SAS’ta çalışan 190 emekçi, üyesi olduğu Unionen Federasyonu hakkında dava açtı. Çalışanlar sendikayı işverenle işbirliği yaparak kazanılmış haklarını gaspetmekle suçlarken, sendika yetkilileri, şirketin iflas etmesini ve çalışanların işsiz kalmasını engelemek için emeklilik hakkından taviz vermek zorunda kaldıklarını iddia ediyor.

Çalışanların sendikalarını aleyhinde dava açmasıyla sonuçlanan toplu iş sözleşmesi 18 Kasım 2012 tarihinde İskandinavya Hava Yolları (SAS) ile kabin personelini temsil eden Unionen Federasyonu arasında Kopenghag’da imzalanmıştı.

EMEKLİ OLMA YAŞI 60’DAN 65’E YÜKSELTİLDİ

Unionen Federasyonu Başkanı Cecilia Fahlberg ile Toplu İş Sözleşmesi Müzakere Şefi Niklas Hjert’in imza attıkları sözleşmeyle çalışanların emekli olma yaşları 60’dan 65’e çıkarıldı. Toplu iş sözleşmesine konulan ve emeklilik yaşını yeniden düzenleyen bir madde 300 emekçinin 60 yaşında emekli olma hakkını kaybetmesine neden oldu.

Emeklilik yaşının 65’ten 60’a düşürülmesi 1974 yılında imzalanan sözleşme ile kazanılmıştı. İşveren çalışanların ücretlerini % 2,5 oranında düşürmelerini kabul etmeleri karşılığında emeklilik yaşının 60’a indirilmesini kabul etmişti.

SENDİKANIN EMEKLİ YAŞINDA TASARRUFTA BULUNMA YETKİSİ YOK

İşçileri temsil eden Öberg&Associes Avukat Firması, mahkemeye yaptığı başvuruda çalışanların 60 yaşında emekli olma hakkını daha önce ücret artışlarından vazgeçerek ve ücretlerinin düşürülmesini kabul ederek kazandıklarını ve bu nedenle de sendikanın çalışanların fedakarlıklar yaparak kazandıkları emekli olma hakkı ile ilgili herhangi bir tasarrufta bulunma yetkisinin olmadığını belirtiyor.

ÇALIŞANLARIN HAKLARINI SAVUNMA AVUKATIN DEĞİL SENDİKALARIN TEMEL GÖREVİ

190 SAS çalışanını sendikaya karşı mahkemede temsil eden Avukat Ulf Öberg, sendikanın yetkisini aşarak kazanılmış hakları pazarlık konusu yaptığı düşüncesinde. “Kazanılmış emeklilik haklarını yeniden elde etmek için çalışanların bir avukata vekalet vermeleri akıl alır gibi değil” diyen Öberg, çalışanların haklarını koruma ve savunmanın avukatların değil sendikaların temel görevi olduğunu söylüyor.

SAS çalışanlarından Michael Gertner, konunun mahkeme tarafından ele alınmasını talep ettiklerini belirterek “Biz sendikaya asla emeklilik ile ilgili bir tasarruf hakkı vermedik. Bazılarımız yüzbinlerce kronluk emeklilik kapitalini kaybettik. Unionen’in bizim onayımız olmadan kazanılmış emeklilik haklarımızdan vazgeçmesine inanmamız oldukça güç. Bizim kazanılmış haklarımızdan sanki kendi haklarıymış gibi vazgeçtiler” diyerek sendikaya tepki gösteriyor.

Unionen Şef Hukukçusu Martin Wästfelt ise sendikanın yaptığı sözleşmenin henüz emekli olmamış 60 yaşın altındakilerin emekli olma haklarını kapsadığını belirterek sendikanın böylesi bir değişikliğe imza atma hakkı olduğunu iddia ediyor.

‘EĞER TASARRUFLARI KABUL EMESEYDİK ŞİRKET İFLAS EDECEK VE ÇALIŞANLAR İŞSİZ KALACAKTI’

“Eğer buna hakkımız olmasaydı yapmazdık. Hiç bir sendika böyle bir şeyi yapmak istemez. Biz ufak tefek tasarrufarla yetinmek istiyorduk ama durum büyük tasarruflar gerektiriyordu. Şirket kanıyordu. Üyeler ve bizler işverene eleştiriler yöneltsek de bunu gerçek bir tehdit olarak gördük. Eğer tasarruf yapmayı kabul etmeseydik şirket iflas edecek ve çalışanlar işsiz kalacaktı” diyen Wästfelt, çalışanların işini kaybetmemeleri için sendikanın tasarruf önlemlerini kabul etmek zorunda kaldığını iddia ediyor.

60 yaşında daha önce emekli olanlar için geçerli olan hakkın henüz emekli olmayanlar için geçerli olmadığını ve bu nedenle de sendikanın bunu pazarlık etme yetkisi bulunduğunu öne sürüyor.

SAS çalışanları sendika aleyhine dava açabilmek için Unionen Federasyonu’nun kabin çalışanlarını örgütleyen Stockholm Şubesi’den hukuki yardım talebinde bulunmuş ama bu talep şube yönetimi tarafından reddedilmişti. Bunun üzerine SAS çalışanları kendi aralarında para toplayarak avukat tuttular ve davayı açtırdılar.

İsveç Memur Sendikaları Konfederasyonu’na (TCO) bağlı olan Unionen Federasyonu 600 bin üyesiyle İsveç’in en büyük memur sendikası.

SAS’TA AYRIMCILIK, MOBBNİNG VE CİNSEL TACİZ YAYGIN

SAS ve sendika tarafından bu yılın haziran ayında çalışanlar arasında yapılan ve dün kamuoyuna açıklanan bir anketin sonuçları SAS’ta kabinde çalışan personele yönelik ayrımcılık, mobbning ve cinsel tacizin artmakta olduğunu gösterdi.

Ankete katılan 387 kabin çalışanından 170 ayrımcılığa uğradığını düşünürken, 109’u mobninge ve 38’i de cinsel tacize uğradığını söylüyor.

TT Haber Ajansına açıklamalarda bulunan adının açıklanmasını istemeyen bir kabin görevlisi, işyerinde özel bir durum olduğunu ve daha çok mobning ve cinsel tacizin kadınlar tarafından yapıldığını ve bunu gündeme getiren kişierin şefler tarafından aşağılandığını söylüyor.