ABD’nin batısında yetkililerin dikkatsizliği sonucu bir altın madeninden nehirlere akan binlerce litre arsenikli ve ağır metal yüklü su milyonlarca insanın hayatını tehdit ediyor. Nehirlerdeki kirlenmeden ilk etkilenenler ise Kızılderili halkı Navaholar olurken, tehlikeli suların Las Vegas ve Los Angeles gibi kentlere su sağlayan nehir ve göllere ulaşmasından endişe ediliyor.

Geçtiğimiz hafta Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) batısında terk edilmiş bir altın madeninde birikmiş olan ve  ağır metaller ile arsenik içeren 11 milyon litre su nehirlere salınmıştı. Amerikan Çevre Koruma Dairesi (EPA) tarafından yapılan bir yanlışlık sonucu akan atık sular, Animas nehri ile bu nehrin yan kollarından San Juan çayına bulaşmıştı.

Atık sular nedeniyle Colorado ve New Mexico eyaletleri ile Navaho yerlilerinin yaşadığı rezerv bölgesinde olağanüstü hal ilan edilmiş durumda.

Bölgede bulunan birçok kent bu nehirlerin sularının kullanımını ve nehirlere girilmesini yasaklarken, en az 7 içme suyu şebekesinin faaliyeti durduruldu. Ancak Navaho rezerv bölgesindeki yerlilerin çaresiz bekleyişi sürerken, atık suların buluştuğu nehir sularının tarım ürünlerine vereceği zarar da tartışma konusu.  Pazartesi gününe kadar bölgede sulama, balık avlama ile rafting gibi turistik aktiviteler de yasaklanmış durumda.

Nehir sularından alınan örneklerde yapılacak incelemeler ile sularda kanserojen madde bulunup bulunmadığı da tespit edilmeye çalışılıyor.

NAVAHO YERLİLERİNİN YAŞAM ALANI CİDDİ TEHDİT ALTINDA

Yaşanan skandalın bedelini en ağır şekilde ödeyecek kesim ise Navaho yerli halkı olacak. Sularda yüksek oranda arsenik ve ağır metallerin bulaşmış olması halinde nehirlerin temizlenmesinin on yılları bulabileceği belirtiliyor. Bu durumda, Navahoların doğal yaşam alanı da tümüyle yaşanamaz hale gelecek.

EPA’nın yaptığı hata sonucu oluşan nehir kirliliği hakkında ABC News’e konuşan Navaho halkının lideri Russell Begaye, “Her gün halkımdan insanlar beni görünce ağlıyorlar ve ‘(nehir) suyunun içilebilir olup olmadığını nasıl bilebilirim?’ diye soruyorlar. Animas ve San Juan nehirleri bizim için yaşam sınırlarımızdırlar. Su bizim için kutsal önemde” dedi.

TEMİZLENENE KADAR ON YILLARCA BELİRSİZLİK İÇERİSİNDE YAŞAYACAKLAR

Amerikan Çevre Koruma Ajansı’nın (EPA) kendilerine ‘suların temizlenmesinin on yıllar alabileceğini’ söylediğini aktaran Begaye, “bu, bizler için on yıllarca boyunca su içerken, toprağı işlerken veya hayvanlarımızı nehir kenarına sürerken belirsizlik içerisinde yaşamak anlamına geliyor” diye konuştu.

ABD’nin en büyük yerli halkı rezervinde yaşayan Navahoların lideri, meydana gelen kirlilik nedeniyle tarım ürünlerinin kalitesini garanti edemeyeceklerini ve birçok biyolojik ürün çiftliğinin müşterilerini kaybetmekle karşı karşıya kalacağının da altını çizdi. Russell Begaye, bölgedeki turizmin de ağır darbe almasından endişe duyduklarını söyledi.

Navaho yerlilerinin dışında bölgedeki kentlerin de EPA’ya tepkili oldukları bildiriliyor. New Mexico eyaletine bağlı Farmington kasabası Belediye Başkanı Tommy Roberts, EPA’nın nehirlerdeki kirliliğe ilişkin kendilerine yeterli ve tatmin edici cevaplar vermemesini sert bir dille eleştirdi.

EPA direktörü Gina McCarthy ise, bir haftayı aşkın bir süredir yaşanan kirliliğe rağmen bölgeye ancak dün gidebildi.

LAS VEGAS VE LOS ANGELES’E SU VEREN GÖLLER DE TEHLİKEDE

Uzmanlar, EPA’nın dikkatsizliği sonucu sızan ağır metal ve arsenik yüklü suların önümüzdeki günlerde Utah eyaletindeki Powell gölüne ulaşacağını tahmin ediyor. Utah River Council adlı sivil toplum kuruluşunun direktörü Zack Frankel, söz konusu kirli suların hafta sonuna kadar Powell gölüne gireceğini söyledi.

Powell gölü, özellikle Las Vegas şehrine içme suyu sağlayan önemli bir su kaynağı.

Ancak kirli suların Powell gölünden geçerek Colorado nehrine sızabileceği ve orandan da Grand Canyon’u geçerek Mead Gölü’ne kadar ulaşabileceği tahmin ediliyor. Bu göl ise özellikle Kaliforniya eyaletinin güney kesimleri ve Los Angeles kenti için içme suyu sağlıyor.