Ýsveç'te borçla özelleştirme 'Yüce Divan'lık oldu

Ýsveç'te borçla özelleştirme 'Yüce Divan'lık oldu

Okullar, hastaneler, saðlık ocakları ve eczaneleri özelleştiren Ýsveç Hükümeti, satışa çıkardıðı “Araç Muayene Ýstasyonları”na müşteri bulamayınca ilginç bir yönteme başvurdu. Ýstasyonları satın almak için girişimde bulunan şirkete borç para verdi. Böylelikle, şirket devletten borç aldıðı parayla muayene istasyonlarını satın aldı.

“Araç Muayene Ýstasyonları “1965 yılından bu yana devletin denetiminde. Yılda 5,5 milyon aracının muayenesini yapan kurumun yıllık cirosu 500 milyon, geçtiðimiz yılkı karı da 40 milyon civarında. Araç sahiplerini örgütleyen dernekler Ýsveç’in Avrupa’nın en ucuz ve kaliteli araç muayene istasyonlarına sahip olduðunu belirtiyor. Geçtiðimiz günlerde yapılan bir anketin sonuçları da Ýsveç halkının yüzde 94’ünün istasyonların verdikleri hizmetlerden memnun olduðunu ortaya koydu.

Ancak yeni liberal politikaları her ne pahasına olursa olsun hayata geçirmeya kararlı Ýsveç Hükümeti önceki gün Ýstasyonlardan üçte birini Opus adlı şirkete sattıðını açıkladı. Ýmzalanan anlaşma Hükümetin 375 milyonluk satış bedelinin yarısını Opus’a borç olarak vermeyi taahhüt ettiðini gösteriyor.

Halkın malları ideolojik amaçla satılıyor

Muhalefette bulunan Sosyal Demokrat Ýşçi Partisi (SAP) ve Sol Parti yetkilileri şirkete borç para verilmesinin kurumun 5 yıl taksitle satıldıðı anlamına geldiðini belirterek anlaşmaya sert tepki gösterdi. Parlamento Trafik Komisyonu Başkanı Anders Ygeman anlaşmanın içeriðinin kamuoyundan gizli tutulmasının demokrasinin prensipleri ile çeliştiðini belirtikten sonra kamu mallarının satılması için şirketlere borç para verilmesini kabul edilemez olarak deðerlendirdi. Sol Parti Parlamento Trafik Komisyonu Üyesi Ulla Andersson “Ortak mallarımızın satılması için borç verilmesi korkunç. Amaç ideolojik, halkın mallarını satmak o kadar pretijli bir şey olarak görülüyor ki devlet alıcı bulamayınca taksitle satma yoluna başvuruyor” dedi.

Uzmanlar da istasyonların satışının muayene ücretlerini aşırı ölçüde arttırabileceði uyarısında bulunuyor. Finlandiya araç muayene hizmetlerini 1994 yılında rekabete açmış, 2003 yılında tamamını özelleştirmişti. Araç muayene ücretleri % 200 oranında arttı. Ýsveç’te araç muayene ücreti 300 kron iken Finladiya’da bin kron civarında. Trafiðe elverişli olmadıðı raporu verilen araçların oranı da % 19’dan yüzde 28’e yükseldi. Böylelikle, araç sahipleri ikinci kez muayene ücreti vermek zorunda kalırken şirketlerin karları arttı.

Yüce Divan’a bildirildi

Günlük yayımlanan Svenska Dagsbladet adlı gazetenin istasyonları satın alan Opus şirketinin sahipleri Magnus Greko ve Jörgen Hentschel’in vergi cenneti olarak adlandırılan Kıbrıs’ta şirketlerin olduðunu açıða çıkarması tepkilerin daha da artmasına yol açtı. Ýsveç’te şirketler karlarının yüzde 26’sını vergi olarak öderlerken Kıbrıs’ta kurulu şirketler yüzde 10 oranında vergi ödüyor. Sol Parti’nin Parlamento Trafik Komisyonu’nundaki temsilcisi Siv Holme ihalenin gizlilik içinde yürütüldüðü ve Kıbrıs’la ilişkisi olan bir şirkete verildiði gerekçesiyle konuyu Yüce Divan’a bildirdi ve sorumlular hakkında işlem yapılmasını istedi.