Türkiye basın özgürlüğünde RSF’nin ‘vahim ülkeler’ listesine girdi

Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün (RSF), 2023 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde Türkiye 180 ülke arasında 165’inci sırada yer aldı.

Paris merkezli RSF’nin 21’inci Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde üç ülkedeki durum “sorunlu” halden “vahim” bir duruma geçti.

BİR YILDA 16 PUAN GERİLEDİ

Bu üç ülke şöyle sıralandı: Tacikistan (153), Hindistan (161) ve Türkiye (165). Tacikistan bir önceki yıla göre bir puan, Hindistan 11 puan ve Türkiye 16 puan geriledi.

Yıllık endekse göre Hindistan'da medyanın Başbakan Narendra Modi'ye yakın oligarklar tarafından ele geçirilmesi çoğulculuğu tehlikeye atarken, Erdoğan rejimi 14 Mayıs 2023 seçimleri arifesinde gazetecilere yönelik baskılarını artırdı.

177’inci sırada yer alan İran’da ise genç Kürt kadın Jina Emini’nin katledilmesi ardından toplumsal hareket üzerindeki baskıya dikkat çekilerek, “toplumsal bağlam” ve “yasal çerçeve” göstergelerinin İran’ın puanının düşmesine neden olduğu kaydedildi.

MEDYANIN YÜZDE 90'I HÜKÜMETİN KONTROLÜNDE

RSF, Türkiye’de medyanın durumunu ortaya koyarken, medyanın yüzde 90’ının hükümetin kontrolünde olduğuna vurgu yaptı.

Bu baskılar nedeniyle son beş yılda halkın, “Fox TV, Halk TV, Tele1, Sözcü gibi çeşitli siyasi gruplara bağlı eleştirel veya bağımsız medya kuruluşlarına ve yerel veya uluslararası haber sitelerine yöneldiğine” işaret edildi.

SİYASİ BAĞLAM

RSF, “2023 seçimleri öncesinde, Recep Tayyip Erdoğan'ın hiper başkanlık sistemi, ülkenin ekonomik ve demokratik çöküşünü örtbas etmek ve politik tabanını güçlendirmek için gazetecilere saldırmaktan çekinmiyor. Ancak, internet üzerinde neredeyse sistematik sansür, eleştirel medyaya yönelik kötüye kullanımlar ve yargının kullanımı, Erdoğan'ın popülerliğini düzeltmesine izin vermedi” dedi.

YASAL ÇERÇEVE VE SOSYO-KÜLTÜREL BAĞLAM

Yasal çerçeve bağlamında eleştirel medya ve gazetecilere yönelik ayrımcı politikaların sürdüğüne vurgu yapan RSF, sosyo-kültürel bağlamda ise dini kişilikleri zan altına alan gazetecilere karşı “hakaret” davaları açıldığına dikkat çekti.

GÜVENLİK BAĞLAMI

Güvenlik bağlamında ise “2019 yerel seçimlerinden bu yana, iktidar ittifakını (AKP-MHP) eleştiren gazetecileri hedef alan şiddet sarmalı artarak devam etti. 2023 seçimleri yaklaşırken, basına karşı siyasi söylemlerle cesaretlendirilen aşırı milliyetçi gruplar, siyasi olayları takip eden ve ekonomik krizi tartışan muhabirlere, köşe yazarlarına, yorumculara veya yurttaş gazetecilere saldırmak için sokaklara çıkıyor” denildi.