AB Komisyonu ile sigara ve tütün şirketleri arasındaki ilişkiler tartışma konusu olmaya devam ediyor. Şirketlerin lobi faaliyetlerinin ‘şeffaf’ olmadığı ve AB’nin yasama süreçlerine etkilerinin bilindiğinden daha büyük olduğu bildiriliyor.

Avrupa Birliği (AB) Kamu Denetçisi Emily O’Reilly, AB Komisyonu’nun başta tütün ürünleri olmak üzere toplum sağlığını ilgilendiren konularda daha şeffaf davranması gerektiğini söyledi. O’Reilly, Komisyonun sigara sanayi lobicileriyle olan ilişkilerine de sert eleştiriler getirdi.

AB’nin yasama organları ile sigara endüstrisi arasındaki görüşmelerin içeriğinin topluma açıklanmasını isteyen AB Kamu Denetçisi, lobilerin yasama üzerindeki etkilerinin sınırlandırılması gerektiğinin altını çizdi.

Emily O’Reilly’nin daha önce AB Komisyonu’na yaptığı öneriler, ‘AB’nin mevcut kanun ve düzenlemelerinin Dünya Sağlık Örgütü (WHO) standartlarıyla uygun olduğu’ gerekçesiyle reddedilmişti.

Lobi faaliyetlerini gözlemlemek üzere faaliyet gösteren Corporate Europe Observatory (CEO) adlı kuruluştan yapılan açıklamada ise, AB Komisyonu’nun tavrının ‘hayal kırıcı’ olduğu vurgulandı. CEO açıklamasında, özellikle sigara sanayisi üzerindeki lobi etksinin büyük olduğu belirtilirken, Komisyonun lobi faaliyetlerinde yer alan şirket avukatlarını  ‘hukuk uzmanı’ olarak tanımladığına dikkat çekildi.

Sigara ve diğer tütün ürünlerinde önde gelen büyük şirketlerin lobi faaliyetlerinin AB üzerinde ciddi etkisi olduğu savunuluyor. CEO tarafından geçtiğimiz aylarda yapılan açıklamalarda da, Transatlantik Ticaret ve İşbirliği Antlaşması (TTIP) müzakerelerine etki eden lobi faaliyetlerine dikkat çekilmişti.

CEO’nun TTIP müzakerelerinin kayıtlarına ilişkin AB Komisyonu’na yaptığı talep kabul edilmiş, ancak bu belgelerin yazılış ve hazırlanma biçimiyle neredeyse tümüyle okunamaz veya anlaşılamaz halde oldukları duyurulmuştu.

AB Komisyonu ile sigara ve tütün sanayisi arasındaki ilişkiler geçtiğimiz yıllarda ortaya çıkmıştı. 2012 yılında sağlıktan sorumlu AB Komiseri olan John Dalli, AB’nin tütün yasalarını hazırlamakla görevli olduğu sürede büyük sigara üreticisi şirketlerle olan ilişkilerinin açığa çıkması üzerine istifa etmek zorunda kalmıştı.