Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT), Türkiye cezaevlerinde çocukları maruz kaldığı uygulamalar ve cezaevi koşullarına ilişkin yaptığı ziyaretlerin sonuçlarını açıkladı. CPT, Diyarbakır ve Antep E Tipi cezaevlerindeki durumun tatminkar olmaktan uzak olduğunu belirtti.

CPT Haziran 2012’de Türkiye’deki cezaevlerine yaptığı “ad hoc” ziyaretinin sonuçlarını açıkladı. Bu ziyaretin amacının cezaevlerindeki tutuklu çocukların içinde bulunduğu koşullar ve maruz kaldığı uygulamaları incelemek olduğunu belirten CPT, Pozantı cezaevinde çocuklara yönelik kötü muamele iddiaları ardından bu ziyaretlerin gerçekleştiğini duyurdu.

CPT delegasyonu Pozantı cezaevindeki çocuk tutukluların sevk edildiği Ankara-Sincan çocuk cezaevi ile İstanbul-Maltepe çocuk cezaevi ve çocuk bölümlerinin olduğu Amed ve Antep’teki cezaevlerini ziyaret etmişti.

Pozantı cezaevinde kalanların çoğunluğunun, sıklıkla yaşanan şiddet olayları ve koğuşlardaki diğer tutukluların şiddetine maruz kaldıkları yönünde formüle ettiği iddiaların uyumlu ve inandırıcı olduğunu belirten CPT,  “Ayrıca, çok sayıda çocuk, Pozantı cezaevine girdiklerinde cezaevi gözetimcilerinin fiziki şiddetine maruz kaldıklarını söylediler” dedi.

2012’de ziyaret edilen çocuk cezaevlerinde, delegasyona Diyarbakır E Tipi cezaevinde çocuklara yönelik fiziki kötü muameleye ilişkin neredeyse hiçbir iddia gelmediği belirtildi.  Buna karşın, delegasyonun Sincan’daki cezaevinde cezaevi personel üyeleri tarafından bilinçli bir şekilde fiziki kötü muamele yapıldığı konusunda kayda değer oranda uyumlu ve inandırıcı iddia elde ettiği ifade edildi.

Benzer çok sayıda iddia ile Antep E Tipi cezaevinde karşılaştıklarını belirten CPT, Maltepe cezaevinde gardiyanların tutuklular arasındaki şiddete son vermek için müdahalelerinde aşırı güç kullandığına dair bazı iddiaların olduğunu söyledi.

Gelecekteki kötü muamelelerin önlenmesi için raporda çeşitli tavsiyelere yer verildiğini belirten CPT, Sincan ve Maltepe cezaevlerinin birçok bölümünde çocuk tutukluların sosyal katılımını iyileştirmek için hayata geçirilen iki pilot projenin iyi sonuç verdiğini belirtti.

CPT, bu projelerin her ünitede gün boyunca bir gözetmenin bulundurulmasını öngördüğünü ve bunun da tutuklular arasındaki şiddet düzeyini kayda değer bir şekilde azalttığını savundu. CPT, Türk makamlarının verdiği yanıtta, bu iki pilot projenin Türkiye’deki tüm çocuk cezaevlerine kademeli olarak hayata geçirilmesine ilişkin ek detaylar verdiğini söyledi.

Materyal koşulların Sincan ve Maltepe cezaevlerinde çok iyi düzeyde olduğunu savunan CPT, Diyarbakır ve Antep E Tipi cezaevlerinde de bu koşulların yaratılmasını istedi. Türk makamlarının verdiği yanıtta, bu iki cezaevindeki koşulların düzeltilmesi için iyileştirmeler hayata geçirildiğini söyledikleri aktarıldı.

CPT, “ziyaret ettikleri tüm cezaevlerinde çocukların tüm gün boyunca açık alanda gezme imkanından yararlanmasından memnuniyet” duyarken, Maltepe cezaevinde ve daha az ölçüde Sincan’da çok sayıda çocuğun düzenli olarak yapılan aktivitelere katıldığını ifade etti.  CPT, “Bununla birlikte, yönetimin çabalarına rağmen uygulanan rejime ilişkin Diyarbakır cezaevi ile Antep E Tipi cezaevindeki durum tatminkar olmaktan uzak” dedi.