İsviç’teki Nobel Komitesi, Nobel Kimya Ödülü’nün kimyasal tepkimelerin modelleştirilmesini sağlayan üç bilim insanına verildiğini duyurdu.

İsveç Kraliyet Bilim Akademisi, Nobel Kimya Ödülü’nü Fransa’nın Strasbourg Üniversitesi’nde bir kürsüsü olan Avusturya-Amerikan vatandaşı Martin Karplus, Amerikan-İngiliz vatandaşı Michael Levitt ve İsrail-Amerikan vatandaşı Arieh Warshel'e verdi.

Düzenlenen basın toplantısında bu üç bilim insanının "karmaşık kimyasal sistemlerin çok ölçekli modellerini geliştirdikleri" için ödüle layık görüldüğü belirtildi.

Üç bilim insanı, 1970'li yıllarda kimyasal süreçleri anlamak ve öngörmek için güçlü bilgisayar programların altyapısını oluşturmuştu. Bu alt yapı sayesinde geliştirilen bilgisayar modelleri, kimya dünyasında kaydedilen en önemli gelişmelerde önemli rol oynadı.

Karplus, Levitt ve Warshel’in öncülük ettiği programlar, milisaniyeden daha kısa sürelerde oluşan kimyasal reaksiyonların, bir kimyasal süreçteki her minik adımın izlenmesine imkan sağladı.  Alt yapısı bu üç bilim insanı tarafından gerçekleştirilen modeller, zamanla daha da geliştirilerek bir katalizörün egzoz dumanını arıtması ya da yeşil yapraklardaki fotosentez gibi kimyasal süreçleri açığa çıkaran ileri bilgisayar programları yazıldı.

Nobel Kimya Ödülü’ne layık görülen üç bilim insanının çığır açan çalışmaları, aynı zamanda Sir Isac Newton'un klasik fiziğini, tamamen farklı ilkelere dayanan kuantum fiziği ile bir araya getirmeyi de başardı.

Kimya Ödülü, bu yıl verilen üçüncü Nobel ödülü oldu. 8 Ekim Salı günü Nobel Fizik Ödülü, proton veya elektron gibi parçacıkların neden kütle sahibi olduğunu açıklayan Brout-Englert-Higgs bozonu keşfine verilmişti. İsveç Akademisi, Nobel Fizik Ödülü'nü Higgs bozonunu keşfeden 81 yaşındaki Brüksel Özgür Üniversitesi teorisyeni François Englert ile Edimbourg Üniversitesi'nden İngiliz Peter Higgs'e (84) verdiğini açıklamıştı.

Pazartesi günü de Nobel Tıp Ödülü Amerikalı araştırmacılar James Rothman ve Randy Schekman ile Alman araştırmacı Thomas Südhof'a verilmişti.  Nobel komitesi  "moleküllerin hücre içerisinde doğru zamanda doğru yere taşınmasını sağlayan hücre içerisindeki ulaşım sistemi üzerine" yaptıkları keşiflerden dolayı ödülün bu üçlüye verildiğini söylemişti.

İsveç Kraliyet Bilim Akademisi, yarın da Nobel Edebiyat Ödülü'nün sahibini açıklayacak.