat tarafından resmi doktrinden sapmakla eleştiriliyor. Hükümet, Ahmedinecad ile bu kanat arasında sıkışmış durumda.

"Ilımlı" olarak tanımlanan eski Cumhurbaşkanı 78 yaşındaki Ekber Haşemi Rafsancani, geçen Cumartesi günü adaylığını koyarak sürpriz yaptı.  Gözlemcilere göre Ahmedinacad'ın adayının reddedilmesi durumunda da Rafsancani'nin yarışı devam edecek ve kutuplaşma olacak. 

Rafsancani hem geleneksel dini çevreler, ama aynı zamanda merkez muhalefet ile reformcuların oylarına aday.  Maşai'nin adaylığının reddedilmesi ile birlikte orta sınıf, şehirliler ve milliyetçilerin oylarının da Rafsancani'ye kayma olasılığı var, ki bu da aşırı muhafazakar kanat için büyük bir risk. Böyle bir tabloda Rafsancani seçilmesi en muhtemel aday olarak göze çarpıyor. Bu açıdan, oyların parçalanması için Maşai'nin adaylığının kabul edilebileceği belirtiliyor.