ABD ve İsrail Unesco'da oy hakkını kaybetti

ABD ve İsrail Unesco'da oy hakkını kaybetti

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (Unesco)'ya katkılarını Ekim 2011'den bu yana askıya alan ABD ve İsrail otomatik olarak oy hakkını kaybetti. ABD ve İsrail, Filistin'in tam üye olarak Unesco'ya kabulü sırasında katkılarını askıya almıştı.

Genel Kurulu Paris'te olan Unesco'ya göre  aidatlarını ödemeyen ABD'nin bugün saat 10.00'a kadar bir gerekçe ve eski ödemeler konusunda bir plan sunması gerekiyordu.  Örgüt, "Saat 10.00'da ABD'den hiçbir şey gelmedi" dedi.

ABD gibi gerekli belgeleri sunmayan İsrail de otomatik olarak oy hakkını kaybetti.  Unesco'dan adını vermek istemeyen bir yetkili AFP'ye yaptığı açıklamada, "Oy haklarını kaybedecek ülkeler listesinde ABD ve İsrail olacak" dedi.

ABD, 2011, 2012 ve 2013 yılında Unesco'ya hiçbir mali katkıda bulunmadı. Unesco'nun genel müdiresi İrina Bokova'nun Cumartesi veya Pazartesi günü, ABD'nin oy hakkının kaybına ilişkin bir açıklama yapması bekleniyor.  Örgüt bütçesinin dörtte biri ABD'den geliyordu. 

Bokova geçen yıl yaptığı bir açıklamada Unesco'nun Amerikan katkısının durmasından dolayı felaket bir durumda olduğunu söylemişti.  ABD'nin mali katkıları durdurması nedeniyle Unesco işçi alamazken, projelerini iptal etmek ve harcamalarını kısmak zorunda kaldı. Unesco'da 300 kişi işini kaybetme riski altında bulunuyor. Örgüt, 2012 yılında Paris'teki binasında 1.200 kişi, dünya genelinde ise 900 kişi çalıştırıyordu. 

1984 yılında da Amerika'daki Reagan yönetimi, örgütün "kötü idaresi ve siyasileşmesi" gerekçesiyle Unesco'dan çıkma kararı almıştı.  Yaklaşık 20 yıl sonra 2003'te, Bush yönetimindeki ABD Unesco'ya geri döndü ve örgütün programlarına aktif katılma kararı aldı.  Unesco, özellikle eğitim ve dünya mirasının korunması alanlarında faaliyet yürütüyor.

Unesco, Ekim 2011'de Filistin'i tam üye olarak kabul eden ilk BM kurumu oldu.  Ancak bu üyelik ABD'nin Unesco bütçesinin yüzde 22'sini temsil eden mali yardımını kesmesine neden olmuştu.  ABD bu kararını da 1990'lı yıllardan beri yürürlükte olan bir yasaya dayandırdı. Bu yasa, "bir devletin uluslarararası olarak tanınmış tüm özelliklerini" taşımayan örgüt veya grupları bünyesinde kabul eden bir BM kurumuna tüm mali desteği yasaklıyor.