AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, yaptığı yazılı açıklamada “2 Ağustos 2019’da son bulabilecek INF sözleşmesine ilişkin durumdaki değişimden derinden kaygı duyuyoruz” dedi.

ABD Başkanı Donald Trump, Soğuk Savaş sırasında orta menzilli silahlara ilişkin imzalanan bu anlaşmaya Şubat ayında tepki göstermişti. Rusya da anlaşmayı askıya aldı. İki ülke karşılıklı olarak birbirlerini anlaşmayı ihlal etmekle suçluyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 3 Temmuz’da ülkesinin anlaşmaya katılımını durdurmayı resmen onayladı. Bir değişim olmazsa, 1987 yılında iki ülke arasında imzalanan anlaşma sona erecek. Bu anlaşma ile Avrupa’da konuşlu Ruslar ve Amerikalıların balistik ve seyir füzelerinin tasfiyesi sağlanmıştı.

Mogherini, “Gelecek günler, Avrupa güvenlik mimarisinin önemli bir bileşenini korumak amacıyla gerekli tedbirler almak ve diyalog için son bir fırsattır” dedi.

AB diplomasi şefi Mogherini, Rusya’yı anlaşmanın ihlali olarak değerlendirilen karadaki 9M729 füze sisteminin konuşlandırılması ve havadaki denemeler konusundaki ağır kaygılara etkili yanıt vermeye çağırdı.

Mogherini, anlaşmaya “denetlenebilir ve tam saygıyı temin etmek için derhal özlü ve şeffaf tedbirler” alınmasını istedi.

Anlaşma, 1987’de Washington’da Ronald Reagan ve Mihail Gorbaçov tarafından imzalanmıştı.Sözleşme, taraflar arasında karadan fırlatılan ve 500 km ile 5.500 kilometre arasında menzili olan balistik füzeler ve seyir füzelerinin tamamının imhasını hedefliyordu.

Bu anlaşmanın ortadan kalkması, ABD ile Rusya arasında stratejik nükleer başlıklara belirlenen sınırı azaltmak için müzakere edilen START anlaşmasını da tehlikeye koyacak. Avrupa Birliği, yeni bir silahlanma yarışının başlamasından da endişe ediyor.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, 5 Temmuz’da yaptığı açıklamada “INF sözleşmesini kurtarmanın mümkün olmadığı belirginleşirse, NATO’nun yanıtı koordineli ve savunmalı olacak” diyerek, Rusya’dan 2 Ağustos’ta kadar yeni füze sistemini imha etmesini istedi.