Hakkari’nin Şemdinli ilçesine bağlı Şapatan köyündeki halka Türk asker ve polislerinin işkencesi, HDP tarafından raporlaştırıldı. Rapor, HDP Hakkari Milletvekili Nihat Akdoğan, Bitlis Milletvekili Mizgin Irgat, Parti Meclisi (PM) Üyesi Özgür Zeydanoğlu, Hakkari İl Eş Başkanı Metin Besi, Şemdinli İlçe Eş Başkanı Felem Akar, DBP İlçe Yöneticisi Emin Sarı ve HDP Şemdinli ilçe yöneticilerinden oluşan heyet tarafından hazırlandı.

Şapatan'da yaşananların, yeniden başlayan çatışmalı sürecin sonucu olduğuna vurgu yapılan raporda, “Tüm köy halkına saldırılmış, her yaş ve cinsiyetten yüz civarında Şapatanlıya sözlü taciz, hakaret ve şiddet uygulanmış, işkence yapılmıştır" denildi.

İŞKENCE, BASKI, YASAK

Raporda, 6 Ağustos’ta Şapatan'da ve Şemdinli Emniyeti ile hastane raporu alma sürecinde yaşananların, Türkiye’ye dayatılan OHAL rejiminin Kürt kentlerinde sıkıyönetim rejimi olarak yaşandığını gösterdiğine vurgu yapıldı. Raporda, heyet tarafından çekilen video ve fotoğraflar ile işkence izlerinin halen geçmediğine; yapılan ev ziyaretleri kapsamında kadınların kendilerine dönük sözlü taciz ve hakaretlerin, mağdur beyanları doğrultusunda tespit edildiği ifade edildi. 

Her operasyon ya da köy sınırları içinde yaşanan her çatışma sonrasında köye uğrayan askerlerin ev ve arazi araması yaparak köy halkına psikolojik baskı yaptığı, köylülerin köyü boşaltmaları için sistematik bir baskının uygulandığının belirtildiği raporda, “Köy minarelerine takılan güvenlik kameraları ile yaklaşık 5 bin nüfusa sahip köy, 7/24 gözetim altında tutulmaktadır. Oturulan evlerden görece uzakta bulunan bağ ve bahçelere gitmek isteyen köylülere izin verilmemektedir” diye kaydedildi.

TESPİT VE ÇAĞRILAR

Raporun sonuç bölümünde şu ayrıntılara yer verildi:

* Şapatan’da işlenen insanlık suçu cezasız kalmamalıdır. Hukuka aykırı keyfi bir tutum sahibi olan, suç işleyen, sorumluluğu olan herkesin yargıya hesap vermesi elzemdir. TBMM İnsan Hakları Komisyonu, tüm üyeleriyle birlikte acilen Şapatan’a gitmeli ve konuyu TBMM gündemine taşımalıdır. 

* Daha kapsamlı incelemelerin yapılabilmesi için hak örgütleri başta olmak üzere, konu ile ilgili sivil toplum örgütlerinin ve avukat örgütlerinin, baroların Şapatan’a gitmesi ve çalışma yapması gerekmektedir. Devlet bu konuda heyetlere yardımcı olmalıdır. 

* Tanık ve mağdur beyanlarından anlaşılmıştır ki, güvenlik güçleri tarafından evlerde kapı ve pencereler kırılmış, ev eşyalarına kasıtlı zarar verilmiş ve nakit paralarına belgesiz, tespitsiz el konulmuştur. Ormanlık alanları ve üzüm bağları da zarar gören köylülerin maddi zararları karşılanmalı, tazminatları ödenmelidir.

* Kadınlara sözlü taciz ve hakaretlerin yanında fiziki şiddet uygulanmıştır. Yaşanan travmaların aşılabilmesi için kadın örgütlerinin köydeki kadınlarla dayanışması sağlanmalıdır.

* Mağdur beyanlarından anlaşılmıştır ki, başta çocuklar olmak üzere işkence gören köylüler ağır bir travma yaşamışlardır. Travma yaşayan köylülere psikolojik desteğin sunulması gerekmektedir.

* Devlet yetkililerinin Şapatan köylülerinden özür dilemesi, köylülerin acılarını bir nebze de olsa azaltacaktır.