Yeni bir buðday krizi mi?

Yeni bir buðday krizi mi?

АBD ve Rusya’daki kuraklık buðday fiyatlarını yükselmesine yol açtı. Güney bölgelerinde artmaya başlayan fiyatların eski stoklarla beslenen diðer bölgeleri de etkilemeye başladı.

ABD’de yaşanan kuraklık ve Rusya’nın tahıl ürünü hususundaki düşük tahminler Rusya’daki fiyatları etkiledi. Uzmanlar eðilimin sürmesi durumunda, dünya gıda fiyatlarını da etkileyeceði kanaatinde. Kuraklıðın sadece buðdayı deðil ABD’de olduðu gibi Mısır, soya fasulyesi ve arpa verimliliðini etkilemesi bekleniyor. Rusya’daki buðday fiyatlarının artışının bir sebebi de ABD’deki mısır fiyatlarının artması olarak görülüyor.

Tarımsal Araştırma Enstitüsünün verilerine göre bir ton dördüncü sınıf buðdayın fiyatı bir hafta önce 260 doları aşmadıðı halde geçen Salı günü yaklaşık 278 dolara çıktı. Enstitünün müdürü Dmitriy Rılko’ya göre önümüzdeki haftalarda buðday fiyatlarında 10-20 dolar artış daha beklenebilir. Genellikle yaz ortalarında fiyatlarda böyle ani artış sık yaşanan bir durum deðil.

Ancak bazı uzmanlar artışın sanal olduðunu iddia ediyor. Uzmanlar tahıl toplamanın başladıðı Güney bölgelerinde fiyatlar yükseldi. Geçen hafta dördüncü sınıf buðdayın ton fiyatı 7000 -7600 ruble arasında deðişti. Orta Povojiye ve Ural bölgelerinde ise hala eski stokları tükettikleri için fiyatlar 5100 -6800 rublede kaldı. Fiyatlar bu haftanın başında, ton başına 8800-8900 rubleye kadar yükseldi. Uzmanlar korkulacak bir şey olmadıðını zira 2010’da fiyatların 9500’e kadar yükseldiðini hatırlatıyor. Ancak bu seneki artışlar sadece iç durumdan deðil dış durumdan da kaynaklı.

2007’DEKÝ KRÝZ GÝBÝ BÝR KRÝZE YOL AÇARMI?

Uzmanlar durumu erkenden dramatize etmenin doðru olmayacaðını belirterek fiyat artışının kısa süreli olup 2007-2008 yıllarının dramatik olaylarına benzer olaylara neden olmayacaðı tahmin ediyorlar. Bilindiði gibi 2007-2008 yıllarında tahıl üreticisi ülkelerde yer alan kuraklık dünyada oluşan gıda krizinin nedenlerinden biri olmuştu.

Geçtiðimiz hafta açıklamalarda bulunan Rusya Tahıl Derneði Başkanı Arkadiy Zloçevskiy Dünya piyasasında tahıl kıtlıðı beklenmediðini belirterek “Rusya’da da normal tahıl ürünü yetiştirildiði fakat hava koşulları hesaba alınarak ürün hususundaki tahminler 85 milyon tona kadar azaltıldı. Unutulmamalıdır ki Rusya yalnız 70 milyon ton tahıl tüketiyor. Bir de geçen yıllardan kalma 18 milyon ton tahıl rezervi var.” dedi

Oysa Rusya Ulusal Tahıl Üreticileri Birliði Başkanı Pavel Shruhin, 2012 için tahıl üretim rekoltesinde yüzde 15 düşüş beklediklerini, 80 milyon ton hâsılatın iç piyasaya ancak yetebileceðini ama hâsılatın 73 milyon ton civarında olması beklediklerini açıklamıştı.

Bu arada Türk şirketlerinin son sezonunda Rusya’dan 2,7 milyon ton tahıl satın aldıðı bildirilmişti. Rusya’nın buðday ihracatında Türkiye’nin payı %13. Rusya’nın düşük rekolte yüzünden ihracatı yasakladıðı 2010-2011 sezonunda Türkiye 407 bin ton, daha önceki 2009-2010 sezonunda 2,4 milyon ton alım yapmıştı.

ABD KURAKLIK ÝÇÝN OLAÐANÜSTÜ HAL ÝLAN ETTÝ

ABD’de 26 eyaleti vuran kuraklık ise Amerikan tarihinin en büyük doðal felaketi olarak deðerlendiriliyor. Washington tarım ürünleri yok eden aşırı kuraklık nedeniyle 26 eyalette doðal afet ilan etti. Kuraklıðın özellikle normal seviyenin 10 ila 13 derece üstünde sıcaklıkların görüldüðü Ohio, güney Great Lakes ve orta Mississippi Vadisi'nde görüldüðü belirtiliyor. Bu ülkedeki gıda fiyatları Haziran ayından bu yana yüzde 10 artış yaşandı.

Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Kazakistan, Avustralya, Fransa ile birlikte dünyanın en büyük tahıl üreticileri arasında yer alıyor.