'Yeşil ekonomi' sloganıyla Rio de Janeiro'da yapılan ve 188 ülkenin temsilcisinin katıldıðı BM Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı, 53 sayfalık ortak bildiriyle sona erdi. "Ýstediðimiz Gelecek" başlıklı bildiri ise uzmanlara göre ekolojik dengenin korunması için gerim adım niteliðinde ve alınan kararların da baðlayıcı etkisi yok.

20 yıl sonra büyüyen dünyayı çevre felaketlerinden kurtarmak amacıyla Brezilya'nın Rio de Janeiro kentinde yeniden düzenlenen Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı'nın sürdüðü günlerde, zirveden uzakta deðil, yanı başında dünyanın en büyük çevre kıyımı da sürüyordu.

Sadece Brezilya ve Amerikan kıtasının deðil, dünyanın "akciðerleri" olarak nitelendirilen Amazon'da her yıl 2 milyon hektar yaðmur ormanı biçiliyor. Devlet kestiði ormanı ise tarım arazisine dönüştürerek dev şirketlere devrediyor. Bu yüzden olacak ki konferans kadar Amazonlu yerlilerin Xingu Nehri'nin kenarındaki gösterileri de gündeme damgasını vurdu.

Ancak beklentinin yüksek olduðu üç günlük konferans, Amazonlu yerlilere çözüm bulmaktan uzak kaldı. Konferansı yöneten BM yöneticisi Sha Zukang, sonuçların hiç kimseyi tatmin edecek düzeyde olmadıðını söylerken, BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon, konferanstan sonra açıklanan bildirinin birçok açıdan olumlu bir belge olduðunu savundu. Fakat uzmanlara göre ise kararların gerçekleşme şansı yok ve "doðmadan ölen çözümler".

PRATÝK KARARLAR YOK, BEKLENTÝ ÇOK

"Ýstediðimiz Gelecek" başlıklı 53 sayfalık ortak bildiride pratik adımlardan çok beklentilere yer verildiði eleştirisi yapılırken, özellikle mısır ve soya gibi tarım ürünlerinden elde edilen "Yenilebilinir enerjiden" övgüyle söz edilmesi önemli bir hata deðerlendirildi. Greenpeace Direktörü Kumi Naidoo ise daha önce önemli belirtilen hususların bu kez bildiriden çıkartıldıðını söyleyerek şu eleştirilerde bulundu:

"Aslında biz dünya insanlarının deðil, hükümet temsilcilerinin istediði bir gelecekten söz edildi. Bize düşen ise bundan sonra daha güçlü ve daha kreatif eylem ile protesto gösterileri yaparak hükümetlerin bu geleceðe ulaşmasını engellemektir. Geleceðimizi ancak böyle kurtaracaðımızı düşünüyorum."

Greenpeace'nin bir başka yöneticisi Martin Kaiser ise dünya liderlerinin ekonomik kriz kadar ekolojiye önem vermediði eleştirisi yaparken, zirveyi "Korkunç bir şekilde gerçeklerden uzak kalındıðını gördük" sözleriyle nitelendirdi. Açlık, küresel ısınma ve çölleşme gibi dünyanın beşli başlı sorunlarına karşı alınan kararların ise baðlayıcı bir yönünün olmaması eleştiriliyor.

BM'NÝN DENETLEME GÜCÜ YOK

Gözlemcilere ise BM'nin şimdiki sistemi başta küresel ısınma olmak üzere dünyayı büyük felaketlerden korumak için elverişli deðil. Fransız düşünce kuruluşu IDDRI'den Laurence Tubiana, bunun için öncelikli olarak BM sisteminin dünya üzerinde baðlayıcı kararlar almaya yetkili olacak şekilde deðiştirilmesini öneriyor.

Columbia Üniversitesi görevlisi Jeffrey Sachs ise dünyanın siyasetçi ve diplomatlara teslim edilmemesi gerektiðini belirterek, yeni bir dünya örgütlenmesinin şart olduðunu söyledi. Tüm eleştiriler karşısında ABD'yi konferansta temsil eden Hillary Clinton bildirinin sürdürülebilinir ilerlemeler için büyük bir adım olduðunu savundu. Brezilya Cumhurbaşkanı Dilma Rousseff ise bildiri için "doðru yolda başlama noktası" ifadesini kullandı.