Rapor: Türkiye dini milliyetçilik ve tek dinin dayatıldığı otoriter rejim

Katolik bir organizasyon olan AED, 2023 yılında her üç ülkenin birinde din özgürlüğünün tehdit altında olduğunu belirtirken, Türkiye’yi tek dinin araçsallaştırılarak dini milliyetçilik politikasının güçlendirildiği otoriter rejim olarak tanımladı.

Aide à l'Église en détresse (AED) isimli Katolik örgüt tarafından hazırlanan raporda “"Vatandaşlarının ciddi din özgürlüğü ihlalleriyle karşı karşıya kaldığı 61 ülke var" denildi.

Bir önceki rapordan bu yana 47 ülkedeki durumun ağırlaştığı ve sadece 9 ülkede iyileşme olduğu belirtildi.

Uluslararası bir papalık hakkı kuruluşu olan AED, iki yılda bir 196 ülkenin tüm dini mezheplerinin durumunu inceliyor.

AED, Mayıs 2021'den Aralık 2022'ye kadar olan dönemi kapsayan raporunun 16. sayısı için 30'a yakın akademisyen, misyoner, insan hakları aktivisti ve gazeteciyle çalıştı.

Son iki yılda 28 ülkede (dünya nüfusunun yüzde 51,6'sı) "zulümler" (suikastlar, tehcirler, sürgünler, din değiştirmeler ve zorla evlilikler, kamulaştırmalar) yaşandı. 2021'de bu sayı 26 olarak kayda geçmişti.

Afrika, din özgürlüğü ihlallerinden en çok etkilenen kıta (zulme uğrayan 28 ülkeden 13'ü Afrika'da) olarak öne çıkıyor.

Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Mozambik “cihatçı grupların bulaşması ve oportünist hilafetlerin yayılması” bu ihlallerin kaynağına işaret ediyor.

Nijerya, Burkina Faso, Mali, Çad ve Nijer’de silahlı gruplar - İslamcı, askeri, paramiliter veya suç örgütleri - vergiler ve yasadışı ticaret dayatırken katliamlar, yağma ve insan kaçırma eylemlerinde bulunuyor.

Sözkonusu gruplar devletlerin başarısızlığından yararlanarak, bazen topraklarının tamamında veya bir kısmında iç savaş halindeki Somali, Libya, Yemen, Kamerun, Sudan gibi ülkelerde ülkelerde hareket ediyorlar.

Sivil nüfusun tamamı aşırı bir güvensizlik içinde yaşarken, Hristiyanlar özellikle saldırıların hedefi oluyor.

Rapora göre din özgürlüğünün olmadığı veya geniş çapta çiğnendiği totaliter rejimler yerinde kaldı (Kuzey Kore, Çin, Vietnam, Küba, İran).

Otoriter rejimler, tek bir dini hareketi araçsallaştırarak ve dini azınlıkları damgalayarak (Pakistan, Türkiye, Azerbaycan, Bangladeş, Hindistan, Burma, Nepal, Tayland, Sri Lanka) siyasi güçlerini etno-dinsel milliyetçilik etrafında güçlendirdiler.