Türkiye’de hak ihlalleri ile günden düşmeyen cezaevleri, koronavirüs ile birlikte insanlık dışı uygulamalar kronik hale geldi. Sincan Kadın Kapalı Cezaevi'nde tutulan siyasi tutsaklar, dün cezaevinde aileleriyle gerçekleştirdikleri kapalı görüşte yaşadıkları hak ihlallerini aktardı. Tutsakların ailelerine aktardığına göre, cezaevi idaresi keyfi gerekçelerle tutsaklar üzerindeki tecrit ve baskıyı giderek derinleştiriyor.

SİYASİ TUTSAKLARA KARŞI ÖZEL UYGULAMA

Ailelerin aktardıklarına göre, tutsakların en büyük şikayetlerinden biri 2 yılı aşkın bir süredir oda değişimlerinin yapılmaması. Tutsaklar 2 yıldır oda değişimi taleplerinde bulunuyor olmalarına rağmen bu talepleri yasal olmayan gerekçelerle reddediliyor. Tutsaklar ailelerine bu durumun yalnızca kendileri üzerinde uygulanan bir politika olduğunu, diğer tutsakların odalarının talepleri doğrultusunda değiştiğini kaydetti.

‘SORULARIZ GARDİYANLAR TARAFINDAN YANITSIZ KALDI’

Tutsakların maruz kaldığı hak ihlallerinden biri de tedavi hakkının engellenmesi. Hastane gidiş ve gelişlerinde 14 gün boyunca karantinada kalmak zorunda bırakıldıklarını aktaran tutsaklar, revirde tedavi hakkına erişememekten şikayetçi. Revir doktoru başta olmak üzere birçok doktorun yaklaşımından rahatsız olduklarını belirten tutsaklardan biri, “Doktora görünemiyoruz. Çünkü doktor sıraladığımız tüm şikayetlere ‘bende de var bu normal’ deyip geçiştiriyor. Öyle ki regl sancısı için ilaç istediğimizde bile erkek olan doktor ‘Benim de sancım oluyor’ şeklinde konuşabiliyor. Doktorlar tedavide yardımcı olmuyorlar. Revir doktorunun da virüse yakalandığını duyduk. Bir hafta revire çıkarılmadık ama sonraki hafta aynı doktor tekrar geldi. Özellikle mi yapılıyor bilmiyoruz ama idare bize bir açıklamada bulunmadı. Sorduğumuz gardiyanlar da cevapsız kaldılar” sözleriyle yaşananları dile getirdi.

AÇLIK GREVİNİ BIRAKAN TUTSAKLAR İÇİN UYGUN YEMEK VERİLMİYOR

27 Kasım tarihi itibariyle Türkiye ve bölge cezaevlerinde Kürt Halk Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin kaldırılması talebiyle PKK ve PAJK’lı tutsaklar tarafından başlatılan açlık grevi eylemlerinde, cezaevi idaresinin tutsaklara yeterli iaşe vermediğini de aktarılanlar arasında. Tutsaklar, grevde bulunan arkadaşlarının besin değerini karşılayacak sıvıların verilmediğine dikkat çekerek, “Grevdeki arkadaşlarımıza ayran, meyve suyu gibi temel içecekler verilmiyor. Yalnızca maden suyu, bir kaşık tuz, bir kaşık şeker, birazcık limon veriliyor. Bunlar da hem az miktarda verildiği için ihtiyacı karşılamıyor. Yine grev bittikten sonra arkadaşlarımıza birkaç gün için gıda yerine çorba gibi hafif yiyeceklerin verilmesi gerekiyor ancak o da yapılmıyor. Arkadaşlarımız iyi beslenemiyor. Grevden çıktıkları gibi herkesin yediği gıdaları tüketmek zorunda kalıyorlar” diye belirtti.          

TUTSAKLARA SORUŞTURMA

Koridorlarda karşılaşan ve aynı dava kapsamında yargılanan tutsakların birbirleriyle selamlaşmalarına dahi izin verilmediğini belirtiliyor. Tutsaklar, ailelerinin de kendi arkadaşlarıyla selamlaşmasına izin vermediklerini, ailelerin görüş sırasında gardiyanlar tarafından “Sakın başka tutsaklarla selamlaşmayın” dediklerini ifade etti. Tutsaklar bu duruma ilişkin şunları dile getirdi: “Görüşe gelen diğer ailelere cam arkasından bile selam vermemiz engelleniyor. Selamlaşmak kültürel bir durumdur ama cezaevi idaresi bu kültürü bile ortadan kaldırmak istiyor. Arkadaşlarımızın ailesiyle selamlaşmak istedik diye cezaevi idaresi soruşturma başlattı ve ailemize 6 ay görüşe gelme yasağı verdi. İdare selamlaşmayı bile ‘suç’ sayıyor" dedi.

MÜDÜR TUTSAKLARLA GÖRÜŞMÜYOR

Tutsaklar çok sayıda sorun yaşadıklarını ancak cezaevi müdürünün kendileriyle yaşadıkları sorunlara ilişkin görüşmediğini de ailelerine aktardı. Ailelerin belirttiklerine göre, tutsaklar yaşadıkları sorunları şu şekilde paylaştı: “Biz şimdiye kadar cezaevinde müdür yok sanıyorduk. Bize gelen soruşturma tebliğlerinin altında müdürün imzasının oluşundan cezaevinde bir müdürün olduğunu öğrendik ancak kendisini hala görebilmiş değiliz. Başgardiyan ile görüşüyor, sorunlarımızı ona aktarıyoruz ama müdürle görüşme talebimiz reddediliyor. Böylelikle hiçbir sorunumuz çözülmüyor. Çünkü sorunlarımızı çözebilecek bir mercii ile görüştürülmüyoruz.”

TUTSAKLAR HÜCREDE TUTULUYOR

İktidarın geçmiş dönemlerde gündeme getirdiği cezaevlerindeki tutsakların aileleriyle görüntülü görüşme olanağına ilişkin cezaevlerinde adımlar atılmaya başlandı. Yine Sincan Cezaevi’nde uygulamaya konulacak bu sistem hakkında da tutsaklar endişe taşıdıklarını ifade etti. Koğuşun içinde bir görüş kabini oluşturulduğunu ve bu görüş kabini içerisinde tutsaklar aileleriyle görüntülü görüşebilecek. Söz konusu uygulamaya dair tutsaklar, kaygılarını şu sözlerle paylaştı: “Odalarımıza görüş kabini yerleştirildi. Bu kabinlerin içinde kamera var ve tüm odayı gözetleyebilecek bir durumda. Tek başına hücrede kalan arkadaşlarımız var. Ve odalarına konulan bu kabinlerdeki kameralar tüm yaşam alanını görebiliyor. İdare bize kameraların kapalı olacağını söyledi ancak güvenmiyoruz, bu nedenle de endişeliyiz.”

TUTSAKLARDAN GREVE ÇAĞRI

Son olarak cezaevlerinde başlatılan açlık grevlerine ilişkin kamuoyuna duyarlılık çağrısında bulunan tutsakların mesajı şu şekilde: “Tüm cezaevlerinde PKK ve PAJK’lı tutsakların başlatmış olduğu açlık grevinin tek amacı önderliğimizin, sadece tecrit koşullarının kaldırılması değil, fiziki özgürlüğünün de sağlanması. Biz önderliğimizi özgür kılmayana kadar eylemimizden vazgeçmeyeceğiz. Bu konuda tüm kamuoyuna da duyarlılık çağrısı yapıyoruz. Eylemimize destek olsunlar.”