Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, ülkeler arasındaki ortalama yaş süresindeki farklılıklar dikkat çekici boyutlarda.

Avrupa kıtasında 43’ü geçen ortalama yaşın Afrika ülkelerinde 15-20 arasında seyrettiği görülürken, dünya nüfusundaki yaşlanmanın önümüzdeki on yıllarda ciddi ekonomik ve sosyal sıkıntıları beraberinde getireceği bildiriliyor.

World Population Prosptects tarafından yayınlanan verilere göre, dünya üzerinde yaş ortalaması en yüksek olan ülke 46,5 ile Japonya olurken, 46,3 yaş ortalaması ile Almanya ikinci sırada yer alıyor. Yaş ortalamasında üçüncü sırayı 45 ile İtalya alırken, Yunanistan’da ortalama yaş 43,5 ve Bulgaristan’da 43,4 olarak verilere yansıdı.

Japonya dışında dünyada yaş ortalamasının en yüksek olduğu ülkeler Avrupa’da kıtasında yer alıyor. Avrupa’da toplumun ortalama yaşı 43,7 iken, Afrika’da bu 19,5’te kalıyor. Yaş ortalamaları en düşük olan 5 ülke arasında yine Afrika kıtasındaki Nijer, Uganda, Çad, Mali ve Angola yer alıyor.

Nijer’de ortalama yaş 15 iken, Uganda ve Çad’da 15,9, Mali’de 16,2 ve Angola’da 16,4 olarak kayıtlara geçti.

World Population Prospects verilerine göre, dünya ülkelerinin hemen hemen tümünde yaş ortalaması da giderek yükseliyor. Buna göre, 2000 yılında toplumun yaş ortalamasının 39,9 olduğu Almanya’da 15 yılda 6,4 artış yaşandı.

YAŞ ORTALAMALARINDAKİ ARTIŞ DİKKAT ÇEKİCİ

1,4 milyara yaklaşan nüfusuya dünyanın en büyük nüfusuna sahip ülkesi Çin’de yaş ortalaması 2000 yılında 29,6 iken, 2015’te 36’ya yükseldi. Dünyanın önde gelen ülkelerinde 2000 ve 2015 yıllarındaki yaş ortalamasındaki artış ise şöyle gerçekleşti:

Amerika Birleşik Devletleri’nde 36,8’den 40,5’e,

Hindistan’da 23’ten 26,9’a,

Brezilya’da 25,3’ten 32’ye,

Japonya’da 41,3’ten 46,5’e,

Fransa’da 36,7’den 41’e,

Türkiye’de 24,7’den 30,1’e,

İran’da 20,9’dan 29,5’e,

Endonezya’da 24,5’ten 28,4’e yükseldi.

Yaş ortalamasının en düşük olduğu Nijer ve Mali ile nüfus artışının oldukça hızlı olduğu Nijerya’da ise yaş ortalamasında son 15 yılda gerileme kaydedildi.

YAŞLI NÜFUS GENÇ NÜFUSUN ÇOK ÇOK ÜSTÜNDE OLACAK

Bir ülkenin toplam nüfusunun en yaşlı ve en genç kesim olmak üzere ikiye bölünmesiyle bulunan ortalama yaşın özellikle ekonomik, sosyal dengelerin korunabilmesi için önemli olduğu biliniyor. Toplumun yaş ortalamasının yüksek olduğu ülkelerin çoğunda, aktif çalışan nüfusun oranı da gerilerekn, bu durum emeklilik, sosyal sigortalar gibi birçok alanda ciddi bütçe sıkıntılarının yaşanmasını beraberinde getirecek.

Bu durum özellikle Avrupa, Avustralya, Kuzey Amerika ülkeleri ile Japonya, Güney Kore gibi ortalama yaşam süresinin 70-75’in üzerinde olduğu ülkeler için geçerli. Yine Çin, Hindistan, Brezilya, Türkiye, İran ve Meksika gibi ülkelerde ise önümüzdeki on yıllarda benzeri sorunların ortaya çıkması olası. Zira bu ülkelerde son 30-40 yıldaki nüfus artış hızıyla önemli bir genç nüfusa ulaşılırken, nüfus artış hızının düşmeye başlamasıyla birlikte önümüzdeki 30-40 yıl içerisinde yaşlı nüfusun oranında büyük bir artış görülecek.

Yaş ortalamasında en tepede yer alan Japonya’da her dört kişiden biri 65 yaşın üstündeyken, Almanya’da bu oran yüzde 21 ile yine oldukça yüksek. Çad’da ise 65 yaşın üstündekilerin genel nüfusa oranı ise sadece yüzde 2,4.

Yaş ortalamasının 30’larda seyrettiği ülkelerde ise, genç ve yaşlı nüfus dengesinin halen korunabildiği görülüyor. Almanya’da 15-64 yaş arası nüfusun toplama oranı üçte iki iken, Çin’de bu oran dörtte üç gibi yüksek bir düzeyde seyrediyor.