Şengal’de ne oldu, çatışmalar nasıl başladı?

Kendilerine ‘Rojava peşmergeleri' ismini veren 500 civarındaki silahlı kişi 2 Mart günü Şengal’in Xanesor beldesine giderek YBŞ alanlarına girmek istedi. YBŞ’nin buna itiraz etmesi sonucu söz konusu grup bölgede konumlandı. KDP’den alınan ağır silahlar ve zırhlı araçlarla mevziiye girdiler ve 3 Mart sabah 06.00’da YBŞ mevzilerine saldırdılar. 5 YBŞ savaşçısı yaşamını yitirdi, çatışmayı engellemek için araya giren 2 HPG gerillası da bu grup tarafından katledildi.

Xanesor neresi?

Xanesor Şengal’in bir beldesi. Rojava sınırında. 2014 yılında YPG savaşçılarının IŞİD kuşatmasını kırıp Şengal dağlarına ulaştıkları ilk yerleşim yeri. 3 Ağustos 2014 Şengal katliamında Rojava’ya doğru açılan koridor buradan geçiyor. Şengal’in diğer yolları kapalı olduğu için, bütün insani gereksinimler Rojava’dan burası üzeri Şengal’e ulaşıyor.

KDP neden buraya girmek istedi?

KDP’ye bağlı bu güçler Şengal’de IŞİD’in konumlandığı bölgeye geçmiyor, (ki burası onlara daha yakın) Rojava sınırını kapatmak istiyor. Zaten oraya gidenler bunu açıkça belirttiler ve ‘hedefimiz Rojava’ dediler. Buradaki hedefin Şengal’i IŞİD’ten korumak olmadığını açıkça beyan ediyorlar. Bu durum Şengal’i tekrar kuşatma altına alıp IŞİD’le başbaşa bırakma anlamına geliyor.

‘Rojava peşmergeleri’ kim?

Bunların bazıları Rojava’dan kaçarak ÖSO’nun bazı gruplarına katılan kişilerdir. 2012’de Ceylanpınar’da konumlanıp Serêkaniyê’ye saldıranlar da var. Bazıları Êzidî düşmanı radikal Sünni, bir kısmı ise Türk istihbarat mensubu. Bunlara Zomar güçleri deniliyor. Musul’a bağlı Eyn El Firas köyünde eğitiliyorlar. Türkiye eski başbakanı Ahmet Davutoğlu iki yıl önce kamplarını ziyaret ederek eğitimlerini bizzat yerinde incelemişti. Görüntüleri burada.

Dolaysıyla Şengal’e saldıranlar doğrudan AKP’nin planlarını hayata geçirmek istiyorlar. Buradaki amaç Şengal ile Rojava arasındaki sınırı kapatmak. Ayrıca Musul kurtarıldıktan sonra bu istikamette Rojava’ya açılacak kapıyı da şimdiden kapatmayı hedefliyorlar.

YBŞ/YJŞ kim?

KDP ve AKP güçleri tarafından hedef haline getirilen YBŞ (Şengal Direniş Birlikleri) ve YJŞ (Şengal Kadın Birlikleri) Şengal halkı tarafından 2014’te örgütlendirildi. Bu oluşumlar IŞİD barbarlarından kurtulmayı başaran Êzidî gençler tarafından kuruldu. Saldırıda katledilen 5 YBŞ üyesi Şengal halkının çocukları. Bu gençlerin aileleri de IŞİD tarafından katledilmişti. YBŞ/YJŞ’nin Şengal’den çıkması, Şengal’in korumasız, savunmasız bırakılması anlamına gelir.

Çatışmalardan sonra ne oldu?

Yukarıda belirtildiği gibi sabah başlayan çatışmalar öğlen saatlerinde sona erdi. KDP tarafı ateşkes istedi. Ama bölgeye güç yığını devam ediyor. YBŞ Şengal’i koruyacaklarını açıkladı. KCK Şengal’e saldırının derhal son bulmasını istedi. Mesut Barzani ofisinden yapılan açıklamada ise ‘kimse peşmerge hareketini durduramaz’ denilerek saldırıların devam edeceğine işaret edildi.

Diğer yandan, çatışmalar esnasında gözaltına alınan 5 Şengalli genç YBŞ üyesi olarak teşhir edildi. KDP’nin yetkilileri basın toplantısı düzenleyerek bu gençleri canlı yayında teşhir etti. MİT’in Hewler’deki yatakhanesi şeklinde görev yapan Neft TV (Rudaw) bu gençleri canlı yayında teşhir etti. 1990’larda JİTEM programı olarak bilinen TRT’nin ‘Anadolu’dan Görünüm’ yayınları bile bu kadar alçak ve kalleşçe değildi. Rudaw kepazelik konusunda yine kendine yakışanı yaptı. Sunumlarda Êzidî gençlerin kendilerini IŞİD’ten korumaları ‘kirli işlere bulaşma’ olarak lanse edildi.

Şu an durum nedir?

Bölgede gerilim devam ediyor. Bu geçici bir girişim veya anlık bir provokasyon değil, Şengal’den, Qamişlo’ya oradan Minbic’a kadar uygulanmaya konulmak istenen bir konsepttir. Bu konsept Ankara’da hazırlanmış ve KDP ise bunu hayata geçirmek için görev almıştır. Amaçları, özgür Kürtleri ve diğer halkları sindirmek ve teslim almaktır. Türk hükümeti, Kürtlerin her nerede olursa olsun statü sahibi olmasını istemiyor ve bunu gizleme gereği de duymuyor. KDP Güney’in Soran bölgesinde ve Rojava'da marjinalleştiği için Ankara ile işbirliği yaparak hakimiyet alanını Şengal üzeri genişletmek istiyor. Bundan dolayı gerilim devam edecek ve çatışma riski her zamankinden daha fazladır.

Gerilla Şengal’den çekilmeli mi?

Murat Karayılan bir süre önce ‘Şengal’ halkının güvenliği sağlanırsa çekilebiliriz, bunu KDP ile konuşuyoruz’ dedi. Şengal’in güvenliği için hiçbir adım atılmış değil. KDP’nin bölgeye gönderdiği peşmergelerin bir kısmı zaten 2014’te Şengal’den kaçmıştı. Dolaysıyla PKK Şengal’den çekilirse Êzîdî halkını 15 km ötedeki IŞİD barbarlarından kim koruyacak sorusu halen ortada duruyor.

Bu ‘Bırakuji’ savaşı mı?

Bölgedeki HPG Komutanı Egit Civyan de açıkladı. Saldırıda yer alanların bazılar Türkçe konuşuyor. Çoğu maskeli zaten. Orada görev yapan YBŞ üyelerinin çoğu katliam mağduru. Bazılarının anne ve kardeşleri IŞİD tarafından kaçırıldı. Şengal’in öz çocukları, katliam mağdurları ile AKP’nin kamplarda eğittiği maskeli, karanlık adamları aynılaştırıp ‘kardeş kavgası’ demek büyük bir vicdansızlık ve ahlaksızlık olacaktır.

Ne yapmalı?

Siyasi görüşü ne olursa olsun, aynen 2014 Ağustos’unda olduğu gibi herkes Êzîdî halkına sahip çıkmalı, onların iradesine saygı duymalı ve kararlarını tanımalıdır. Şengal özgür ve özerk olmalı, insanları güvenli bir şekilde orada yaşamalıdır.